Bu kadar da açık olmaz ki...

Önceki gün dış ticaret verileri paylaşıldı. Böylece yıllık rakamlarda verilmiş oldu.

2022 yılında ihracat %12,9 artışla 254,4 milyar dolara ithalat ise %34,3 artışla 364,4 milyar dolara yükseldi.

İthalat arışında iki temel üründen de bahsetmemiz gerekiyor: Enerji ithalat faturası %91,6 artışla 97,1 milyar dolara çıkarken altın ithalatı da %233,5 artışla 23,6 milyar dolara ulaştı.

Burada özellikle altın ithalatına dikkat çekmek isterim: 2021 yılında net altın dengesi 3 milyar 891 milyon dolar fazlaydı. Oysa 2022 yılında 10,2 milyar dolar altın ihracatına karşılık 23,6 milyar dolar altın ithal ettik. Net altın dengesi -13 milyar 383 milyon dolar açığa dönüştü.

Net enerji dış dengesi de -42.185 milyon dolardan -80.723 milyon dolara yükseldi. Böylece altın ve enerji dengesi -38.295 milyon dolardan -94.105 milyon dolara yükselerek açık vermiş oldu.

Enerji dengesi açık verirken altın dengesinin de açığa dönmesi dış dengeyi tabii ki olumsuz etkiledi. Ama burada şu temel sorunu da gözden kaçırmayalım: Dış denge enerji ve altın haricinde de bozulmaya devam etti. Enerji ve altın hariç dış dengemizdeki bozulma da iki katına yükseldi.

Demek ki dış dengede ne faize ne cari fazlaya ne de ekonomik modele uygun zerre gelişme olmamış.

Sadece boş laflar ederek ülke dengesini tarihte görülmedik şekilde bozmuşuz.

***

Şimdi genel ekonomiye bakınca ne görüyoruz:

-dış açık ve

buna bağlı olarak

-cari açık.

İki temel açığın yanında bir de bütçe açığı, sosyal güvenlik sistemi açığı vs vs açıklar.

Makro ekonomide vermiş olduğumuz bunca açığa karşılık bir de toplumsal açığa bakmamız gerekiyor: Belki de en büyük açığı orada veriyoruz.

Çalışanların ülke gelirinden aldığı pay yüzde 33’lerden yüzde 24’lere gerileyerek büyük bir refah açığı vermiş durumdayız.

Burada bu açıkların temel nedenine inmemiz gerekiyor.

Dış ticaret verileri diyor ki; sattığımız ürünlerin fiyatı çok az artıyor. İhracatımızı fiyat artışı yerine mal miktarını artırarak gerçekleştiriyoruz.

Oysa ithalatımız bunun tam tersi bir şekil arz ediyor. İthalat artışımızın mal miktarı adeta yerinde sayarken, ithal ettiğimiz ürünlerin fiyatında artışlar yaşanmış.

İthalata yüksek fiyat öderken, ihracata düşük fiyat almışız

Bu durum bizim değersiz üretim yapımızı ortaya sermektedir. Değeri düşük üretim demek zaten ülkedeki bütün açıkların da temel nedeni demektir.

Makro açıklar, refah açığı vs hepsi buradan geliyor. Düşük ücret, bozuk gelir dağılımı da buradan geliyor.

Burada sayamadığım daha nice nedenler...

İşin ana kaynağı bilim ve teknoloji demektir. Bir zamanlar bakanlığa adını verdiğimiz bilim ve teknoloji artık bize uğramıyor. Eğitim sistemimizin en temelinden alın, en üstü üniversitelere kadar baktığınızda bizler bunu kaybediyor durumdayız.

Kısaca diyebilirim ki müthiş bir yozlaşma yaşıyoruz.

Uzun vadede bu sürecin devam etmesi bizi orta çağ devleti ve toplumu haline çevirebilir. Bu sürecin belki de en büyük tehlikelerinden birisi budur.

Fakirliğe, yoksulluğa, gerilemeye mahkûm durumdayız. Bu esaretten kurtulamadığımız zaman asıl faturayı da çocuklarımız ödeyecek... Zaten en büyük açığımız da o çocuklar değil mi?

