Kalite mi düştü, biz mi alıştık?
Bir dost toplantısında Cem Yılmaz’ın, “Diamond Elite Platinum Plus” adlı son gösterisini tartışıyorduk. Gösterinin ismi bile sanattı:...
Gizli gizli her şey gizli
Bizim tasavvuf geleneğimizde her şey herkese söylenmez. Çünkü anlamayacaklar vardır, yanlış anlayacaklar vardır. O yüzden bir “halk içinde”...
Faiz sebep “nas”ından ne çıkar?
Faiz sebep, enflasyon sonuçtur” tartışması aklıma, Erzurumlu İbrahim Hakkı’nın 1757 tarihli Marifetname’sindeki bir bölümü getirdi. İbrahim...
Kurumların çöküşü
Geçen yazımda devletin taşıyıcı sütunları olan kurumların geleneklerine dayanarak nasıl yükseldiğini hikâye ettim. Gerçekten “hikâye”...
Kurumların yükselişi ve çöküşü
Devlet kurum denilen taşıyıcı sütunların üstünde durur. Bu kocaman, fakat doğru sözdeki “kurum” soyut bir kavram olabilir. Eğitim, adalet,...
Ucuzluk Perşembe’ye gelecek
1969 yılında Polonya’nın Krakow şehrinde bir bilim kongresine davet edilmiştim. Ülkeye girmeden önce, Zürih’te, bir miktar dolar bozdurdum....
Yarım asırlık bir muhafazakârlık hikâyesi
Yarım asır kadar önce bir kurultayda bir konuşmacı, televizyon felaketinden bahsediyordu. Televizyonun ahlâk ve gençlik üzerindeki tahribatından....
Tekrar iki tarz-ı riyaset
İki Tarz-ı Riyaset 30 Mayıs 2021 tarihli yazımın başlığıymış. O iki tarz, tahakküm ve saygınlıktı. Bir topluma, bir topluluğa, bir şirkete,...
Çekim değil itim partileri
Geçen asrın partilerine bakıyorum, bir de şu anın partilerine. Ta derinlerde esaslı bir fark var. Daha yirmi yıl önceye kadar siyasî partiler,...
“Şimdi bana kaybolan yıllarımı verseler”
Muhalefet, altı ayda düzeltiriz diyor. Altı ayda döviz kuru kararlı hâle gelecek, hatta yeniden sağlanan güvenle Türk Lirası değerlenecek, enflasyon...
Bile bile mi, bilmediklerinden mi?
Hata yapıyorlar. Genel olarak dünyayı, özel olarak da ekonomiyi yanlış biliyorlar ve o yanlış bilgilerine, gerçeklikten kopuk teorilerine göre...
İnsan bilimlerinde deprem
Bilim adamı, bilgilerinden emin olmadığından emindir. Başka pek az şeyden emindir.Geçen yazımda bilim adamının doğruyu bulmak, yanlıştan kaçınmak...
Alçak gönüllü bilim ve burnu havada cartizm
Bilim alçak gönüllüdür. Sesini yükseltmez. Masaya yumruk vurmaz. Çünkü yanılabileceğini bilir. Çünkü yanlışlana yanlışlana büyümüştür...
Klan yerine cemaat, aşiret yerine parti
Siyaset sahnesinde bir müsamere seyrediyoruz. Sahnedeki başkahramanlar konuşuyor. Eh siyasetçidir konuşur. Siyasetçinin ülkeyi ve dünyayı nasıl...
Vatandaşlaştıramadıklarımızdan mısınız?
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı mısınız? O hâlde Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına tabisiniz. O anayasa neredeyse yüz yıldan beri şunu söylüyor:1924...
Faşizmle komünizm çöktü; liberalizm de kendini pek iyi hissetmiyor
Geçen yazımda, dâhi yazar Yuval Noah Harari’nin, İngiliz 4. Kanal televizyonunda yayımlanan bir röportajından yararlanarak popülizm hakkındaki...
