Mustafa Çağrıcı
Dünya ve biz
Ara sıra internetten ülkeler arasındaki gelişmişlik farklarını gösteren raporlara bakıyorum. Gelir dağılımı, gelecek güvencesi, hukukun üstünlüğü,...
İslamofobiye Karşı ne yanlış, ne doğru?
Günümüzde radikal ve/veya Selefî “İslâmî” akımlar ve oluşumlar basitçe şöyle düşünüyorlar:“Cahiliye” denilen ilkel toplumu dünyanın...
Hür fikirde nereden nereye geldik?
Batı’da hür düşüncenin önünü açan düşünürlerden asırlarca önce, İslam’ın ikinci yüzyılından (miladi 8. asırdan) itibaren Müslüman...
Küresel sorun alanları
Epeyce bir ömür yaşadım; dini de dünyayı da okumaya, anlamaya çalıştım. (Eksiğim yanlışım olabilir ama) sonuçta şimdiye kadarki okumalarım,...
Kur’an ahlakına felsefî bir bakış
Bu yazımda, Mısır asıllı ABD vatandaşı, dünyaca tanınmış İslam hukukçusu Prof. Hâlid Ebu’l-Fadl’ın “İslam Hukukunda Ahlâkî Yükümlülüklerin...
‘Bilimsel tefsir’ tartışmaları üzerine
Kur’ân-ı Kerîm’i bilimsel verilerden yararlanarak yorumlama faaliyetine “bilimsel tefsir” denmektedir. Bu tür çalışmaların tarihi çok...
‘Ortak çıkar’, savaş ve ahlak üstüne
Eskiden de savaşlar, soygunlar yapılıyordu, insan hakları ihlal ediliyordu, çevre hor kullanılıyordu vs. Ama şimdi modern teknoloji bu kötülükleri...
“Çıkar” temelli Batı ahlakı ve Filistin sorunuyla ilişkisi
Prof. Dr. Ali Köse, büyük emek ve araştırma mahsulü bir çalışmasını yayımladı: Dinin Geleceği (Nobel - Ankara, Temmuz 2023). Eksik olmasın,...
Filistin sorunu: Yahudiler - Müslümanlar
Bugünlerde Filistin’de sebebinin karanlık olduğu söylenen, insanlık için yüz karası bir savaş izliyoruz. Hatta –şimdiye kadar olduğu gibi-...
Herkese ‘Selamün aleyküm’, ‘Merhaba’
Karar Gazetesi ilk kez bundan 7 yıl 7 ay önce 7 Martta okuyucuyla buluşmuştu. Benim ilk yazım da bir gün sonra “Hayırlı bir ‘KARAR’ için”...
Kamburlarımızdan nasıl kurtuluruz?
Bugün KURAMER’in yayımladığı bir kitabı vesile edinerek dinimizi anlama ve yorumlamada değişim ve yenileşmenin kaçınılmazlığından bahsedeceğim....
“İlk İslam toplumunun oluşumu” üzerine
Bir önceki yazımda bugünlerde KURAMER’in üç önemli kitap yayımladığını duyurmuştum. Bunlardan bugün bahsedeceğim kitap Medine’de İslam...
“Para ve faiz”
Bu başlık, yakında KURAMER’den çıkan üç önemli kitaptan birinin adı. Kitabın tam başlığı “Geçmişten Bugüne Müslüman Toplumlarda...
Meselemiz hâlâ “Maarif Davası”
Milli Eğitim Bakanımız bir konuşmasında “Bu okullarımızı (İmam-Hatipleri) bütün dünyaya evrensel alternatif bir model olarak sunma… vaktimiz...
Hamasi davalar-Yalın gerçekler
"Muammer” rumuzlu bir Karar okuru, Akif Beki’nin 31 Ağustos 2023’teki yazısına bir yorum yazmıştı. Yorum bana hem çok içten ve sıcak hem...
Kur’an’ın ‘ahlakî kozmoloji’ teorisi
Daha önceki iki yazımda (Karar, 03.04.2023 ve 10.04.2023), kültürümüzde insanın din ve dünya hayatını düzenleyen Kelam ve Fıkıh’ta sistematik...
