İsrail basını Türkiye ile Tel Aviv arasındaki ticaretin sürdürüldüğü iddiasını gündeme taşıdı. Satışı yasaklanan 54 kalem ürünün önceleri Yunanistan üzerinden gönderildiğini belirten Globes gazetesi şimdiyse daha ekonomik olduğu için Filistin bölgesinde kurulan şirketler aracılığıyla ihracat yapıldığını yazdı.
TİM verilerini kaynak gösteren Globes gazetesi Türkiye’nin Filistin’e ihracatının Temmuz ayında geçen yıla göre 12 kat arttığını yazdı. Gazete kısıtlama gerilen 54 kalem ürünün Filistin’e gönderiliyormuş gibi yapılarak İsrail’e satıldığını iddia etti. Temmuz ayında Filistin’e çimento ihracatının yüzde 463 bin, çeliğin yüzde 51 bin, madenin yüzde 35 bin ve otomotivin yüzde 5 bin arttığını belirten gazetenin haberine göre, İsrailli ithalatçılar Türkiye’de iş yaptıkları şirketlerden ürünleri yüzde 5-8 komisyon ödedikleri Filistinli aracılar üzerinden alıyor.
Gazete Yunanistan’ın Pire Limanı’na boşaltılan malların sonra yine gemilerle İsrail’e gönderilerek ambargonun kırıldığını yazdı.
İSRAİL'E YASAK, FİLİSTİN OTOYOLUNU KULLANALIM
Türkiye’nin İsrail’e ticaret ambargosundan sonra Filistin’e ihracatta yüzde 1180’lik olağanüstü bir artış yaşandı. Bölgeye en çok çimento ürünleri ihraç edilirken, kısıtlama sonrasında Filistin’e çimento ihracatı arttı. İsrail ile ticaretin soykırıma rağmen Filistin üzerinden gerçekleştiği iddiaları güçlendi.
Türkiye’nin İsrail’e uyguladığı ticaret ambargosundan sonra Filistin’e yönelik ihracatta dikkat çekici bir artış yaşandı. Bu durum Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) 2024 yılı Temmuz ayı ihracat rakamlarına da yansıdı. Temmuz 2023’te 9,3 milyon dolar olarak görülen ihracat, Temmuz 2024’te yüzde 1180’lik olağan dışı artışla 119,7 milyon dolara kadar yükseldi. Filistin’e ihracat İsrail limanlarından gerçekleştiği için durum şüphe uyandırırken, TİM Başkanı Mustafa Gültepe ise İsrail’e ihracatın mümkün olmadığını, Filistin’e ihracatta çok yüksek artış olmasının nedenini ise bilmediğini söyledi. Filistin’e ihracat rakamlarındaki astronomik artış “İsrail’e ihracat kayıtlarda Filistin olarak mı gösteriliyor” sorularına neden oldu. İsrailli ekonomi gazetesi Globes’nin haberine göre ise Filistin’e ihraç edildi olarak gösterilen ürünler aslında İsrail’in eline geçiyor. Haberde, Türkiye’den Filistin’e yönelik gönderilen malların, Filistin’in kendine ait gümrüklerinin olmaması nedeniyle İsrail üzerinden ve İsrail gümrükleri aracılığıyla Filistin’e geçiş yaptığı belirtildi. Bunu fırsat bilerek boşluktan yararlanan ihracatçıların, Filistinli kişilerle cüzi miktarlarda anlaşarak onların üzerinden Türkiye’den ürün ithal ettikleri vurgulandı. Bu boşluğun bir ‘otoyol’ haline geldiği belirtilirken, Filistin’e diye gönderilen malların aslında İsrail’e yapıldığı iddia edildi. Bu boşluk, ithalatçı Filistinli olduğu sürece ithalatın doğrudan Türk limanlarından İsrail’deki limanlara devam etmesine izin veriyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın nisan ayında Türkiye’nin çimento ürünlerine bağımlı olan İsrail’in inşaat sektörüne zarar vermek amacıyla İsrail’e 54 kalem ihracatını kısıtlama kararı almıştı. Temmuz ayındaki TİM rakamlarına göre ise Filistin’e geçen yılın Temmuz ayına göre yüzde 463 daha fazla çimento ithal etmesi ‘İsraille ticaret sürüyor mu?’ sorularını yeniden gündeme getirdi.
‘İŞ ADAMLARINA KOMİSYON VERİYOR’
Haberde, bunun bir kazan-kazan durumu olduğu belirtilirken, uzun yıllardır bir Türk tedarikçilerle çalışan İsrailli bir ithalatçıların, Türkiye’den İsrail’e mal satacak Filistinli bir işadamı veya saman şirketi bulmasının yeterli olduğu ifade edildi. Haberde şu ifadeler yer aldı: “Filistinliler de kazanıyor. Bölgelerdeki işadamları, Türk ihracatçılarla yapılan işlemlerin toplam değerinin yüzde 5 ila 8’ini, işlemlerin adlarına kaydedilmesi için komisyon almaya başladı ve malların İsrail’deki limanlara ulaşmasını sağladı.”
‘TAMAMEN DURMASI İMKÂNSIZ’
Filistin’e ihracat rakamlarındaki astronomik artış “İsrail’e ihracat kayıtlarda Filistin olarak mı gösteriliyor” sorularına neden olurken, TİM Başkanı Mustafa Gültepe, Sözcü’ye yaptığı açıklamada, İsrail’e değil Filistin’e ihracat yaptıklarını, yasak olduğu için İsrail’e ihracatın mümkün olmadığını, Filistin’e ihracatta çok yüksek artış olmasının nedenini ise bilmediğini söyledi. TİM Başkan Vekili ve İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı (İDDMİB) Çetin Tecdelioğlu ise, daha önce İsrail üzerinden yapılan ve İsrail olarak kaydedilen ihracatın bir kısmının Filistin’e ve diğer ülkelere gittiğini, şimdi yine İsrail limanları üzerinden Filistinli şirketlere yapılan ve Filistin olarak kaydedilen ihracatın da daha sonra İsrail ve diğer ülkelere transfer edilmiş olabileceğini, ihracatın tamamen durmasının imkansız olduğunu söyledi.