Çocuk bile yapamaz hale gelmişsek daha bir şey söylemenin hükmü var mı? Her şey ortada...

EMEKLİ MAAŞLARI ve SGK

Önceki gün EYT’den dolayı sadece 1 yılda emekli maaşlarının yüzde 40’ını kaybetmeyi yazmıştım.

Kendi hesabım üzerinden giderken birkaç yakın tanıdığım kişinin de bilgilerine başvurdum.

Yazıyı sosyal medyada paylaşmam üzerine bir takipçim kendi ekran görüntüleri ile emeklilik maaşını aktardı.

Haziran 2021’de 2904 lira olan muhtemel emekli aylığı Aralık 2022’de 6.775 liraya yükselmiş. Oysa mevcut emeklilere uygulanan enflasyon zamlarına göre emekli maaşı 2904 liradan 5625 liraya çıkabilirdi.

Ama emekli olmayarak emekli maaşı 6775 liraya yükselmiş.

Bunu ilk kez somut gördüm ve nedenini yine sordum: Özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde ve büyüme olduğunda böyle bir kazanç olabiliyor cevabını aldım.

SGK’nın bu konuda daha somut ve toplumu bilgilendirici programlarına ihtiyaç olduğunu görüyorum. En azından çalıştıkça emekli maaşı düşmemiş bir örnek görmek beni çok ama çok mutlu etti.

YORUMLAR (31)
YORUM YAZ
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
31 Yorum
  • Okur / 04 Ocak 2023 23:46

    Alım gücü sürekli düşüyorsa zammın artmasının da bir önemi yok.Zaten aç insanlar hâlinden memnun.Bu ülkede hiçbir şey bizlerin istediği gibi olmaz.Boşuna yorulmayalım.Seçim Ekonomisi buysa varın sonrasını düşünün!

    Yanıtla (0) (0)
  • fatma / 04 Ocak 2023 17:40

    Enerji kullanimi artiyor, cünkü artik insanlar gaz lambasinda oturmuyor, essege binmiyor, herkesinin geliri artti, altinda araba, traktör, evinde her türlü elektrik aleti, sanayi gelisiyor, elektrik kullanimi artiyor. insanlarda para var ki, dogal gaz, petrol ithal edilebiliyor... para varki insanlar altin ithal edebiliyor...

    Yanıtla (1) (4)
  • fatma atma / 04 Ocak 2023 20:00

    insanlar altın mı ithal ediyor? hangi insanlar onlar? 1 ton altın kaç TL haberin var mı?

    Yanıtla (2) (0)
  • Kamil / 04 Ocak 2023 23:02

    En düşük emekli maaşı şimdi 4 bin lira civarında... Bununla, isterseniz, uzay mekiği almak için banka kredisi alsın, o bay emekli ! .. Siz emredin yeter !

    Yanıtla (1) (0)
  • mavideniz@ / 04 Ocak 2023 19:58

    Cumhuriyet Türkiye si 80 yılda 110 milyar dolar borçlandı.Son 20 yılda bu rakam 600 milyar dolara yükseldi.Ne gariptir Osmanlı battığında da borcu 600 milyar dolara yükselip iflas etmiş ve alacaklılar işgal başlatmıştı.

    Yanıtla (1) (0)
  • Kamil / 04 Ocak 2023 22:54

    Şimdi işgale gerek kalmadan, faiz lobisi, ithalat lobisi vs. üzerinden sağmal inek gibi kullanıyorlar.

    Yanıtla (1) (0)
  • m.t / 04 Ocak 2023 22:13

    2013 de emekli oldum emekli maaşım asgari ucretten yüzde otuz fazla idi bugun itibari ile asgari ucretin yüzde otuz gerisinde kaldı en az mekli maaşından yüzde yüz fazla idi şu an yüzde yirmi fazla benim fazla pirim ve vergi ödemem ne işe yaradı adalet hak hukuk bunun neresinde

    Yanıtla (3) (0)
  • vatandaş / 04 Ocak 2023 18:51

    Lafla peynir gemisi yürütmeye devam...Arkadaşımın bir sözü vardı;Elekçinin eşeğini övdüğü gibi...diye!Hükümet devamlı yaptıklarıyle övünüyor fakat elde var sıfır! Çalışana ve emekliye zam...Günlerce konuşuldu ve konuşulmaya devam ediyor!Zam mam yok!İki yıl önceki maaşımın alım gücü yüzde yüz düştü'Fakat maaşım arttı !Fakat alım gücü kalmadı.Her geçen günü arar olduk...