Halil Konakçı olayı
Geçen Perşembe Hakan Albayrak, “Halil Konakçı tutuklansın’ kampanyasına dair” başlıklı bir yazı yazdı. Yazıda –anladığım kadarıyla-...
Kur’ân-ı Kerîm’de Allah inancı
De ki: O Allah birdir. Allah sameddir (Her şey O’na muhtaçtır, O hiçbir şeye muhtaç değildir).Doğurmamıştır, doğmamıştır. O’nun hiçbir...
Ahlakın “Altın Kural”ı
Farklı kültürlerde kısmen farklı cümlelerle ifade edilse de hepsi “Sana yapılmasını istediğin şeyi sen de başkalarına yap” ya da “Sana...
Batı düşüncesinde adalet
Adalet kavramı Platon’dan günümüze kadar Batı ahlak, hukuk ve siyaset felsefesinde bitmeyen bir ilgi görmüştür. Platon’un en önemli eseri...
Ekonomideki son gelişmelere Kur’an’dan bakış
Bazı sendikaların, diğer sivil ve resmî kişilerin ve kuruluşların verdiği bilgilere göre son zamanlarda ülkemizde milyonlarca insan açlık sınırının,...
Tasavvuftaki büyük kırılma
Ülkemizde son yıllarda el üstünde tutulan cemaatlerden birinin liderliğini yapan zatın (Allah rahmet eylesin) vefatı üzerine, tasavvufun ruhuna...
Nas-Faiz-Enflasyon
Okuyucularım, bilmediğim bir alanda ahkâm kestiğimi sanmasınlar. Modern ekonomide enflasyonu düşürmenin yolunun ne olduğunu ben bilmem; çünkü...
İslam kaynaklarında insan hakları
İnsan hakları bağlamında Müslüman dünyanın bugünkü asıl sorunu, –Batı’daki gelişmelerin tersine- kendi kültürel mirasından bir insan...
Bayram ve bayram ibadetleri
Bayramınız mübarek olsun aziz okuyucular; sağlık ve huzur içinde nice bayramlara kavuşmanızı diliyorum, Yüce Mevla’dan.Dinî kültürümüzdeki...
Gazâlî’nin İhyâ’sında akıl ve bağımsız düşünme
Muhtemel itirazlara cevap:Konu Gazâlî olunca, onun filozoflara din üzerinden yönelttiği eleştirilerle Müslüman dünyada felsefî düşüncenin...
Kur’an’da kozmolojik-ahlâkî bir kavram: Mîzân
Sözlükte “terazi” anlamına gelen “mîzân” ve onun somut şekli olan geleneksel tartı aleti, birçok kültürde olduğu gibi Kur’ân-ı Kerîm’de...
‘Kayıt içi din’ öğretimimiz sorunsuz mu?
Cumhuriyet idaresi 1924’te Diyanet İşleri Reisliğini teşkil ederken cami ve mescitlerle birlikte tekke ve zaviyelerin yönetimini de bu kuruma devretmişti....
Siyasete farklı bir yerden bakış
Parlamento üyelerimizi ve Cumhurbaşkanımızı seçerek demokrasinin bir rutinini daha –epeyce gürültü patırtıyla da olsa- tamamladık. Vatana...
En âcil ihtiyacımız: Dinî bilgide yenileşme
Devamlı okuyucularım fark etmişlerdir; hangi konuda yazarsam yazayım, sonunda meseleyi bir şekilde getirip eski ve/veya yeni din âlimlerimizin “ilim”...
Câbirî eleştirisi ve bir zihniyet analizi
Muhammed Âbid el-Câbirî ülkemizde çok okunan Faslı fikir adamıdır. Çoğu geniş hacimli birçok eser, bir de Kur’an tefsiri yazdı. 2010’da...
Kültürümüzde sistematik bilgi alanı olarak ahlak (2)
Bir önceki yazımda, kültürümüzde insanın din ve dünya hayatını düzenleyen Kelam ve Fıkıh’ta sistematik bilgi alanı olarak ahlakın yerinin...
Bizde sistematik bilgi alanı olarak ahlak
Asırlarca yaşadığımız ahlak benzeri kültürel problemlerimizde bugünümüzü analiz etmemiz için düne, eskilere gitmemiz gerekiyor. Şöyle bir...
