Beşir Ayvazoğlu
‘Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?
İnternette bir fotoğrafa rastlamıştım; Iraklı bir çift Paris’te Louvre Müzesi’ni gezerken ülkelerinden kaçırılmış tarihî eserleri görüyorlar....
Tek başına yürümek
Refik Hâlid’in yıllar önce okuduğum Bu Bizim Hayatımız adlı romanında altını çizdiğim cümlelerden bazıları şunlardı: “Yine tramvaya...
‘Peşte göklerindeki ses’
İlk gençliğimde sıkı bir Turancıydım. Yanlış hatırlamıyorsam, Tarık Buğra’nın Kızılordu tarafından çok kanlı bir şekilde bastırılan...
Macarlar, Macar müzisyenler ve biz
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, kısa bir süre önce kabinesinin yarısını yanına alarak Türkiye’ye gelmiş, bu önemli ziyaret sırasında...
‘Kendine ait bir Roma’
Mevlânâ’dan çok zaman Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî, hatta bazan kısaca Rûmî diye söz ederiz. Eskiler Monlâ-ı Rûm da derlerdi. Eşrefoğlu...
‘O şûh ağlar bugün Kasr-ı Şerefâbâd’a geldikçe’
Fâtih, Çandaroğlu Beyliği’ini ilhak ettiğinde bu beyliğin başında Kızıl Ahmed Bey bulunuyordu. Kendisine verilen Mora Sancağı’na gitmeyerek...
Kadim bir Üsküdarlıdan bayram mektubu
Çok muhterem beyefendi, Zât-ı âlînizin ismini ilk defa mahalle arkadaşım merhum profesör Ahmet Yüksel Özemre’den işitmiş ve birkaç kitabınızı...
Göklerde ışıktan yazı: Mahya
Karanlık geceleri donanma gecelerine çeviren kandillerin ve mahyaların bir zamanlar çocuklar için nasıl bir neş’e kaynağı olduğunu, ışıl...
‘Bir nev-civansın şûh-ı cihansın’
Konuşurken gereksiz yere tekrarlanan sözler için kullanılan Farsça “perseng” kelimesi bizde genellikle “pelesenk” diye telaffuz edilir; “dilime...
‘Hezarfen’
Leonardo da Vinci gibi birden fazla sahada ihtisas derecesinde bilgiye sahip olanlara Batı dillerinde polymath denir. Da Vinci, matematik, mühendislik,...
Sahibinin aynası: Hususi kütüphane
Derin Tarih dergisinin yeni sayısında Semavi Eyice hocamız, “Sahibi Ölür, Kütüphane Viran Olur” başlıklı yazısında Arif Müfid Mansel,...
‘Önde zeytin ağaçları, arkasında yâr’
Refik Hâlid Karay, Akşam gazetesinin 8 Eylül 1946 tarihli sayısında çıkan “Dünkü ve Bugünkü Zeytinler” başlıklı yazısında, “Hepimizin...
Davul muhabbeti
Davul sesi bir zamanlar Ramazan aylarında sokaklarımızın vazgeçilmez musikisiydi, tamam. Bu geleneğin yaşatılmasını isteyenler var; biliyor ve...
Franz Babinger’e ve eserine dair
Pazar günkü yazımda Franz Babinger’in Fâtih biyografisi hakkında yazılan eleştirilerden söz etmiştim. Bu yazım vesilesiyle Prof. Dr. Kemal...
Fâtih’in biyografisini yazmak
Fâtih ve yarın 564. yılını kutlayacağımız fetih hakkında bizde ve dünyada yüzlerce eser yazılmıştır. Fakat Fâtih’in biyografisini doğumundan...
Yahya Kemal, Ramazan ve ‘yaralı bilinç’
Oruç hiç şüphesiz bir ibadettir, ama oruç ayı olan Ramazan’ın millî hayatımızda da son derece önemli bir yeri var. Ramazan’a mahsus, bu...
Kızılelma muhabbeti
Cumhurbaşkanımız Recep Tayip Erdoğan, 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı münasebetiyle önceki gün Külliye’de gençlere hitap ederken “2023...
Bir Darülelhan vardı
İçinde bulunduğumuz yıl, Darülelhan’ın kuruluşunun 100. yılıdır. Bu ismi uzmanlar ve meraklılar dışında bilen kaç kişi çıkar, bilmiyorum....
‘Ben sulh adamıyım’
Bu yazıya Nurullah Ataç hakkında beş altı yıl önce yazdığım bir denemedeki şu cümleleri hatırlatarak başlamak istiyorum:“Dünya görüşüne,...
Harika bir kitap: ‘Sultanın Casusları’
Orhan Gazi döneminde Kocaeli yarımadasında önemli fetihler gerçekleştirilmiş ve İznik kuşatılmıştı. Bunun üzerine Bizans İmparatoru III....
Beyazıt Devlet Kütüphanesi
Geçenlerde İstanbul’un yeni İl Kültür ve Turizm Müdürü Dr. Coşkun Yılmaz’ı tebrik maksadıyla ziyaret ettim ve kendisinden beni çok sevindiren...
Biyografi muhabbeti
Geçenlerde Alfa’ya uğradığımda elime iki kalın kitap tutuşturdular: Biri Joseph Frank’ın “Çağının Bir Yazarı” alt başlığını taşıyan...
‘Tebessüm İnkılâbı’
Ziya Gökalp’ın “Çınaraltı” sohbetleri, 1924 yılında Cumhuriyet gazetesinin ilk sayılarında yayımlanmıştır. Muhavere tarzında yazılan...
Renkler muhabbeti
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde mekânları sistem değişikliğine uygun hâle getirmek için çalışmalara başlanacağına dair haberler okudum....
