Konutta vadenin 240 aya uzatılması ve faizin aylık yüzde 0,45’e kadar düşürülmesinin ardından gelen yüzde 10 vergi indirimi ucuz evin kapısını açtı. Yeni düzenlemeyle, 150 metrekarenin altındaki konutlarda KDV yüzde 18’den yüzde 8’e çekilirken, eskiden yüzde 8 ödenen KDV de yüzde 1’e düşürüldü. Satış sözleşmelerinde bin 9,48 oranında kesilen damga vergisi de sıfırlandı. Böylelikle 500 bin liralık bir evde 55 bin liralık tutar vatandaşın cüzdanında kalacak.
HAMİDE HANGÜL / KARAR EMLAK
Ekonomiye can suyu olacak KDV indirimi geldi. Bakanlar Kurulu kararıyla, 2013-2016 tarihleri arasında ruhsatı alınmış 150 metrekarenin altındaki konutlarda KDV yüzde 8’e çekildi. Bununla da kalmadı, yeni konut projelerinde vatandaşa yüzde 10 indirimli satışın kapısını açacak düzenlemeler de art arda yasalaştı. Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, yapı ruhsatı 1 Ocak 2013 ile 31 Aralık 2016 tarihleri arasında alınmış projelerde, arsa birim metrekare değeri 500 TL ile bin TL arasındaki konutların tesliminde KDV yüzde 18’den yüzde 8’e düşürüldü. Söz konusu tarihler arasında alınan yapı ruhsatlarında, arsa birim metrekare değeri bin TL ve üzerindeki projelerin konut teslimlerinde yüzde 8 KDV’nin 6 ay daha uzatılmasına karar verildi. Böylelikle indirimli gayrimenkul fırsatı Mart 2017 yerine 30 Eylül 2017 tarihine kadar uzatılmış oldu.
Eskiden, 500 TL’ye kadar olan arsalarda yüzde 1, bin TL’ye kadar yüzde 8 ve bin TL’nin üzerinde yüzde 18 KDV uygulanıyordu. Şimdi, ruhsatı 1 Ocak 2017’den itibaren alınan projelerde üretilen konutlarda KDV, metrekare değeri bin TL’ye kadar olan arsalarda yüzde 1, 2 bin TL’ye kadar olan arsalarda yüzde 8, 2 bin TL ve üzeri için yüzde 18 oldu. Başka bir ifadeyle, eskiden satın aldığı konuta yüzde 8 KDV ödeyen vatandaş şimdi yüzde 1 KDV ödeyecek. Yine, yapı ruhsatı 1 Ocak’tan sonra alınan konut inşaatı projeleri ile kamu tarafından ihalesi 1 Ocak’tan itibaren yapılacak projelerde metrekare vergi değeri bin TL ile 2 bin TL arasındaki konutların tesliminde de KDV’nin yüzde 8 olması hüküm altına alındı. Kısaca, yeni inşa edilen konutlarda metrekare fiyatı 2 bin TL’nin altında olan evler için vergi yüzde 8’e çekilirken, damga vergisi de kaldırıldı.
Bakanlar Kurulu kararına göre, binde 9,48 olarak uygulanan gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri ile ön ödemeli konut satış sözleşmelerine ait damga vergisi oranı sıfırlandı. Böylelikle özellikle orta gelirli vatandaşların, daha yolun başında yüzde 10 indirimli ev sahibi olmasının yolu açılmış oldu. Örneğin, 500 bin liralık bir evde yüzde 18 KDV’nin yüzde 8’e düşürülmesi otomatikman yüzde 10 indirim getirdi. Böylelikle 50 bin TL vatandaşın cebinde kaldı. Bu yüzde 10 vergi muafiyetine binde 9,48 damga vergisinin sıfırlanması da eklenince indirim daha da büyüdü. Yine 500 bin liralık bir ev için ödenen 4 bin 740 liralık dama vergisinin sıfırlanması da eklendiğinde toplam indirim 54 bin 740 lira oluyor. Bu da vergi indirimleriyle bu kadarlık bir tutarın vatandaşın cebinde kalması anlamına geliyor.