    Yanıtla (2) (0)
  • Tacettin / 04 Ocak 2023 13:53

    20 yıldır yalan dolan. Geldik sonuna. Gaz bulduk 1 trilyon dolar diyor. İnandık mı? Kazancın % 51 TPAO`nun, %49 Trillion Energy şirketinin. Göz boyamakta ustalar. Enflasyonu düşürdük diye sevindirik oldular. Sen fiyatları düşürebiliyormusun onu söyle! Fiyatlarda düşecekmiş! Cek Cak! Enflasyonu indirdik diyenin ikiside ekonomist değil! Asgari ücret 8500 TL oldu ama alım gücü geçen yıldaki 2800 TL den düşük, ne haber! Enflasyon %20 düşmüş alın hayrını görün.

    Yanıtla (8) (1)
  • Sahin . / 04 Ocak 2023 13:41

    Seçimleri muhalefet kazanamaz ise, 2023 yılı Türkiye"nin 100 yıl sonra batış yılı olacaktır.

    Yanıtla (11) (1)
  • Hanif / 04 Ocak 2023 12:54

    Kursaklı sürünün canı; yağ, soğan, patates fiyatına bağlanmış durumda…

    Yanıtla (4) (0)
  • Jetosman / 04 Ocak 2023 12:07

    Erdoğan, emeklileri gözden çıkartmış fakat bu emeklilerden halen Erdoğana oy verenlere şaşıyorum. Emeklilerden maaşım yetmiyor açım diyerek Erdoğana oy veriyorsa o emekliler boşuna bağırmasınlar.

    Yanıtla (13) (1)
  • KAZICI / 04 Ocak 2023 11:49

    ▪Merhum Turgut ÖZAL ; "..Seçimden önce zam yapacak kadar enayi değilim.." demişti. ▪Mevhumu muhalifiyle; "Enayi seçmenleri ürkütür kaçırırm mıyım." demişti. Ve o seçimi kaybetmişti. ▪Erdoğan emeklilere ve memurlara %54 zammı toptan yapacak kadar ENAYİ MİYİM, %25 zamla Ocak ayında ağızlara bir parmak bal sürerim, seçimden bir ay önce bir %25 daha verip "Enayileri" avlarım taktiğini uyguluyor olmalı... ▪4 oydan biri sahte enayiliğinin cezası olarak yedikleri 800.000 tokatı unutmuş mudur?(!)

    Yanıtla (12) (0)
  • Emre / 04 Ocak 2023 02:25

    2000 sonrası sigorta başlangıcı olanlar için de yaş düzenlemesi istiyoruz , 60-65 yaş aralığı mezarda emeklilik demektir , tamam erken yaşta emekli olmak istemiyoruz ama yaş aralığı makul bir seviyeye çekilmelidir özel sektör belli bir yaştan sonra işe almıyor ; bu konuda bir çalışma yapılsın istiyoruz

    Yanıtla (6) (0)
  • Okumaz / 04 Ocak 2023 11:16

    Asıl mesel çalışmamak değil. Çalışamamak. Yaşı 55'in üzerinde aktif çalışma gerektiren işlerde iş bulmak çok zor. Yani 55 yaşın üzerinde bazı mesleklerde iş bulmak zor. Bu mesleklerin yıpranma payı vs yüksek olmalı. Belirli yaşın üzerinde çalışmayı sağlamak için işverene de SGK pirim desteği, gelir vergi oranlarında asgari 5 puan avantaj sağlanmalı. Yoksa bazı çalışanlar istese de çalışamayacak.