“Seçimi kazanmak için her şeyi yaparım!”
Yuval Noah Harari, dâhi bir yazar. Hepimizin bildiği gerçeklere bambaşka bir açıdan bakıp çarpıcı sonuçlara ulaşabiliyor. Zaten bilgi yeni...
Biz genci ebleh yaparız
Cuma yazımda müziği, edebiyatı, diğer sanatları, toplumu millet yapan unsurlar diye saymıştım. Yazımı Yahya Kemal’in Itri şiirinden bir alıntıyla...
Dil ve sanat yükselir, millet olur
Bilim, edebiyat, sanat… Bunlar yıllarca emek vermeden erişilebilecek meyveler değildir. Bu hüküm, tek tek insanlar için doğrudur; toplumlar için...
Sülale, klan, aşiret, kabile bağları çözülünce
Yıllar önce bir antropoloji yazısında; bir Afrika ülkesinden iki kişinin, yeni kurulan bir şehirde karşılaşınca, uzun uzun birbirinin kökenini...
Dünyanın en acayip insanları
Dünyanın En Acayip İnsanları, Joseph Heinrich’in kitabının adı. Geçen yazımda bahsetmiştim; Heinrich hem ekonomi hem psikoloji hem de şimdi...
Hilkat Garibeleri: Ekonomi ve acayip insanlar
Bilimler bağdaşıyor. 20. asrın ikinci yarısında başlayan bu eğilim gittikçe güçlenerek ilerliyor.Kısa bir geri sarma yapalım. Önce tabiat...
Excel’in fazileti
İlkeler önemli değil. Değerler önemli değil. Partiler, performans, problemler, liyakat; hiçbiri önemli değil. Şahıslar önemli. Egolar önemli....
Türkiye’nin yumuşak gücü
Milletlerin bir sert gücü var, bir de yumuşak gücü.Sert güç hemen akla gelenlerdir ve daha ziyade askerlikle ilgilidir: Ordunun kuvveti, caydırıcılığı,...
Beyin cari açığı
Vatandaşlarına güvenlik, refah, hukuk; çocuklarına güzel bir gelecek sağlayan ülkeler, tarih boyunca çekim merkezi olmuş. İnsanlar, bunları...
Sahi aklından ne geçiyordu?
Merkez Bankası Faiz’i düşürecek, dolar başını alıp gidecek… Maliyeti dövize bağlı mallar pahalılaşacak. Samanı bile ithal eden bir ülkede,...
Kuvvetler ayrılığı olmayınca veya kızım sana söylüyorum…
Kuvvetler Ayrılığı Olmayınca, kadim dostum Taha Akyol’un kitabı. Çok partili hayata geçtiğimiz 1946’dan başlayıp Demokrat Parti’nin bittiği...
Menzil
Yok, o Menzil değil. Bu küçük harfle menzil.Geçen yazımda Ak Parti iktidarının söylemlerindeki değişimlere dikkat çekmek istedim. Dayanağım,...
Zübdei Vekaiyat- Olayların Özü
Bilim adamları sistemleri incelerken nelerin, nasıl değiştiğini öğrenmek isterler. Bu hüküm, fizikten sosyolojiye hemen bütün bilimler için...
Meselemiz olsun meseleniz olsun!
Geçen yazımda, kendimi bildim bileli sorduğum soruyu tekrarlamıştım: Niçin ilerleyemiyoruz? Eğitim diye başladım. Belki en yakın olduğum problem...
Hanımlar, beyler; ilerleyelim lütfen
Eğitimde niçin yol alamıyoruz? Hatta niçin geriliyoruz? Bu sorular uzun zamandır gündemde. Gündemde demek, bir türlü doğru cevabı bulamıyoruz...
Medeniyet alışverişle büyür
Medeniyet tarih boyunca dolaşmış, gâh burada, gâh orada toplaşmış, temerküz etmiş.AKP İstanbul Milletvekili ve TBMM Millî Eğitim Komisyonu...
