İsviçre'nin Cenevre kentinde Esad rejimi ile muhalif gruplar arasında bugün başlaması planlanan görüşmeler ertelendi. ABD Dışişleri Bakanı Kerry, görüşmelerin en baştan başarısız olmasındansa birkaç gün ertelenmesinin daha iyi olduğunu söyledi. BM Suriye Temsilcisi Mistura, görüşmelerin 29 Ocak'ta başlayacağını açıkladı.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Laos'a yaptığı ziyarette Suriye'deki krizin çözümü için Esad rejimi ile muhalifler arasında yapılması planlanan barış görüşmelerine ilişkin açıklamalarda bulundu. Kerry, ertelenen görüşmelerle ilgili durumun 24 ila 48 saat içinde netleşmesini beklediğini belirtti.
BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura ile "her şey ayarlanana kadar görüşmelerin başlamaması" konusunda mutabık olduklarını vurgulayan Kerry, "Görüşmelerin başarısız olmasındansa birkaç gün ertelenmesi daha iyi. Müzakerelerin geleceği Suriye'deki tarafların elinde" diye konuştu.
İlerleyen saatlerde bir açıklama yapan Mistura, görüşmelerin 29 Ocak'ta başlayacağını, davetiyelerin ise 26 Ocak'ta görüşmelere katılacak taraflara gönderileceğini bildirdi.
Tarafların meseleye ciddi yaklaşması gerektiğini, aksi takdirde savaşın devam edeceğini belirten Kerry, "Biz bir iskelet oluşturduk. Suriyeliler, Suriye'nin geleceğini belirleme kapasitesine sahiptir" ifadesini kullandı.
Esad rejimive muhalifler, masaya oturmayı kabul etmedi.
"Çarşambadan önce başlaması zor"
Görüşmelerin bugün başlaması planlanırken, Batılı bir diplomat, Resuters'e yaptığı açıklamada müzakerelerin çarşambadan önce başlamasının zor olduğunu belirtmişti.
Esad rejimi "teröristler olmadığı takdirde" masaya oturmaya hazır olduğunu açıklamış, muhaliflerden oluşan Yüksek Müzakere Komitesi ise masaya oturmak için üç şart koşmuştu. Geçtiğimiz ay BM Güvenlik Konseyi toplantısında da muatabakata bağlanan şartlar Esad rejiminin saldırıları durdurması, kuşatmaların kaldırılması ve tutukluların serbest bırakılması şeklinde. Buna karşın Esad rejimi, bu şartları kabul etmemişti.
"Muhalifler" belirsizliği
Suriye müzakerelerinin önündeki en önemli engellerden biri, rejim ile masaya oturacak grupların belirlenmesi olarak görülüyor. Geçtiğimiz ay Suudi Arabistan'da muhalif gruplar tarafından gerçekleştirilen toplantıda IŞİD ve Nusret Cephesi dışındaki hemen hemen bütün gruplar yer almıştı. Buna karşın toplantıya katılan gruplardan Ahrar Şam ve İslam Ordusu gibi gruplar, Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar tarafından desteklenirken Esad rejimi tarafından "terörist" olarak görülüyor. Rejim, bu örgütlerin müzakere masasında olmasını kabul etmiyor. Batılı ülkeler de bu örgütleri "aşırıcı" olarak kabul ediyor.
Mistura, Esad'ın sözünü Kerry'e iletti
Yakın Doğu Haber'in Lübnan’da yayımlanan ed-Diyar gazetesinden aktardığına göre, Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esed’in Suriye hükümet temsilcilerinin "teröristlerle" müzakere masasına oturmayacağını vurguladığı belirtildi.
Haberde BM Suriye Özel Temsilcisi Steffan De Mistura’nın, Esad'ın "Teröristlerle müzakere masasına oturmayacağız" şeklindeki sözünü Amerikan Dışişleri Bakanı John Kerry’ye ilettiği bildirildi.
Suudi Arabistan'daki toplantıya PKK'nın Suriye kanadı PYD'nin davet edilmesi düşünülmüş, ancak Türkiye'nin baskısı üzerine bundan vazgeçilmişti.
Müzakerelerdeki en büyük belirsizlik konusu PYD'nin katılıp katılmayacağı.
Hem Rusya'nın, hem ABD'nin destek verdiği tek güç PYD
PYD'nin Suriye barış görüşmelerine katılıp katılmayacağı konusu, Türkiye için kırmızı çizgi niteliğinde. Türk hükümeti her fırsatta PYD'yi PKK ile aynı olduğunu ve Suriye'deki krizin çözülmesinde bir rol almasına müsaade etmeyeceğini belirtiyor. Buna karşın IŞİD'le savaşı sayesinde dünya çapında meşruiyet kazanması başaran PYD, halihazırda bölgede hem Rusya'nın, hem de ABD'nin destek verdiği tek güç olarak öne çıkıyor.
Çavuşoğlu: YPG çok istiyorsa görüşmelere rejim heyetinde katılabilir
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, bugün Ankara'da gerçekleştirilen Türkiye-AB syasi Diyalog Toplantısı'ndan sonra konuya ilişkin açıklamalarda bulundu. Muhalifler adına görüşmelerde kimin yer alacağının Ryad'daki toplantıda belirlendiğini hatırlatan Çavuşoğlu, PYD'nin bu grupların içinde olmadığını ifade etti. Çavuşoğlu şu ifadeleri kullandı:
Bu süreçte bazı ülkelerin muhalefeti sulandırmaya yönelik çabaları var. Biz buna karşıyız. Özellikle YPG gibi terör örgütlerinin de muhalefetin içinde yer almasını istemek bu süreci akamete uğratmaktır. Bunun son derece tehlikeli olduğunu söylememiz lazım. Şu anda Riyad’daki muhalefet, YPG ve rejim yanlısı sözde muhalefetin kendi içlerinde olmasını istemiyor. Zaten rejimin kuklası olan diğer önerilen isimler çok istiyorlarsa rejim tarafından heyete katılabilirler."
BM Suriye Temsilcisi
BMGK'da karar verilmişti, uygulanamıyor
Geçtiğimşz ay BM Güvenlik Konseyi'nde "Suriye" gündemiyle yapılan toplantıda Ocak ayında rejim ile muhaliflerin arasındaki görüşmelerin başlaması ve ardından yeni anayasanın da yapılacağı 18 aylık bir geçiş süreci oluşturulması kararı oybirliğiyle kabul edilmişti.
