14-28 Mayıs ve 31 Mart seçimleri sürecinde bazı din görevlilerinin camilerde siyaset yapması dikkat çekti. O dönemde cuma namazlarında minberden iktidar adına oy isteyenlere, hatta sosyal medyada muhalifleri tehdit edenlere bile Diyanet ses çıkarmadı. Ancak sandıkların ortadan kalkmasından aylar sonra adım atıldı. İmamlara ‘Sosyal medyada siyasi tarafsızlığınızı koruyun’ talimatı gönderildi.
CAMİDE KÜRSÜ DE KURULDU MİNBERDEN OY DA İSTENDİ
Son yıllarda seçimlerin adil bir şekilde geçmediği AB’nin raporlarına da yansıdı. Bu problemin somut örnekleri art arda yapılan genel ve yerel seçimlerde daha net görüldü. Kamu yöneticileri devlet imkanlarını kullanarak iktidar adına seçim çalışmaları yaptı. Dini kurumlar siyasete alet edildi. Camilerde iftardan sonra kürsüler kuruldu. İmamlar cuma namazlarında minberde iktidar adayları için oy istedi. Toplum kesimlerini ayrıştıran tavırlara kamuoyundan tepkiler yükseldi. ‘Cami siyasete alet ediliyor’ uyarısına rağmen harekete geçmeyen Diyanet’in bu süreçte ‘siyasi tarafsızlığını’ korumaması bütün kesimlerce eleştirildi.
DİYANET ETİK İLKELERİ SANDIK KALKINCA HATIRLADI
14-28 Mayıs ve 31 Mart süreçlerinde camide siyasi mesaj veren din görevlilerini engellemeyen Diyanet, seçimler bitince kendisinin de kabul ettiği Kamu Görevlileri Etik Kurulu’nun 20 Eylül 2021’de belirlediği etik ilkelerini hatırladı. 5 Haziran’da müftülüklere, Dini İhtisas Merkezi Müdürlüklerine gönderilen yazıda “Kamu görevlilerinin sosyal medya kullanımında gözetmesi gereken ‘Sosyal Medya Etik İlkeleri’nin personele tebliğ edilmesi” istendi. İmamlara, ‘Tarafsızlığı tehlikeye atan davranışlardan kaçınma’, ‘Bireyler arasında ayrımcılık yapmama’, ‘Siyasi tarafsızlığını korumaya özen gösterme’ talimatı verildi.
SANDIK KALKTI ‘TARAFSIZ OLUN’ TALİMATI GELDİ
Her seçim döneminde ‘Camiler politikaya alet ediliyor’ eleştirilerine kulak tıkayan Diyanet İşleri Başkanlığı, 31 Mart’tan 2.5 ay sonra kuruma bağlı çalışan imamlara etik ilkeleri hatırlattı. Müftülüklere gönderilen yazıda “Tarafsızlığı tehlikeye atan davranışlardan kaçınılmalı. Herhangi bir siyasi parti lehine veya aleyhine kampanya yürütülmemeli” denildi.
Yoğun bir seçim maratonunu geride bırakan Türkiye, normal şartlar altında 4 yıl sonra sandığa gidecek. Her seçim dönemi ortaya çıkan bazı kamu çalışanları hükümetin neferi gibi çalıştı. Özellikle cami imamlarının hutbelerinde sık sık siyaset yapması, eleştiri oklarının hedefi oldu. İktidar adına açıkça istenen oylar, vermeyenlerin münafık sayılacağı şeklinde fetvalar, sosyal medya paylaşımları muhalefet tarafından tepkiyle karşılandı.
SON ÖRNEK: KURBAN MESAJI
Diyanet-Sen Artvin İl Başkanı ve Borçka Terminal Cami İmamı Osman Özaydın’ın geçen yılki genel seçimler öncesinde “İnşallah cami kürsülerinde konuştuğu gibi 15 Mayıs’tan sonra Meclis kürsülerinde konuşturacağız. Dünya beşten büyük diyen, ‘one minute’ ile Avrupa’nın Amerika’nın yüzüne tokat indiren, Cumhurbaşkanımız Erdoğan’ı...” şeklindeki sözleri infiale yol açmıştı. Geçen hafta ise İstanbul Fatih’teki Hürrem Çavuş Cami imamı Metin Kaçar, kurban bağış kampanyası düzenleyen İBB için “Allah bu ümmeti münafıkların şerrinden muhafaza eylesin. Eyüpsultan’a karşı kadeh kaldıran, ekibini alıp Roma’ya şarap tatmaya götüren bir insanı gördükten sonra hâlâ ben oraya kurban veriyorsam kendimi de sorgulamam gerekiyor. Çünkü kurbanı kesmek ne kadar önemli bir ibadetse etini değerlendirmek de o kadar önemli ibadettir” ifadelerini kullandı. İktidara yakın bir gazete de bu sözleri “Kurbanınızı murdar etmeyin” başlığıyla manşetine taşıdı.
İLKELERİ HATIRLADI
14-28 Mayıs ve 31 Mart süreçlerinde camide siyasi mesaj veren din görevlilerine müdahalede bulunmayan Diyanet İşleri Başkanlığı ise sandık kaldırılınca harekete geçti. Kurum, 5 Haziran’da müftülüklere ve Dini Yüksek İhtisas Merkezi Müdürlüklerine yazı göndererek Kamu Görevlileri Etik Kurulu’nun 20 Eylül 2021’de belirlediği sosyal medya kullanımı konusundaki etik ilkeleri hatırlattı. Kısadalga’dan Sinan Tartanoğlu’nun haberine göre; Diyanet İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü, yazıda, söz konusu ilkelerin personele tebliğ edilmesini istedi.
İŞTE O İLKELER
3 yıl önce oluşturulan etik ilkelerden bazıları şöyleydi: “Kamu görevlisi; kamu politikaları hakkında kamuya açık yorumlar yaparken veya bunlar hakkındaki kamuoyu tartışmalarına katılırken yürüttüğü göreve ilişkin tarafsızlığını tehlikeye atan davranışlardan kaçınmalıdır. Bireyler arasında dil, ırk, etnik köken, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep, servet, medeni hal, sağlık durumu, engellilik, yaş, kılık ve kıyafet ve benzeri nedenlerle ayrımcılık yapmamalıdır. Siyasi tarafsızlığını korumaya özen göstermeli, kamu hizmetinin tarafsızlığına şüphe düşürecek şekilde, herhangi bir siyasi parti veya girişimin lehine veya aleyhine kampanya yürütmemeli, yorum, paylaşım ya da faaliyette bulunmamalıdır. Kamu görevlisi ayrımcılığa yol açabilecek her türlü nefreti besleyen, savunan ve hoşgörüsüz ifadelerde bulunmamalıdır.”
