Mustafa Öztürk
Çıfıt çarşısı
Bu yazıyı ister “mahalle içi” öz eleştiri olarak kabul edin, ister “aile içi” problemlerimizi el âleme ifşa babında değerlendirin veyahut...
İlahiyat kâhyalığı
Doksan küsur yıllık Cumhuriyet tarihine az çok vâkıf olanlar dahi bilirler ki özellikle çok partili dönemden itibaren devlet genellikle vesayet...
15 Temmuz’dan sonra yine mi eski tas eski hamam…
15 Temmuz 2016 tarihli ve işgal garantili darbe girişimi Cumhuriyet tarihi boyunca yaşanan darbeler ve darbe teşebbüslerinin en iğrenci idi. Çünkü...
Bandwagon, veblen ve snob etkilerinin dinî alandaki izdüşümleri
İktisatta talep kanununa aykırılık arz eden ya da tüketim eğilimini önemli ölçüde etkileyip belirleyen saikler için ilginç tabirler kullanılır....
Bir insanlık suçu olarak ahlakçılık
Yazının başlığındaki “ahlakçılık” tabiri “tefsircilik, hadisçilik” gibi bir ilmî alana aidiyete değil, bir taraftan ahlak üzerine...
İlâhî inayet ve yaratılış
Bu satırları Gökçeada’daki Cicirya Kafe’de Türk kahvemi yudumlarken yazıyorum. Gökçeada’yı ziyaret sebebim, farklı din, inanç ve kültürlere...
‘Ben niçin yaratıldım?’
Bugüne kadar dinî alanda en sık duyduğum sorulardan biri “Allah bizi niçin yarattı?” veya “Ben niçin yaratıldım?” sorusudur. Malum, bu...
Post-truth: Hakikati tezviratla takas etmek
1990’lı yılların ilk yarısında İslamcı entelektüeller modernizmle yatar modernizmle kalkarlardı. Nitekim modernizm eleştirisi konusunda dersine...
İnsanın beşinci zindanı: Statüko
Bu yazı bana değil, Enes Kerim Şafak’a aittir. Enes, Haydarpaşa Anadolu Lisesi son sınıfa geçmiş olan ve aynı zamanda “https://defterarkasi.com/author/enessfk/”...
Eski bayram özlemine dair
Birkaç gün sonra Ramazan/Fıtr Bayramı… Dilerim hepimizin bayramı ağız tadıyla geçer. Fakat özellikle yaşı kemale ermiş insanlarımız her...
İslâmîlik liginde küme düşmek
George Washington Üniversitesi’nden Scheherazade S. Rehman ve Hossein Askari isimli iki akademisyen tarafından yayımlanan “İslâmîlik Endeksi”ne...
Televangelizm ve televizüel ihtida gösterisi
Hıristiyanlık öğretisini yaymak veya daha doğru bir ifadeyle evanjelik propaganda yapmak için medyayı, özellikle televizyonu kullanarak vaizlik...
Kur’an’dan modern bilim devşirme zihniyetine eleştiriler
KURAMER’in “Kur’an ve Pozitif Bilim” konulu sempozyumu 27 Nisan 2019 tarihinde yoğun bir katılımcı kitlesinin iştirakiyle gerçekleşti. Hem...
Kadere rıza göstermemek
Bu yazının “İslam’daki inanç esasları arasında kader ve kazaya yer var mı yok mu?” gibi bir meseleyle alakası yoktur. Kadere iman, burada...
Yetim iyilikler
Tıp ve eczacılık dilinde “yetim hastalıklar” (orphan diseases) ve “yetim ilaçlar” (orphan drugs) gibi ilginç tabirler vardır. Yetim hastalık...
İnne mea’l-usri yüsran
Hz. Peygamber’in Mekke döneminde yaşadığı zorluklar ve sıkıntılar üzerine onun gönlünü ferahlatmak için indirilen İnşirah suresinin beşinci...