Buruk geçirdiğimiz Ramazan ayına veda
RAMAZAN YAZILARIVuku bulan deprem felaketi nedeniyle bu yılki Ramazan’ı buruk geçirdik. Elbette teselli olsun diye söylediğimiz “takdir-i ilâhî”,...
Sabrı zayıf olanın çökmesi çabuk olur
RAMAZAN YAZILARIÇoğu insan sabrı, zorluklar karşısında eli bağlı kalmak şeklinde anlar. Oysa Kur’an’ın çok sayıda ayeti gösteriyor ki...
Müslüman milletlerin iftar lokmasına çöken ‘can ve devlet acısı’
RAMAZAN YAZILARISavaş yıllarında yazılan ‘İftar’ başlıklı bir yazıda yüz yıl önce İstanbullu bir ailenin yaşadığı dokunaklı iftar...
Hakkını veren için Kadir Gecesi bir ömür değerinde
RAMAZAN YAZILARIKadir suresinde Kadir Gecesi’nin ‘bin aydan daha hayırlı’ olduğu belirtilmiştir. ‘Bin ay’ 83 sene 4 ay demektir ki, bu da...
Müslüman dünya ‘özgür bireyler’ yetiştiremedi
RAMAZAN YAZILARIFelsefî ve ahlâkî bir kavram olan ‘birey olma’, ‘kendini özgür insan bilme, kendine özgü kimlik sahibi olma, bilgilerini ve...
Duasız din olmaz
RAMAZAN YAZILARIİster hak ister bâtıl olsun, bütün dinlerde dua vardır. Hz. Peygamber’in ifadesiyle “Dua kulluğun özüdür.” Kur’an dua...
İslam dünyasında üretimin önündeki engel ‘hırs’ algısı
RAMAZAN YAZILARITasavvuf kitaplarında ‘hırs’ terimi ‘zühd’ ve ‘kanaat’in zıddı olarak kullanılmış, bir şeyi ihtirasla istemenin boşuna...
Adam kayırmak Kur’an’a göre kul hakkı yemektir
RAMAZAN YAZILARIİslâm kaynaklarındaki ‘kul hakkı’ kavramı, günümüzde ‘insan hakları’ diye ifade edilen haklardan İslâm’ın ölçülerine...
Eleştiri bizi ‘orta bir yerde’ buluşturmalı
RAMAZAN YAZILARIDoğru eleştiri bilgi ve fikirleri rafine eder. Dindarlarıyla, laikleriyle birbirine yumruk sıkan bir toplum, gerçekte ‘toplum’...
Mutfaklarda yangın varken dindarlar nefsini hesaba çekmeli
RAMAZAN YAZILARIMillet olarak aramızda çok derin çatlaklar oluştu ve bunun şimdiki sorumluları da tarafların okumuşları, aydınlarıdır. Sonuçta...
İsrafın bariyeri ‘az çoktur’ felsefesi
RAMAZAN YAZILARIErich Fromm’a göre Batılar, 18. yüzyıldan itibaren insanoğluna yeni bir ‘gelişme dini’ verdiler. İnsanlara ‘sınırsız...
‘İnsanın ancak çalışmasının karşılığı vardır’
RAMAZAN YAZILARIKur’ân-ı Kerîm, İncil’deki İsa gibi “Nen varsa dağıt ve gel benim ardımca yürü” demez. Bilakis dünya malını ‘Allah’ın...
‘Müslüman bir toplum’ tanımına ne kadar uyuyoruz?
RAMAZAN YAZILARIMâtürîdî’ye göre Müslüman toplumun niteliği olarak zikredilen vasat ümmet, ‘aşırılıklardan korunarak inancında, ahlâkında,...
‘Vasat ümmet’in limiti adalet ilkesi
RAMAZAN YAZILARIAhlaka uygun gibi görünen bir eylem adaleti ihlal edici mahiyette olabilir. Günümüzde bunun saldırgan bir ülkeye silah yardımı...
Zalim devlet Müslüman da olsa yaşamaz
RAMAZAN YAZILARIAdalet ahlâkî, siyasi ve hukuki bir kavramdır. İslamî literatürde Kur’an’dan ve hadislerden başlamak üzere, adaletin önemini...