Başta fındık olmak üzere Karadeniz'deki tarıma büyük zarar veren kahverengi kokarcayla mücadele için doğaya 300 bin samuray arısı salıverildi. İşte detaylar...
Anavatanı Uzak Doğu olan kahverengi kokarca, son 5-6 yıldır Gürcistan üzerinden Türkiye'ye girdi ve neredeyse bütün Karadeniz kıyılarını istila etmiş durumda ve başta fındık olmak üzere bütün tarımsal üretime çok büyük zarar veriyor.
Kahverengi kokarca, gerek bazı düşmanlarından korunmak ve gerekse çiftleşmek için keskin bir koku salgılıyor, adını da bundan alıyor. Büyük bir hızla çoğalıyor ki sadece bir çiftinin bir yere gelmesi, kısa sürede bu türün bütün o bölgeyi istila etmesine neden olabiliyor.
Kahverengi kokarca, pek çoğu değerli tarımsal ürün olan 100'den fazla bitki türünden besleniyor.
Kahverengi kokarca
KÜRESEL TARIMI TEHDİT EDİYOR
10haber'de yer alan habere göre, küresel ticaretin artması, bu böceği de küreselleştirdi. Avrupa'da ilk olarak 1998 yılında İsviçre'nin Cenevre kentinde görüldü. Geriye doğru izi sürüldüğünde, Çin'den ithal edilen çatı kiremitleriyle birlikte böceğin Avrupa kıtasına geldiği anlaşıldı. 2010 ve 2011 yıllarında ilk kez ABD'de meyve bahçelerine musallat olunca büyük bir sorun olarak adlandırıldı.
Ardından kahverengi kokarcanın durdurulamaz yayılması başladı. 2014 yılında Rusya'nın Karadeniz kıyısında Soçi kentinde yapılan Kış Olimpiyatları için İtalya'dan ithal edilen bazı inşaat malzemesinin içinde kahverengi kokarca da vardı. Karadeniz'e girişi böyle oldu. Önce Gürcistan'ı boydan boya istila etti, ardından Artvin üzerinden Türkiye'ye girdi ve neredeyse bütün Karadeniz'i ele geçirdi. En son Batı Karadeniz'de Sakarya'ya kadar ulaştı.
Avrupa'da daha çok elma bahçelerine zarar verdi. Gürcistan'da üzümden fındığa her türlü ürüne. Türkiye'de fındık başta olmak üzere Karadeniz'deki bütün tarımsal üretim bu böcekten olumsuz etkileniyor. Üreticinin zararı çok büyük.
KAHVERENGİ KOKARCANIN EN BÜYÜK DÜŞMANI SAMURAY ARISI
Tarım Bakanlığı, kahverengi kokarcayla iki yıldır amansız bir mücadele yürütüyor. Bir yandan her yer ilaçlanıyor, bir yandan da bu böceğe karşı biyolojik silah kullanılıyor.
Önemli bir arı türü olan samuray arıları, kahverengi kokarcaları daha larva aşamasındayken yok edebiliyor. Türkiye'de de doğaya 'samuray arıları' salıveriliyor. Bu arının kökeni de Japonya.
Samuray arıları, kendi yumurtalarını kahverengi kokarca larvalarının içine bırakıyor, böylece dünyaya kahverengi kokarca değil samuray arısı geliyor.
Samuray arısı
300 BİN SAMURAY ARISI BIRAKILACAK
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, istilacı tür olan kahverengi kokarcayla mücadelenin artarak devam ettiğini belirtti. Müdürlük, kahverengi kokarcanın doğal düşmanı olan 300 bin samuray arısının daha doğaya salınacağını açıkladı.
Konuyla ilgili yapılan yazılı açıklama şöyle:
"Kahverengi kokarca ile mücadelemiz Bakanlığımızın ilgili genel müdürlükleri, il ve ilçe tarım müdürlükleri, sivil toplum kuruluşları ve üreticilerimizle tam bir iş birliği ile sıkı bir şeklide yürütülmüştür. Bu kapsamda 2023 yılında Kahverengi Kokarca Mücadelesi Eylem Planı hazırlanmış ve 2024'te kahverengi kokarca ile mücadelede seferberlik başlatılmıştır.
Çalışmalar kapsamında; başta bu istilacı türün popülasyonunun fazla olduğu 35 ilde 196 ilçede 1272 teknik personelle çalışmalar yapılmıştır. Yaklaşık 100 bin üreticimize, sektör temsilcilerine ve mücadeleyi kamuoyuna aktarmaları için basın mensuplarına bilgilendirme yapılmıştır.
Konuyla ilgili olarak eğitim filmleri hazırlanmış, afiş-liflet-broşürler hazırlanmış ve üreticilere dağıtılmıştır. Kahverengi kokarca ile mücadele kapsamında biyoteknik mücadele amaçlı tuzaklar ruhsatlandırılmış olup yaklaşık 3 bin tuzak üreticilerimize il müdürlüklerimiz aracılığıyla dağıtılmıştır.
Daha çok kışlak alanlarda mücadelesine yoğunlaşarak yaklaşık 40 bin ev, depo, ahır ve benzeri yer ilaçlanmıştır. Biyolojik mücadele kapsamında söz konusu illerde kahverengi kokarcanın doğal düşmanı olan yaklaşık 200 bin samuray arısı doğaya salınmıştır."
Gelecek sezonda da kahverengi kokarca ile mücadelenin artarak devam edeceği belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
"Bu kapsamda yerel yönetimlerle iş birliği içerisinde popülasyonun yoğun olduğu belirlenen yaklaşık 140 bin ünitede ilaçlama yapılacaktır. Bölge genelinde enstitülerimiz tarafından geliştirilen 300 bin samuray arısı doğaya salınacaktır.
Kahverengi kokarcayı bahane ederek üreticiden daha düşük fiyatla ürün almaya çalışan tüccar ve manavlar hakkında İlgili Bakanlıklarımızla gerekli çalışmalar yürütülmektedir.
Kahverengi kokarca mücadelesine yönelik çalışmalar hasat sonrasında da ara vermeden devam edilecektir. Bu süreçte üreticilerimizin il, ilçe müdürlüklerimizce yapılan uyarıları takip etmeleri önem arz etmektedir."