Kurumsal din ve geleneksel dinî söylemden kaçış
Son zamanlarda Türkiye’deki genç kuşakların deizm, ateizm, agnostisizm gibi düşünce akımlarına karşı gözle görülür bir ilgi ve eğilim...
Muhafazakâr mahallede iktidar ve dönüşen habitus
Başlık, çok değerli ve naif bir insan olarak tanıdığım İrfan Özet’in sosyoloji alanında doktora tezi olarak hazırladığı “Fatih-Başakşehir...
Tarihselcilik hisselerimi devrediyorum
Son aylarda özellikle ismimiz etrafında yürütülen Kur’an ve tarihselcilik konulu tartışmalara, Karar gazetesinin ‘Görüşler’ sayfasında...
Yazmak değil, göbeği çatlatmak
Ömer Özsoy Hoca 1999 yılının bahar aylarına rastlayan ilk tanışmamız esnasında “Mustafacım, elindeki bilgi fişlerinden bir makale yaz ve...
Yazmak zor zanaat
1980’li yılların başında Giresun İmam-Hatip Lisesi’nde okurken kompozisyon derslerinde çok zorlanırdım. Hiçbir imtihanda doğru düzgün bir...
‘Bu iş bizden geçti’ diyenler için...
Hayat yolundaki belli başlı duraklarda insanın sadece birkaç kez ikbal treniyle karşılaştığı ve bu tren kaçtığı takdirde ikbal ve istikballe...
KURAMER rivayetlerinde ‘Kizbü’r-Râvi’ (yalancılık) sorunu
KURAMER (Kur’an Araştırmaları Merkezi) epey zamandan beri dinî, ilmî ve akademik alanda mafyatik yapılanma heveslisi oldukları gözlemlenen birtakım...
Toplum yerine cemaat olmak ve halktan insan çalmak
Bir toplumun genel karakteristiği, büyük ölçüde o toplumu oluşturan insanların ortak özellikleriyle şekillenir. İnsanlarımızın pek çok ortak...
Polemikse polemik…
Polemik denen şeyin kalorisi çok yüksektir; harca harca bitmez. Fakat her daim polemik ikliminde yaşamak kişinin verimli işlere harcanacak enerjisini...
MEB, mülakat, mağduriyet, şikâyet
Bugün, “sözleşmeli öğretmenlik mülakatında mağdur edildik” diyen öğretmen adaylarının şikâyet ve serzenişleri hakkında yazmak, daha...
Ya hep ya hiç...
Dinî alandaki farklı görüş ve anlayışlara yaklaşımımız çoğunlukla “ya hep ya hiç” tarzındadır. Bu yaklaşım tarzına göre şayet...
Ben melâmet hırkasını…
İnsanoğlu egosu şişkin bir varlıktır yahut şişkin ego insanoğlunda çok yaygın görülen bir hastalıktır. Tasavvuf bu hastalığın etiyolojisini...
Mutsuzluk ahlaksızlık mıdır?
Felsefeci Ahmet İnam Hoca’nın bir büyük iddiası var, “mutsuzluk ahlaksızlıktır” diye. Hoca bu iddiasını şerh ederek kitaplaştırdı....
İnancı ve kutsalı değil fikir ve görüşü tartışmak
Her dinin kendine özgü bir inanç sistemi, kutsal semboller ve değerleri vardır. İnançlar ve kutsallar dokunulmaz/yasak kapsamında olup her türlü...
Tarihselciliğin çöküşü (!)
Öncelikle bu yazının “cahillerle tartışma” babında değil, güya ilmî hassasiyetle kaleme alınmış bir makalede kendini ifşa eden zavallılık...
Cahillerle tartışmayın; çünkü ben hiç yenemedim…
Başlıktaki çarpıcı söz muhtemelen İmam el-Gazâlî’ye aittir. “Câhil” kelimesi genellikle “âlim” (bilgili) kelimesinin zıddı olarak...
Din anlatmak mı, yoksa...
