Mustafa Çağrıcı
‘Yeni bir hayvan türü’ olmamak için'
İslam’ın ilk üç asrından sonra Müslüman dünyada ulema kesimi –takriben 1850-1950’ler arasını kısmen istisna edersek- kendi toplumlarının...
Gidişimiz: Bir ileri iki geri
Müslüman dünya genellikle ötekilerin yaptıkları birçok şeyin YANLIŞ ve KÖTÜ olduğunu konuşup duruyor.Ama bu, kendi yaptıklarımızın doğru...
“Hudâ bes bâkî heves”
Mustafa Öztük’ün geçtiğimiz Cumartesi çıkan yazısını okuyanlar muhtemelen benim de o sertlikte bir karşı yazı yazacağımı bekliyorlardır.Ama...
“Kur’an ve Pozitif Bilim”
Geçen hafta, KURAMER’in 27 Nisan 2019’da düzenlediği “Kur’an ve Pozitif Bilim” konulu sempozyumda sunulan konuşma metinlerini okudum. Kısmetse...
Kendi dünyamızda arasak ya!
İster takdir, ister eleştiri içerikli olsun, nezaket çerçevesinde yapılan her yorum saygıdeğerdir.Elbette okuyucuyla tartışmaya girilmez, zaten...
“Köleleriniz kardeşlerinizdir” (hadis)
Birçok sebepten dolayı İslam’ın doğduğu çağda köleliğin kaldırılması imkânsızdı.Fakat İslam dünyasında kölelik hiçbir zaman Batı’daki...
Zalim unutturmuyor
Batı tarihinde bildiğimiz etnik, dinî, idarî ayırımcılık ve hoşgörüsüzlük halk tabanını kalıcı olarak etkilemiştir.Bu nefret kültürünün...
Müştereklerimizde buluşmalıyız
Peygamberimiz, -inananlarının bireysel özgürlük, hak ve sorumluluklarını reddetmeden- kendi toplumunda yüzyılların getirdiği ayrışma ve çatışmaları...
“Söz haramileri”
"Kişi bilsin, söz demini (zamanını). Demesin sözün kemini (kötüsünü). Bu cihan cehennemini, sekiz cennet eder, bir söz.”Böyle demiş sevgili...
“Bir kuru sûret oldu ekser nâs”
Öncelikle kestirmeden belirteyim ki, Batı Hıristiyan medeniyeti ve İslam medeniyeti; kökü bir olan dünyanın bu iki büyük medeniyeti de aynı...
‘Bencilik’ ve ‘bizcilik’ten ‘biz’ bilincine
Başlıktaki ‘bencilik’ kavramını, “kibir, kendini üstün görme; ‘narsizm’ diye bilinen bir tür ruh hali” olarak anlayabiliriz.Bu ruh...
Medeniyetimizin ruhu: Peygamberî ahlâk
Malumunuz, kültürümüzde oruç ayı aynı zamanda ahlâkî kusurlardan arınma, erdemlerimizi geliştirme fırsatı bilinir.Yine kültürümüzde Peygamberimiz...
Yarışı hangi ekip kazanmış sayılmalıydı?
Yüzyıllardan beri tasavvuf kitaplarımızda evliyanın keşif ve keramet bilgisinin, felsefe-bilim erbabının akıl ve kitap bilgisine üstünlüğünü...
‘Hazır eve kapanmışken…’
Geçenlerde, saygın bir hanımefendi meslektaşım “… Hazır eve kapanmışken ahlaka dair güzel metinler okumak istediğimi söylesem acaba bana...
Küresel bir sevgi duygusu ve dili geliştirmek
Son günlerde ülkemizde ve dünyada yazıp çizenlerin birçoğu, korona salgını dolayısıyla yaşanan tecrübeyi dünyamıza ve insanlığa faydalı...