    Yanıtla (3) (0)
  • Ty / 04 Ocak 2023 10:45

    Benim emekli maaş 9800 oldu memnu bereket. En ucuz peynir 80 zeytin 60 kıyma 165 yoğurt kilo15 ekmek 5 tl normal olması. Yine karı koca iki emekli çift namlu en az 15 bin ne oldu az mı geldi? Avrupa yönetici bura yırtık çorap ile geliyor, bizim yüzükle kandırdı yurt dışı uçakla makam aracı götürmeler saraylar 8 uçak onlarca araç konvoyu siyah gözlük hergün pahalı giysiler 50 binlik çanta haftada bir helke manda yoğurt fors sükse satmaya ne hakkı var. Bu zihniyetin adaleti dengesi olur mu kardeş.

    Yanıtla (7) (1)
  • Karar, / 04 Ocak 2023 00:46

    Patronun vereceği maaşa yüzde 55, kendi vereceği maaşa yüzde 25 zam! Devletin dini adalettir.

    Yanıtla (26) (0)
  • Hikaye / 04 Ocak 2023 10:21

    O zaman bu adaletsizlik oluyorsa devletin dini dinsizlik olmuş oluyor.

    Yanıtla (0) (1)
  • Realist / 04 Ocak 2023 09:49

    2017 yılı temmuz ayında 27 yıl öğretmenlik hizmeti ile emekli oldum. Ilk emekli aylığın 2957 tl idi. O zaman bir asgari ücret 1400 tl idi. Benim bir emekli aylığın 2 asgari ücretten fazla idi. Bu gün emekli.maasim 1 asgari ücret seviyesine geldi. Akp her yıl asgari ücrete verdiği zami yarısından daha az memura ve emekliye veriyor. Bu haksızlık. Asgari ücrete yüzde 54 verdiler ventura ve emekliye yüzde 25 .memur-sen başkanı erdogani alkışlıyordu. Memurlarda gidip mürsele üye oluyor. Olacağı bu

    Yanıtla (7) (2)
  • Hüseyin / 04 Ocak 2023 09:48

    Döviz ve enflasyonun geldiği noktaya bak verdikleri zam oranına bak millet açlıktan ölecek buna rağmen %80 yine aynı yere oy verecek ,yaw arkadaş bu insanların kafa tasının içinde beyin yerine oyuncak ördekmi var yoksa boş bı arazimi

    Yanıtla (5) (0)
  • SG / 04 Ocak 2023 08:02

    Maliye bakanı o kadar sevimli o kadar nükteli ki o kadar.Bundan sonra NASRETTİN (HOCA) NEBATİ olsun ismi.Adam SUUDİARAPİSTAN maliye bakanı gibi konuşuyor.Sanki Türkiye'de yaşamıyor

    Yanıtla (5) (0)
  • Karar Okuru / 04 Ocak 2023 07:05

    Memur ve Emekliye artış yapmamak için enflasyonu sahte rakamlarla %64 olarak ilan ettiler ve emekli yine perişan olacak çünkü artış çok olsa %20-25 arası olacak.

    Yanıtla (9) (2)
  • SG / 04 Ocak 2023 03:18

    EYT'LİLERE KAYNAK BULUNDU.Memur ,memur emeklisi, İşçi ,Bağkur emeklisine verilecek yüzde KIRK zamdan yüzde onbeş oranda kesinti yapılıp EYT'LİLERE verilecektir.Boylece çok alandan alıp,az olana verilecektir

    Yanıtla (13) (1)
  • Molla / 04 Ocak 2023 02:03

    "Adam" yine kazanacak ve kazanan hepimiz olacağız.

    Yanıtla (4) (25)
  • SG / 04 Ocak 2023 02:02

    Bu yüzde yirmi beş zammı adam olana çok bile.1996 YILINDA Erzurum'da yapılan hava alanını CB ben yaptım derken inanıyorsunuz da yüzde yirmi beş zammına mı inanmıyorsunuz.

    Yanıtla (17) (0)
  • A, ER / 04 Ocak 2023 01:24

    2022 asgari ücret 5500 emekli 3500 fark 2000. 2023 asgari ücret 8500 emekli 4375. fark 4125.

    Yanıtla (14) (0)
  • Karar' / 04 Ocak 2023 00:54

    Meclis'te en düşük emekli maaşının asgari ücret seviyesine çekilmesi önerisi AKP ve MHP'nin oylarıyla reddedildi.

    Yanıtla (18) (1)