ESA Hera görevi, iki yıl önce NASA'nın bir uzay sondasıyla kasıtlı olarak çarpması sonucu oluşan asteroid kraterini incelemek için bir uzay aracını göndermek üzere hazırlıklarını tamamladı.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA), NASA'nın iki yıl önce bir uzay aracını kasıtlı olarak bir asteroide çarptırdığı olayın ardından, bu çarpışmanın etkilerini incelemek üzere bir uzay aracı göndermeye hazırlanıyor. ESA'nın Hera görevi, çarpma alanını inceleyerek detaylı ölçümler yapacak ve gelecekte Dünya'ya çarpma riski taşıyan asteroitlere karşı savunma stratejilerini geliştirmek için araştırmacılara önemli veriler sağlayacak.
Hera'nın, Pazartesi günü Florida'daki Cape Canaveral'dan bir SpaceX Falcon 9 roketiyle saat 10.52'de (TSİ 17.52) fırlatılması planlanıyor. Her şey yolunda giderse, uzay aracı Mart 2025'te Mars'a yakın bir geçiş yapacak ve Aralık 2026'da Dünya'dan 177 milyon kilometre (110 milyon mil) uzaklıktaki asteroite ulaşacak.
Görevin baş mühendisi ve proje müdür yardımcısı Paolo Martino, ESA'nın Noordwijk, Hollanda’daki merkezinden yaptığı açıklamada, "Bu, bir dizi nefes kesici an demek," dedi ve ekledi: "İlk heyecan, fırlatmanın sorunsuz gerçekleşmesi."
Hera'nın fırlatılması, rutin hava koşulları ve teknik sorunlar gibi risklerle birlikte, SpaceX roketinin uçmasına izin verilip verilmeyeceğine dair belirsizlikleri de içeriyor. Geçtiğimiz hafta, Falcon 9 roketi, üç ay içinde üçüncü kez ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA) tarafından üst kademe bir arızası nedeniyle yere indirilmişti.
Yunan tanrıçası Hera’nın ismi verilen bu görev, 150 metre genişliğindeki Dimorphos adlı asteroiti inceleyecek. Dimorphos, 780 metre genişliğinde olan ve kendisinden daha büyük olan Didymos adlı ana gövdenin yörüngesinde dolanıyor. NASA'nın Çift Asteroit Yönlendirme Testi (DART) adlı görevi, Eylül 2022’de Dimorphos’a saatte 22.500 km hızla çarpmış, milyonlarca ton kayayı uzaya saçmış ve asteroidin yörüngesini değiştirmişti.
DÜNYANIN GEZEGENSEL SAVUNMASININ İLK TESTİ
DART görevi, Dünya'nın gezegensel savunmasının ilk testi olarak başarıyla kabul edilmişti. Ancak bilim insanları, bu çarpışmadan ve Dimorphos'un kendisinden daha fazla bilgi elde etmek istiyorlar. Bu sayede, farklı boyut ve yapıda olabilecek asteroitleri gelecekte Dünya'dan saptırmak için daha etkili stratejiler geliştirilebilecek.
Martino, "DART, Dimorphos'un yörüngesini beklentilerin ötesinde son derece etkili bir şekilde değiştirmeyi başardı ve şimdi bilim insanlarının tam olarak ne olduğunu ve çarpmanın asteroit üzerindeki etkilerini detaylı bir şekilde öğrenmesi gerekiyor," dedi.
ÇARPIŞMA ASTEROİDİN ŞEKLİNİ DEĞİŞTİRMİŞTİ
DART, Dimorphos'a çarptığında, çarpmanın ivmesi ve asteroitten fırlayan enkazın kuvveti, asteroidin Didymos etrafındaki yörüngesinin 33 dakika kısalmasına neden olmuştu. Bu çarpışma, asteroidin şeklini değiştirdi ve binlerce kilometre uzunluğunda toz ve kaya parçalarını uzaya savurdu.
Hera’nın enstrümanları, Dimorphos’un tam boyutunu, şeklini, kütlesini ve yörüngesini kaydedecek. Böylece araştırmacılar, DART sondasının momentumunun asteroide ne kadar etkili bir şekilde aktarıldığını ve asteroidin çarpışmadan sonra nasıl bir durumda olduğunu belirleyebilecek.
Dimorphos'u daha yakından incelemek için Hera, iki küçük küp uydu (cubesat) bırakacak. Bu uydular, asteroidin yüzeyini detaylı bir şekilde haritalandıracak, çevresindeki tozu ölçecek ve asteroidin iç yapısını değerlendirmek için yer altı radarları kullanacak. Ayrıca, bu küp uydular asteroidin yüzeyine iniş yapmayı deneyerek ek ölçümler alacak.