Şerden hayır çıkarmak
Dünyanın önde gelen insan bilimleri kuramcılarından, City University of New York profesörü David Harvey’in bir yazısını okumuştum.Covid-19...
Korona ilâhî bir ders mi?
Şu sıralarda ülkemizde ve dünyada epeyce konuşuluyor: Bu salgın ilâhî bir ders midir? ‘Evet’, ‘hayır’ ya da biliyorum’ mealinde çok...
Korona virüsten yeni bir dünya çıkar mı?
Bu günlerde Korona virüs salgını dolayısıyla dünyanın tamamına yakını, özellikle de refah bağımlısı haline gelmiş bölümü büyük bir...
‘Bir musibet bin nasihatten evladır’
Coronavirus veya resmî adıyla Covid-19 salgını bir kez daha gösterdi ki, fertler gibi toplumların, milletlerin de musibetleri var ve bunlardan alacakları...
Sığınmacı dramı - Yenileşme ihtiyacı
Bir Danimarkalının, “Sığınmacılar bize gelirse ileride oğlum istediği marka telefonu alamayabilir” demesi...Bir İsveçli parlamenterin “Bizden...
‘Kur’an-Sünnet ilişkisi’
Kur’an Araştırmaları Merkezi (KURAMER), “Kur’an-Sünnet ilişkisi” başlığıyla hazırlattığı yeni bir kitabı önümüzdeki günlerde...
Müceddid beklentisi
Hadis profesörü ve düşünce insanı Mustafa Ertürk’ün Sünnet’in Güncelleştirilmesi – Nebevî Sünnetin Dinamizmi: Tecdid ve Sünnet İhdası...
Konuşmak mı susmak mı?
Yıllar önce ders anlatırken bir öğrencim el kaldırmış, ben de biraz beklemesini işaret etmiştim. Cümlemi bitirince öğrenciye şimdi konuşmasını...
İdeoloji insanı olarak Necip Fazıl
Bir süre önce sosyal medyada bir gencimizin Necip Fazıl’dan bir beyit aktarıp, altına “… Her zaman içimizdeki öfkeye tercüman olmuştur”...
Çağımızda en tehlikeli virüs
Çin’de ortaya çıkan virüs nedeniyle Dünya Sağlık Örgütü “uluslararası kamu sağlığı acil durumu” ilan etti. Örgüt başkanının bir...
Din ve faiz
Bir not: Deprem münasebetiyle yapılan dua ve dilekleri ben de tekrarlıyorum. Ne zaman ki bizler, ülkemizde ve genel olarak İslam dünyasında insanımızın...
Faiz ve fetva
Önceki bir yazımda da belirtmiştim; Müslüman toplumlar kendi dinî ve kültürel değerlerinden, medeniyet birikimlerinden çağdaş bir iktisat felsefesi...
Ayıp
Modern hayat felsefesi sadece doğal çevre, canlı türleri gibi dünyamızın maddi değerleri için riskler üretmiyor; insanlığın yüzlerce yıl...
Kapitalizm ve Müslüman dünya
Modern çağda, “Lessez faire, lessez passer” (bırakın yapsınlar, bırakın gitsinler) çılgınlığına kapılan küçük bir grubun kâr hırsı...
Güvenli bir dünya için sorumluluğumuz
Batı dünyasında, “Aydınlanma” denilen bilim çağının başlangıcından, geçtiğimiz yüzyıla gelinceye kadar, insanlığın en azından bir...
‘Başka bir yol daha var’
Bilimin durdurulması hem mümkün değil hem de doğru değildir. Ancak bu haliyle bilimin ürettiklerinin, dünyayı felakete doğru götürdüğü yönünde...
Büyük sorunumuz: Skolastik dinî öğretim
Latince schola (okul) kelimesinden gelen skolastik (scholasticus), “okul felsefesi” demekmiş. Batı Ortaçağında 1000 yıldan fazla eğitim kurumlarına...
‘İbret alın, ey akıl sahipleri!’