Tevhid inancına dayalı İslam dini Mekkî surelerde müşriklere, Medenî surelerde ise hem müşriklere hem de Yahudiler ve Hıristiyanlara anlatılır....
Kur’an vahyinin inzal keyfiyetine dair görüş tercihim
Arap şairi Mütenebbî sıtma hastalığına yakalanmasıyla ilgili olarak, “e-binte’d-dehri indî küllü bintin fe-keyfe vasalti enti mine’z-zihâm”...
Spinoza ve aforoz
Yahudi asıllı ünlü filozof Spinoza’nın kendi dinî cemaati içerisindeki konumu ile günümüz Türkiye’sindeki cemaatçi müslümanlar nezdindeki...
Kur’an kâfi, tefsire ne hacet?
Kimi dostlarımız ve okurlarımız polemik türü yazılar yazmamam gerektiğini tembihliyor. Fakat Allah’ın her günü sosyal medya mecralarında...
Deontolojik ahlâk ve sıcak ontoloji
Bugünkü dünyada gerek kendi içimizde gerek ötekilerle ilişkimizde en fazla ihtiyaç duyduğumuz şeylerden biri, yasa kılığındaki buyurgan etik...
Şövalye ruhlu birey olmak veya sürüye katılmak
Bizim gibi şark toplumlarında özgür iradeli, açık fikirli ve özgüven sahibi birey olmak hakikaten çok zor bir iştir. Çünkü bu toplumlarda...
Cennet ayetleriyle alay etmek mi?
Kur’an’daki herhangi bir ayeti alay konusu yapmak küfre girmeyi muciptir. Dolayısıyla böyle bir fiilin faili düpedüz kafirdir. Bu yazıya küfür...
Tiksinç bir âdet olarak her tarafa FETÖ çamuru sıvamak
Star Açık Görüş’ün geçen haftaki nüshasında bir sosyolog akademisyen, “İslâm’da Müncî Yok Mehdî Var” başlıklı bir yazı yazdı...
Kün fi’d-dünyâ ke-enneke garîb…
23 Ekim 2018 Salı akşamı Ankara’da İnsan ve Hikmet Vakfı’nın daveti üzerine “Dünyevileşme ve Ahlak” üzerine bir konuşma yaptım ve ardından...
Dinî hamaset ve hurâfâttân taharet olmayınca…
Geçen hafta bu köşede “Dinî Hamaset ve Hurâfâttan Taharet” başlıklı bir yazı yazmıştım; fakat anlaşılan o ki bazıları bu yazıyı...
Dinî hamaset ve hurâfâttan taharet
13 Ekim 2018 Cumartesi günü Kur’an Çalışmaları Vakfı tarafından Bağlarbaşı Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen “Hayatın Anlamı...
Vicdan fıtrî bir sermayedir ama gün gelir tükenir
Vicdan insanın belki de en değerli fıtrî sermayesidir. Vicdan selim fıtratın şuur hâlindeki tezahürüdür de denilebilir. Derunî bir ahlâkî...
Felsefî düşünce alanında cari açık sorunumuz
Epey zamandır bu köşede dinî konularla ilgili yazılar pek yazmıyorum. Çünkü artık din konusunun haraç-mezat alınıp satılan bir metaya dönüştüğüne,...
Geçmiş zaman olur ki…
Yaş kemale erdikçe insan ister istemez hayatı başa sarmak, özellikle de çocukluk çağlarındaki doyumsuz neşe ve mutluluğu yeniden yaşamak ister....
Hazreti hüzün
Son zamanlarda yeniden üstüme çullanan uykusuzluk illetinden dolayı bu satırları yazdığım sabaha karşı kulağımın dibinde H. Zahra’nın...
Ölülere dua ve istiğfar niyetiyle Kur’an okunur mu?
Uhrevî âleme irtihal etmiş müminlere dua, istifğar ve af/mağfiret istirhamında bulunmak gibi niyetlerle Kur’an okunmasının meşru olup olmadığı,...
