Akaryakıt fiyatlarındaki zam dalgasının ardından gözler domates fiyatlarına çevrildi. Baştan aşağı sektördeki zamlarda büyük bir etkisi olan akaryakıtın ardından domates hakkındaki şoke eden gerçek ortaya çıktı. "Sizin aldığınız domates mazot kokuyor mu?" sorusu merak uyandırdı. İşte tüm detaylar...
Yeni yılda peş peşe gelen akaryakıt zamları, "Sizin aldığınız domates mazot kokuyor mu?" sorusunu beraberinde getirdi. Kafa karıştıran soruda baştan aşağıya gelen zamlar konu olarak ele alındı. Tarım sektöründeki fiyatlandırmalar ise bu soruyu beraberinde getirdi.
KAFA KURCALAYAN SORU
Türkiye'de tarım ve nakliye sektörünün can damarı olan mazot fiyatlarındaki artışlar, masum bir domatesin bile fiyatını ikiye katlayabiliyor. Ekonomist Şeref Oğuz'un Ekonomim gazetesindeki yazısında dile getirdiği gibi, "Sizin domatesiniz de mazot kokuyor mu?" sorusu, günümüz ekonomik şartlarında hemen herkesin kafasını kurcalıyor.
ÇİFTÇİ VE NAKLİYECİLER ÜZERİNDEKİ BASKI
Oğuz, yazısında Antalya'dan yola çıkan domateslerin, üzerine "üçüncü köprünün poyraz tadını" alarak İstanbul'a ulaştığını ve tarladaki fiyatının neredeyse iki katına çıkarak manav raflarında yerini aldığını anlatıyor. Bu fiyat artışının arkasında yatan nedenlerin başında ise mazot fiyatları geliyor. "Her pompa bir vergi dairesi" ifadesiyle, mazotun yüksek vergi yüküne dikkat çeken Oğuz, mazot fiyatlarının çiftçi ve nakliyeciler üzerindeki baskısını vurguluyor.
Tarım ürünlerinin maliyetinin büyük bir kısmını oluşturan mazot fiyatlarındaki artışlar, dolaylı yollardan enflasyonu körüklüyor ve vatandaşın alım gücüne darbe vuruyor. Oğuz'a göre, "Akaryakıta gelen her %10'luk zam, enflasyonu 1 puan ekliyor." Bu durum, tarladan sofraya uzanan her aşamada fiyat artışlarını beraberinde getiriyor.
DÖVİZİN EGEMENLİĞİ
Yerli ve milli olması gereken tarım ürünlerinin maliyet hesaplamaları dahi döviz bazında yapılırken, Oğuz'un ironik bir dille anlattığı "Üç domates yolda yürüyormuş" öyküsü, günümüz ekonomik gerçeklerinin acı bir portresini çiziyor. "Yerli ve milli" vurgusu yapılmasına rağmen, tarım sektörünün her aşamasında dövizin egemen olduğu bir ekonomik yapıya işaret ediyor.
Oğuz'un yazısı, mazot fiyatlarındaki artışların tarım ürünleri üzerindeki etkisini ve bu durumun geniş ekonomik sonuçlarını gözler önüne seriyor. Domatesin mazot kokusu, sadece tarım sektöründeki maliyet artışlarını değil, aynı zamanda ekonomik politikaların ve vergi yapılarının tüketici fiyatları üzerindeki doğrudan etkisini de simgeliyor.
