Mustafa Çağrıcı
‘En ‘Üst akıl’ biziz’
Şu sıralar bir kitap okuyorum: İslam Dünyasında Temel Sorunlar: Şiddet, Mezhepçilik ve Darbeler (İstanbul 2017). Kitap, Anadolu Platformu’nun...
'Kişi noksanını bilmek gibi irfan olmaz'
Ayrıntısına girmeden belirteyim ki, dünyada olduğu gibi ülkemizde ve Müslüman toplumlarda da dinî ve din dışı konularda farklı görüşlere...
Reşit olmak
Bizde ilk kurulan siyasi partinin adı “İttihad ve Terakki” idi (kuruluşu: 21 Mayıs 1889). Günümüzdeki en büyük partimizin adı da “Adalet...
'Yarı delilik'ten çektiklerimiz
Önce herkese hayırlı bayramlar... Sanırım bir bayramın adına layık üç özelliği olur: 1. Bayram demek sevinmek–sevindirmek, mutlu olmak–mutlu...
Müdâhene (Dalkavukluk)
Peygamber efendimiz buyurdular ki:“Övgüde ölçüyü kaçıranları gördüğünüzde yüzlerine toprak atın!” (Buhârî, Müslim).“Şayet biri...
Hilim erdemi
Tabiatta sadece insan, fizik gücüyle değil, ahlaki erdemleriyle değerli olunacağını düşünebilmektedir. Birini dövebildiğimiz için, bize yaptığı...
‘Güzel’, ‘iyi’ ve ‘ahenk’
Eski Yunan’dan beri erdem ahlakı taraftarı düşünürlerin bakışına göre ruh güzelliği ahlâkî arınmaya dayanır ve ahlâkî melekeler arasında...
‘Ramazan geldi hoş geldi’
Tasavvuf kültürümüzde önemle vurgulandığı üzere, gerçek dindar, her an gönlünde Allah ile birlikte olan, O’nun dışındaki her şeyin köleliğinden...
‘Fitne’nin çağdaş versiyonları
İslam’ın ilk asrında siyasetçilerin ürettikleri, zamanla ulemanın “fitne” adını verip din kisvesi giydirdikleri şiddet olayları Müslüman...
‘Fitne’
Aslında fitne kelimesi –aşağıda görüleceği üzere- Kur’an-ı Kerîm’de insan ilişkileri bağlamında kullanıldığında inkârcılardan...
Fârâbî’ye göre devletin adalet işlevi
Fârâbî, Müslüman ve Türk dünyası olarak benzerini neredeyse hiç yetiştiremediğimiz on bir asır önceki bir değerimizdir. 870 yılı civarında...
Ukrayna-Suriye karşılaştırması üzerinden Batı eleştirisi haklı mı?
Çağdaş insanî meselelerle ilgilenmeyen bir düşüncenin kendini çağa ve çağdaş insana anlatması beklenemez. Bunu göremeyen biri, çağı da...
Küresel utanç
Şu günlerde mağdur ve mazlum Ukrayna halkı, tescilli katil ve zalim bir devletin saldırı ve işgali altında acılı saatler yaşarken başka konuda...
Neden ‘birlik’ olamıyoruz?
Günümüzde ana sorunlarımızdan birinin zihinsel ve ideolojik parçalanmışlık olduğunu, bunun giderek toplumumuzu da böldüğünü görüyoruz....
"Başına gelen kötülük kendindendir" (ayet)
Önceki iki yazımda özgürlük-kader “antinomi”sine bir açıklama getirmeye çalıştım. Bunu yaparken bir yandan asıl dinî kaynağımız olan...
Kader ve tevekküle dair
Aynı konuyla ilgili bir önceki yazımı şöyle özetleyebilirim:1. Teorik olarak Allah’ın gücünün ve iradesinin sınırlandırılması düşünülemez....