Öncelikle belirteyim ki tasavvufsuz İslam medeniyeti düşünülemez. Kelâmın kısır spekülasyonunun ulaşamadığı gönüllerin derin ve içtenlikli...
‘Selef’ kutsayıcılığı
Müslüman dünya olarak asırlardır yaşadığımız toplumsal, ekonomik, haricî vs. sorunlarımızın baş sebeplerinden birinin bilim ve teknolojideki...
‘Onun ahlakı Kur’an’dı’ (3)
Bundan önceki iki yazımın ilkinde Kur’ân-ı Kerîm’in Hz. Peygamber için kullandığı ‘yüce ahlâk’ nitelemesinin insan ilişkileri yönünden,...
“Onun ahlakı Kur’an’dı” (2)
Asıl konuya girmeden, bir önceki yazım üzerine yapılan iki eleştirel yorumun hatırlattığı birkaç noktaya değineyim.a. İslam kaynaklarına...
‘Onun ahlakı Kur’an’dı’
Ay takvimine göre 11 Rebîulevvel’i 12’sine bağlayan gece (8-9 Kasım gecesi) Peygamberimizin kutlu doğumuna sahne olmuştur. Bu gecenin içinde...
Üç asırlık hikâyemiz: Çağdaşlaşma - 2
Değerli akademisyen devlet adamı İbrahim Kalın’ın İslâm ve Batı başlıklı kitabını yeniden okudum ve istifade ettim. Yazar, “İslam ve...
Üç asırlık hikâyemiz: Çağdaşlaşma
Her toplumun, ilâhî takdir gereğince içinde yaşamak zorunda olduğu çağı anlamaya, çağa uyum sağlamaya ihtiyacı var; gerektiğinde kendi temel...
İhyâ’dan seçmeler: İnsan ve ahlak
Gazâlî, kadın telakkisi gibi bazı konularda çağını aşamadığı için günümüzde eleştirilebilse de düşüncelerine bütün olarak bakıldığında...
Barış Pınarı’nın düşündürdükleri
Ara sıra belirttiğim gibi alanım olmayan konularda yazmak bana ters geliyor. “Barış Pınarı” adını verdiğimiz askerî harekât da öyle. Devletimiz,...
Barış için cihad - 2
Bugünlerde Irak devleti ve halkının yine büyük bir çatışmanın içine girdiği, belki de sokulduğu görülüyor. Küresel sömürü güçlerinin...
Şimdi barış için cihad
Eski ulema, uluslararası ilişkilere dair doktrinlerini görünüşte Kitap (Kur’an) ve Sünnete dayandırmış olsalar da gerçekte zamanlarının...
Tarikatlarla imtihanımız
Öncelikle, din ilimlerinde yetişmiş on binlerce insanımızdan çıt çıkmazken iğrenç bir yaraya neşter vurup toplumda bir farkındalık oluşmasına...
Din ilimlerinde yeni usûl
Bazı okuyucularım, yazılarımda “olan”ı eleştirirken “olması gerekenler”i anlatmadığımı söylüyorlar. Bu eleştiri haklı; ama kısmen....
Kur’an boşluğa sesleniş değil
Allah’ın 14 asır önce gönderdiği Kur’an ve din ne ise odur; bunlarda değişiklik, eksiltme-artırma yapılamaz. Kur’an ne dediğini açık...
‘İnsan Onuru’ konusunda Hz. Peygamber ve biz
Peygamberimiz 632 yılında ifa ettiği ilk ve son haccı sırasında yüz binden fazla hacıya konuşmalar yapmıştı. Erken dönem İslâm kaynakları,...
‘Keramet’ mi ‘İstikamet’ mi?
Dinler tarihi, kültür tarihi, antropoloji gibi bilimlerin anlattıklarına göre eski çağlarda dünyanın birçok yerinde kitleleri büyücüler, şamanlar,...