İran’ın en eski şehirlerinden olan ve başkent Tahran’ın 156 kilometre güneybatısında yer alan Kum Nehri’nin kıyısında yer alan Kum şehri, dünyada meydana gelen yeni tip koronavirüs vakalarının ardından yeniden gündeme geldi. Peki Kum şehri nerede ve şehirdeki ölümlerin sebebi koronavirüs mü? İşte detaylar…
Kum şehri, Hamaney, Humeyni, Hatemi ve Rafsancani gibi dini liderlerin eğitim gördüğü molla şehridir. İlk olarak Çin’de ortaya çıkan ve dünyaya yayılan, binlerce kişinin ölümüne neden olan koronavirüs vakaları burada da görüldü. Peki Kum şehrindeki ölümlerin sebebi ne? İşte detaylar…
KUM ŞEHRİ NEREDE?
Kum, İran’ın başkenti Tahran'ın 156 kilometre güneybatısında ve Kum Nehri'nin kıyısında denizden 930 metre yüksekte yer alır. Kum şehri, 56 numaralı yol ile Erak'a, 71 numaralı yol ile Kaşan'a bağlanır. Kenti Tahran'a bağlayan Otoyol 7 ise kentin hemen doğu yakasından geçer.
KENTİN TARİHÇESİ
Kum, Farsça'DA Q'um diye geçiyor. İran'da Kum Eyaleti'nin yönetim ve İsnâaşeriyye mezhebinin eğitim merkezi konumundadır.
İran İslam Devrimi'nin temellerinin atıldığı ve başladığı şehir olarak ünlenen Kum; Ayetullahlar Kenti ya da Mollalar Şehri olarak da adlandırılır.
Şiîler tarafından kutsal addedilen ve İsnâaşeriyye mezhebinin On İki İmam’ın sekizincisi İmâm Ali er-Rızâ’nın kız kardeşine ait Fatıma bint Musa el-Kâzım türbesi de bu şehirde bulunmaktadır. Şehrin medreselerinde 30 bine yakın molla eğitim görüyor ve devrimi kuran ve koruyan mollaların bütününe yakını bu kentte yetişmektedir.
Kendi adını taşıyan ve önü barajla kapatıldığı için kentten geçen bölümünde su olmayan Kum Nehri kıyısında kurulu olan şehrin 2006 yılına göre nüfusu 957 bin 496'dır
Kum isminin aslı 'Kume' adından gelmektedir. Burada kent kurulmadan evvel bolca su kuyuları bulunuyordu. Çobanlar koyunlarına su vermek ve su kuyularının etrafındaki yeşilliklerde onları otlatmak adına buralara gelirdi. Uzun zaman buralarda kalmak zorunda kaldıklarından dolayı, zamanla 'Kume' adı verilen geçici çardaklar yapıldı.
Bunlar artınca da orada bir köy oldu. Zamanla büyüyerek bir kent şeklini aldı ve aynı adla Kume, Kum olarak değiştirildi. Diğer bir rivayete göre de 'Kum' ismi Arapça'daki 'Gum' (kalkmak) adından gelir. Kum'un hangi devirde ve kimler tarafından kurulduğu bilinmezken kentin en eski tarihi kalıntısı olan ve günümüze kadar gelmiş bir sütun Ahameniş devleti devrinden kalmıştır.
Sütunun bu devletin hükümdarlarından Tehmors tarafından yaptırıldığı biliniyor. Yine Büyük İskender'in bu devirlerde kenti yıktığı söylenir. Kentin Sasaniler döneminde meşhur olduğu konusunda şüphe yoktur. Şahname-i Firdevsî'de üç yerde Kum'dan söz edilmektedir. Bunun dışında bu devirde yazılan 'Hüsrev, Kevazan ve Rizek' adlı bir kitapta Kum'un adından ve safranının tadının güzelliğinden söz edilmektedir. Kum, 645'te halife Ömer zamanında Ebu Musa el Eş'ari veya Ahnef bin Kays tarafından alınarak İslam hâkimiyetine girdi.
EĞİTİMİ
Şehirde mollaların yetiştiği medreselerin hâricinde merkezi Tahran'da bulunan Azad Üniversitesi'ne bağlı tıp fakültesi, hukuk ve fen fakülteleri yer alır. Kum, klasik din eğitimi veren medredseleriyle ünlü bir kenttir. Bu kentte İslam devrimi'nin kuran ve koruyan çekirdek kadro yetişmiş hâlen de yetişir. Hamaney, Humeyni, Hatemi ve Rafsancani de burada ünlü Fevziye Medresesi'nde yetişti.
Kum Üniversitesi
Kum İslâmi Azad Üniversitesi
Kum İslâm bilimi Bilgisayar Araştırma merkezi
İmam Humeyni Eğitim ve Araştırma Enstitü
Kum Üniversitesi Tıbb Bilimi
Kum Feyzieh ilahiyat fakültesi (veya Hawzah denilen)
Kum Payam Noor Üniversitesi
Mofid Üniversitesi
BİRİ DOKTOR, 3 KİŞİDE DAHA VİRÜS TESPİT EDİLDİ
İran'ın Kum şehrinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sebebiyle 2 kişinin ölmesinin ardından biri doktor, 3 kişide daha virüs tespit edildi. Ülkede yeni tip koronavirüs tespit edilen kişi sayısı yükseldi. Arak kentindeki hastanın Kum kentinden gelen bir doktor olduğunu aktaran Cihanpur, hastaların karantinaya alındığını kaydetti.