Kadere dair
Öncelikle şunu hatırlatmamız gerekir: Teorik ve küllî olarak düşündüğümüzde, “Allah bir toplumun başına bir kötülük gelmesini diledi...
'Yöneticiye öğütler'
Gerçi eski ulema kendi kaynaklarımızdan devlet-toplun ilişkisini düzenleyen bir anayasa ve kamu hukuku üretemedi ama eskiden dürüst ve adaletli...
Ahlakın “maddesi ve sureti”
Tabii ki insanlar kendi faydalarını, kendilerine ve ailelerine müreffeh bir hayat yaşatmayı isterler, bunun için çalışırlar, kazanırlar. Fakat...
Faydacı ahlak ne kadar ahlâkî?
Bir insanı en çok değersizleştiren kötülük, onun kâr hırsı uğruna başka bir insanın veya insanların en temel varlık şartı olan maddi geçimlerini...
Hz. Peygamber’in öncelikleri-2
Önceki yazımda, “Hz. Peygamber’in öncelikleri” içinde önemli bir yeri olan “güvensizlik sorunuyla mücadele” konusunda söylemem gerekenlerin...
Hz. Peygamber’in öncelikleri
Hz. Muhammed (a.s.), Mekke yakınındaki Nur dağında bulunan Hira mağarasında tefekkür halindeyken aldığı ilk vahiden itibaren, –kısa bir sarsıntının...
Kamu işlerinde istişare ve katılımcılık
Klasik kültürümüzde –çağdaş demokrasilerdeki gibi anayasal ve yasal kurallara bağlanmış olmasa da- ahlâkî olarak toplumsal karar ve uygulamalarda...
Ulema ve Sûfiyyenin zihninde ‘Mehdî’
Peygamberimiz Hz. Muhammed (a.s.) İslam’ın kurucu kimliğidir (üsve-i hasene). Onun sözleri ve eylemleri her devirde bütün Müslümanlar için...
Mehdî rivayetlerine dair
Mehdî ve Mesih konularındaki rivayetlerin içerikleri bilhassa çağdaş bilimsel zihniyetin oluşturduğu düşünme tarzında ciddi sorunlar taşımaktadır....
Mehdî var mı? Gelecek mi?
Yakında KURAMER’in web sitesinde yayımlanacak olan bir çalışma vesilesiyle internete baktığımda mehdî ve Mesih telakkilerine ilişkin birçok...
Şiddet diline kayıyoruz!
Hz. Peygamber’in ilkesel değerdeki şu hadisini bilirsiniz: “Ben sadece ahlak erdemlerini tamamlamak için gönderildim.” Onun hayatını dikkatle...
Kur’an’da Allah’ın sevdikleri-sevmedikleri
URAMER’den çıkan Kur’an’ın Geliş Ortamında Ahlak ve İnsan İlişkileri başlıklı bir kitapta Câhiliye (İslam öncesi) dönemi ahlakını...
Müslüman Dünya: Sorunlar-Çözümler (2)
Bugün Müslüman toplumların içine düştükleri iki büyük sorun var: Biri bilim ve teknolojideki gerilik, diğeri ahlakî yozlaşma... İkisinin...
Müslüman Dünya: Sorunlar-Çözümler
Müslüman toplumlar olarak uzun zamandan beri geçmiş ile çağ arasında bir sıkışmışlık yaşıyoruz. Görülen o ki, bu toplumlar –ahlak, hukuk...
“İslâmî devlet” ideolojisi
Çağdaş İslamcılar, Kur’ân-ı Kerîm’de Müslümanlara Peygamber örneğine bağlı kalmalarının buyrulmasını öncelikle devleti “İslamlaştırma”...
Kuran’dan Ahlak Prensipleri (3)
İLÂHÎ MERHAMET:61. Allah kendi üzerine rahmeti yazmıştır. (6/12, 54)62. Rabbiniz geniş rahmet sahibidir. (6/147)63. (Allah şöyle buyurdu:) Rahmetim...