Medeniyet nerde bulunur? Kimden alınır?
Hâlbuki bizde… Onlarda ise…” Bizimle Batı’nın karşılaştırmalarında böyle başlayan cümlelere sık sık rastlarız. Türkler, son dört...
Diktatör imam dinden eder
Aslında komünizm Stalin’le bitmişti. Ne demek şimdi bu? Şu demek: Stalin’e kadar yalnız Rusya’da değil, bütün dünyada komünizme sempatiyle...
Siyaset üstü?
Çok sevdiğimiz klişe laflarımız vardır. Bunlardan biri: Partiler üstü…Demek ki partiler, aşağıda bir yerlerde ve biz, her kimsek, bunların...
Reklam arası veremeyenler sömürge oldu
Kavramlar kaybolunca sebep-sonuç düşüncesi kayboluyor. Sebep-sonuç kaybolunca niçin sorusu kayboluyor; merak ve araştırma kayboluyor. Sebep aramak...
Kavram yoksa sebep-sonuç yok
Geçen yazımda, düşük zekâların kavram yoksunluğundan söz etmiştim. Hani düşük zekâlar insanları, ortancalar olayları, yüksek zekâlar...
Muhafazakârlar neyi muhafaza eder?
Hayır, “Tutucu neyi tutar?” gibi saçma sapan bir cümle kurmak aklımdan bile geçmez. Kendimi de tutucu değil muhafazakâr görürüm. Hem muhafazakâr...
Kavram yoksa küfür ve sopa var
Sık tekrarlıyorum: Küçük zekâlar insanları, ortanca zekâlar olayları, büyük zekâlar kavramları tartışır. Bir bakın bakalım biz neyi tartışıyoruz....
Afganistan: Millet devleti olmazsa
ABD, Afganistan’dan çekiliyor. Hemen eski bir slogan devreye girdi: “İmparatorluklar mezarlığı Afganistan”. Bir de karikatür var: Üç mezar...
Sakarya’da kim dövüştü?
Yüz yıl önce, bu ayın 11. Günü, General Papulas, Yunan kuvvetlerine genel geri çekilme emri verdi. O günün tabiriyle Sakarya Melhame-i Kübrası;...
Yüz bin süvariden kalan birkaç bin atlı
Evet, bundan tam yüz yıl ve iki gün önce, bu ayın 27’sinde, Yunan ilerlemesi durakladı ve hükümeti Kayseri veya Sivas’a taşımaktan vazgeçtik.Duraklamanın,...
Bugün Yunan karargâhını bastık
Yüzüncü yılında Sakarya’yı tekrar okuyorum ve okudukça kızıyorum. Bizim tarih müfredatımıza, tarih eğitimimize kızıyorum. Tarih, birkaç...
Hudut namus değildir
İşte buraya yazıyorum: İktidarı eleştirmek suçtur ve her geçen gün daha bir ağır suç hâline gelecektir. Tek başına yapılırsa suçtur....
Şarlo ülkeyi poposuyla yönetirdi
Altı yılım Suudi Arabistan’da geçti. Çok şey öğrendim, çok şeye şaşırdım. Bunlardan biri, ülkedeki bütün bakanlara, daha doğrusu vezirlere,...
Cartizm
Bilim eğitimi, insana en başta, şüpheyi öğretir. En çok da kendi fikirlerine, düşüncelerine karşı şüpheyi. Bilim insanı, bir sonuca vardıktan...
Rüşvet ekonomiye karşı
İnsanların neyi, kaça satın alacakları, ekonominin ana konusudur. Bir aralık "tek sayfada ekonomi" diye bir proje ortaya atılmıştı. Sonra bu...
Kültür, millet ve devlet, yükseldiği gibi çöker de
Bu üçüncü yazı… Kültürü bir insan veya bir toplum, bir insan ömründe inşa edemez. Kültür nesiller boyunca birikir, gelişir ve kurum olur,...