Küresel ticarette Kızıldeniz’deki kaos ortamından dolayı artan lojistik maliyetleri Türkiye’de bazı ürünlerin fiyatını artırdı. Bu kapsamda ikinci darbe yurt dışından gelen siparişlerin beklemeye alınması ile gelirken, sıfır otomobillerde teslimatlar 25 gün gecikebilir uyarısı geldi. İşte detaylar…
İsrail-Hamas arasındaki savaşa bağlı olarak Kızıdeniz’de İran destekli Husiler, Aralık ayının başından bu yana Süveyş Kanalı’ndan geçen bazı gemilere saldırıyor. Gemiler rotasını Ümit Burnu’na çevirirken, mesafedeki uzayış Türkiye’nin dış ticaretine de balta vurdu. İthalat yükleri sonrasında ihracat siparişleri de sıkıntıya girdi.
Ekonomi Gazetesi’nden Aysel Yücel’in haberine göre, taşımacılık maliyetlerinde 3-4 kat artış yaşandı. Yetkililer özellikle raf ürünleri kısa olan ürünlerin gönderiminin bu nedenler ile askıya alındığını belirtiyor. Sektör temsilcileriyse Kızıldeniz’deki krizin uzaması halinde pandemideki gibi Türkiye için fırsatlar yaratabileceğini söylüyor.
BAKLİYAT FİYATLARINDA ARTIŞ
İstanbul Tüccarlar Kulübü Derneği Yönetim Kurulu Başkanı İlker Önel yaşanan durumun Türkiye’ye etkilerini şöyle aktardı:
“Özellikle hammadde kullanan işletmeler bu konuda sıkıntı yaşıyor. İşlenmemiş gıdaların ithalatında sıkıntı var. Çeşitli bakliyat ürünlerinde şubat-mart yüklemeleri yurt dışındaki firmalar fiyat oluşturamıyor. Bu nedenle ithalat yükünde de askıya alınma söz konusu. Navlunun yükselmesi yeni yılda emtia fiyatlarındaki artışla birleşince piyasada ciddi bir boşluk oluşacağını görüyoruz. Susam ve bazı bakliyat ürünlerinde iç piyasada fiyat artışı gündeme geldi. Mesela susam fiyatı ton başına 1700 dolar bandından 1850 dolar bandına kadar çıktı. Bu pirinç gibi bazı paketli ürünlerin fiyatına da yansıdı. Buradaki temel sıkıntı yurt dışındaki satıcının fiyat vermemesinden kaynaklanıyor. Bu durum uzarsa iç piyasada enflasyon daha da artacak.”
OTOMOBİL TESLİMATLARINDA GECİKME
Uzakdoğulu otomotiv devi Honda’nın Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, Kızıldeniz’deki gelişmelerin ithal otomobillerin teslimatlarında gecikmeye neden olabileceğini söyleyerek, "Gemi seferlerinin rotayı değiştirmesi nedeniyle sefer süreleri 20-25 gün arasında uzadı. Bu gecikmenin fiyatlara etkisi olmaz ama teslimatlar bir miktar gecikir” dedi.
UZAKDOĞU’DAN TÜRK FİRMALARA “KAMİKAZE” TEKLİFİ
Uzakdoğu-Avrupa hattında konteyner navlununun katlanarak artması, Çinli armatörlerin harekete geçmesine neden oldu. Bazı Uzakdoğulu armatörler 3-5 bin TEU’luk gemiler ile Doğu Akdeniz ile Türkiye limanlarına charter sefer koyma hazırlığında. Türk firmalara da mail yollayan şirketler, Maersk, CMA CGM gibi armatörlerin 5.500 dolara taşıdığı malı, Uzakdoğu’dan Türkiye’ye 4.000 doların altında taşımayı teklif ediyor. Bu armatörlerin, Husilerin saldırılarına rağmen Kızıldeniz’den geçerek adeta “Kamikaze” olmaya soyunduğu belirtiliyor. Fakat talepten dolayı Uzakdoğu-Türkiye hattında navlunun düşmesi beklendiğinden bu firmaların geri adım atabileceği de düşünülüyor.