Kur’an’dan Ahlak Prensipleri (2)
Önceki yazımda belirmeyi ihmal ettiğim birkaç hususu arz edeyim.O yazımda Kur’ân-ı Kerîm’den 30 ahlak prensibini okuyucularımla paylaşmıştım....
Kur’an’dan 30 Ahlak prensibi
ADALET:l “Hiç kimseye gücünün yettiğinden fazlası yüklenemez.” (2/233)l “Bir topluluğa duyduğunuz kızgınlık sizi adaletsiz davranmaya...
“İslam düşmanlığı”nı düşünmek
Geçenlere B.M.’in Genel Kurul toplantısına katılmak üzere New York’a giden Sayın Cumhurbaşkanımız, burada yaptığı bir konuşmada İslamofobinin...
İslam’ın “davet” yoluyla yayılışı
Öncelikle belirtelim ki, konusu ne olursa olsun, her konuşma ve yazı bir davet, bir çağrıdır. Çünkü açık veya örtülü olarak muhataplarını...
Çağdaş olmak kötü mü?
Geçen haftaki “Dinî bilgi ve düşüncede kadın” başlıklı yazıma bir hanım efendi, “Sayın hocam, ah şu “ulema” olmasaymış ne güzel...
Dinî bilgi ve düşüncede kadın
Bu yazım, kadını erkeğin “hamur yoğuran, çocuk doğuran” bir beslenme ve üreme aleti olarak gören ilkel zihinlerin din anlayışına karşı...
“Tabii ki eleştirelim ama…
Geçen haftaki yazımda geçmişteki Afganistan işgalleri hakkında zühul eseri bir yanlış bilgi vermişim. Yorumlarında bu yanlışımı hatırlatanlara...
Tâliban iktidarına dair
Nihayet Taliban Afganistan’ın yönetimini ele geçirdi. Taliban’ın buralara kadar hangi dış güçlerin bilinçli-bilinçsiz desteğiyle gelebildiğini...
Melih Bulu “Vaka”sının ardından
Prof. Dr. Melih Bulu olayı güncelliğini kaybetti. Ama “vaka”nın toplumumuz için öğretici olması gereken yönleri de var. Atamada izlenen prosedür...
Bizdeki jakobenizmin yeni versiyonu
Abdurrahman Dilipak, 29 Temmuz 2021’de Yeni Akit’te çıkan, son zamanlarda birçok samimi insanımızın da içinden geçirdiği, hatta bazılarının...
Velâyet ve keramet üzerine
Fenomenoloji açısından baktığımızda görürüz ki, dinlerin olduğu her yerde, kutsal ile olan irtibatları nedeniyle kendileri de kutsal sayılan...
‘İbnü’l-vakt’ olmak gerek
Dürüstçe kabul edelim ki, son yıllarda toplum olarak bilhassa siyaset, sosyal medya vb. mecralarda çok sert, kırıcı, hatta –kasıtlı veya kasıtsız...
Farklı bir İslâmî okuyuş
Bayramınız mübarek olsun; herkese sağlıklı ve huzurlu bir bayram diliyorum.Geçen haftaki yazımda Halid Ebu’l-Fadl’ın bir makalesinden ilham...
Dezavantajlılara dair farklı bir İslâmî okuyuş
Bu ve bundan sonraki yazımı, Prof. Halid Ebu’l-Fadl’ın, ünlü Brill Yayınevi’nin çıkardığı Journal of Islamic Ethics adlı dergide yayımlanan...
Doğruyu bulmak yanlışı görmekten başlar
1258’deki Moğol istilasıyla Abbasi devleti yıkıldıktan 41 yıl sonra Osmanlı beyliği kuruldu. Daha önce oluşmuş ve Fahreddin er-Râzî’nin...
Suçlu kim?
İslam’ın ilk yüzyılının sonlarından itibaren bir yandan devlet himayesinde antik kültürden yapılan çevirilerin beslediği felsefî ve deneysel...