Nihad Sami Banarlı’ya göre İstanbul estetiği
Bu yılın başlarında bu köşede çıkan yazılarımdan birinde Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Türk İstanbul” tabiri etrafında geliştirdiği düşünceleri...
Dostluk muhabbeti
Türkçede en sevdiğim kelimeleri sorsanız, hazırlayacağım listedeki ilk kelime muhtemelen “dost” olurdu. Riyasızca, samimi duygularla sevdiklerinizden...
‘Bir ağaç gibi tek ve hür...’
Nâzım Hikmet’in “Dörtnala gelip Uzak Asya’dan / Akdeniz’e bir kısrak başı gibi uzanan/ Bu memleket bizim” mısralarıyla başlayıp “Yaşamak...
Leylek muhabbeti
Geçen haftaki yazımda İstanbul Valiliği’nin 1928 yılı ortalarında kargalara karşı açtığı savaş vesilesiyle Ahmet Hâşim tarafından kaleme...
Karga muhabbeti
İstanbul Valiliği, 1928 yılı ortalarında her nedense kargalara savaş açar. Mücadeleye katılmayanlardan birer lira ceza alınacağı ilan edilince...
İnternet ve kültürümüz
Gazi Üniversitesi hocalarından Prof. Dr. İsmail Hakkı Soyak, eski edebiyatımızdan hareketle kültürümüzün zengin dünyasına daha kolay ve derinliğine...
Roman, sinema ve tarih
Çocukluğumda Abdullah Ziya Kozanoğlu’nun romanlarını okurken heyecandan heyecana koşardım. Sadece Abdullah Ziya mı? Oğuz Özdeş, M. Turhan...
‘İnci Enginün’e saygı’
“Biliyorsunuz, kütüphaneler ve müzeler benim en sevdiğim mekânlardır. Oralarda şimdiye kadar kendimi hiç yabancı hissetmedim. Hiç bilmediğim...
Halûk Nihat ve Çanakkale Destanı
İlyada, Odisseia, Şehname, Kalevela gibi destanların millî ruhun uyanışındaki rolü fark edildikten sonra, bizde de bazı şairler destan yazmayı...
Avrupa’nın alter egosu ve André Gide
Batı medeniyetinin alter egosu ırkçılıktır. Son zamanlarda Almanya ve Avusturya’da çirkin yüzünü yeniden gösteren, Hollanda’da ise saldırganlaşan...
‘Hezarfen Çizgen’den ‘Anbean’
Yolunuz hiç Kadırga’ya düşer mi? Bizans döneminde büyük bir kadırga limanının bulunduğu, fetihten sonra da bir süre karakterini muhafaza...
3. Milli Kültür Şurası’nın ardından
Türkiye’de devlet Tek Parti döneminde iktisadî kalkınmaya değil, kültüre öncelik vermiş, bu alanda ciddi problemlere de kaynaklık eden devrimler...
‘Hiç böyleliğin görmemişiz fasl-ı bahârın’
Son zamanlarda dostlarımdan çoğunu keyifsiz görüyorum; özellikle 15 Temmuz darbe teşebbüsü ve ardından yaşananlar, terörizm, Suriye’deki...
‘Karşında İstanbul beyaz ve tülden’
Minareler hakkında yazdığım yazıda İstanbul camilerini siste belli belirsiz bir siluet halinde gösteren bir fotoğraf kullanmış ve Arif Nihat...
Ezana ve ezan şiirlerine dair
Perşembe günkü yazımda, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın ezan ve salâlara standart getirileceğini, minarelerde kullanılan ses cihazlarının...
‘Şahadet parmağıdır göğe doğru minare’
Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Yavuz Ünal, ezan ve salâlara standart getirileceğini, minarelerde kullanılan ses cihazlarının desibel...
Köpek muhabbeti
Beykoz’da yetmiş metre derinliğindeki sondaj kuyusuna düşen ve on günlük hummalı bir çalışma sonunda kurtarılan yavru köpeğin ismini zannederim...
Vefatının 30. yılında Malik Aksel
Malik Aksel’in gazete ve dergi sayfalarında kalmış yazılarını bir araya getirdiğim, Kapı Yayınları tarafından külliyatın altıncı kitabı...
Sanat, edebiyat ve ahlâk
Bazı okuyucularım zaman zaman edebiyatın edeb kavramıyla ilişkisini sorarlar. Bu soruya cevap verirken, ister istemez edebiyatın, genel olarak sanatın...
Yeni bir dergi ve Türk devri arkeolojisi
Geçenlerde masama postadan yeni bir dergi düştü. İsmi Şehir... Kayseri Büyükşehir Belediyesi’nin çıkardığı, tasarımı, kaliteli fotoğrafları...
‘Feyhaman Duran: İki Dünya Arasında’
Resim sanatıyla az veya çok ilgilenen bütün okuyucularıma şu sıralarda bir fırsat yaratıp Sakıp Sabancı Müzesi’ne uğramalarını hararetle...
Gazi, Serbest Fırka ve Ağaoğlu Ahmet Bey
Şu sıralarda Cumhurbaşkanı’nın tarafsızlığı, partili olup olmaması tartışılıyor ya, ister istemez Ahmet Ağaoğlu’nun Serbest Fırka...
Tanpınar’a göre ‘Türk İstanbul’
Önceki yazılarımdan biri hakkında yorum yazan bir okuyucumun bu ülkede Ahmet Hamdi Tanpınar üzerinden prim yapmaya çalışanlar olduğu görüşü...
‘Zamanı Aşan Taşlar’
Süleyman Berk, titiz bir araştırıcı, iyi bir hattat, fotoğraf sanatçısı ve koleksiyoncudur. Paylaşmayı sever; hemen her gün inbox’ımda çoğu...