Öte yandan, konutun yanı sıra, mobilya ve beyaz eşyada yapılan vergi indirimleri Borsa İstanbul’da işlem gören sektör hisselerini coşturdu. Vergi indirimleri açıklanmasının ardından mobil ve beyaz eşya hisseleri yüzde 3’ün üzerinde prim yaptı. Söz konusu sektörlerde faaliyet gösteren ve Borsa İstanbul’da işlem gören 4 şirket buluyor. Bunlar arasında Arçelik ve Vestel Beyaz Eşya en fazla kazandıranlar arasında öne çıkıyor. Haberlerin ardından Vestel Beyaz Eşya hisseleri yaklaşık 14 ayın zirvesi olan 14,20 lirayı gördü ve yüzde 5,2 artışla 13,85 lira seviyelerinde dengelendi. Arçelik hisseleri ise 23,98 lira ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmasının ardından yüzde 3,4 primle 23,84 liradan işlem gördü. Söz konusu sektörlerde faaliyet gösteren Doğtaş Kelebek Mobilya, yüzde 2,9 getiri sağlarken, düzenlemelerden iştirakleri üzerinden fayda sağlayacak Vestel Elektronik ise yüzde 2 yükseliş kaydetti. Sektör temsilcileri, vergi indirimi kararının sektörü yüzde 30 hareketlendirmesini bekliyor.
İNŞAAT SEKTÖRÜNE SAĞLANAN DESTEKLER
* Bakanlar Kurulu kararıyla, yapı ruhsatı 2013-2016 yıllara arasında alınmış 150 metrekarenin altındaki konut projelerinde KDV yüzde 18’den yüzde 8’e düşürüldü.
* Yeni inşa edilen ve metrekare birim değeri 2 bin TL’nin altında olan arsalarda vergi yüzde 18’den yüzde 8’e çekildi. Arsa rayiç değeri, bin TL’ye kadar yüzde 8 olan KDV yüzde 1’e indirildi.
* Konut teslimi yapan firmalar, 1 Ocak 2017 tarihi itibariyle KDV nakit iadelerini bir yıl beklemeyecek. İnşaatçıların, bu iadeleri aylık olarak alabilmesine imkan tanındı.
* 150 metrekareden büyük konutların KDV’sini yüzde 18’den yüzde 8’e düşüren düzenleme 6 ay daha uzatıldı. Söz konusu düzenleme 30 Mart 2017 yerine, 30 Eylül 2017 tarihine kadar uzatıldı.
FİYATLAR YÜZDE 10 DAHA DÜŞÜK OLACAK
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Ömer Faruk Çelik de başta hükümet olmak üzere Maliye Bakanlığı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığının yaklaşımının kendilerini çok mutlu ettiğini ifade ederek, bu desteğin konuta yüzde 10 indirim getireceğini söyledi. Çelik, şöyle devam etti: “Yeni alınacak ruhsatlarda KDV oranları yüzde 18’e çıkacaktı. Şimdi fiyatlar ortalama yüzde 10 olarak daha düşük olacak. Bu karar İstanbul’da Kayabaşı, Beylikdüzü, Ümraniye ve Sultanbeyli gibi hemen hemen her semti ilgilendiriyor. Yapı ruhsatı 1 Ocak’tan itibaren alınacak konutları ilgilendirdiği için mevcut konutlarda değil ama yeni yapılacak konutlarda yüzde 10’luk indirim yapılır. Daha doğrusu satışa çıkacak konutlar yüzde 10 daha aşağı satışa çıkar. 1 milyon lira ve altındaki tüm konutları ilgilendiriyor.”
ÜRETİM MALİYETLERİ AZALIR
Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı, konutta yapılan vergi düzenlemesinin sadece sektöre değil, genel ekonomiye oldukça olumlu yansıyacağını düşündüklerini bildirdi. Kabadayı, şu değerlendirmelerde bulundu: “Düzenleme ile ayrıca ,net alanı 150 metrekareye kadar olan konutlarda KDV oranını belirleyen düzenlemede değişikliğe gidildi. Yapı ruhsatı 1 Ocak’tan sonra alınan konut inşaatı projelerinde metrekare emlak vergisi değeri bin liraya kadar olanlar için konut tesliminde yüzde 1, bin lira ile 2 bin lira arasındakilerin tesliminde yüzde 8, 2 bin lira ve üzeri olanların tesliminde yüzde 18 KDV uygulanacak. Bu durum da şehir içinde bazı bölgelerde daha düşük maliyetlerle konut üretiminin önünü açacaktır.”
KALICI HALE GELMESİNİ İSTİYORUZ3
Demir İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Demir, yapılan bu indirimin direkt konut fiyatlarına yansıtılabileceğini, düzenlemenin yeni satışa sunulacak konutlara yüzde 10’luk bir indirim olarak yansıyacağını bildirdi. Demir, şöyle devam etti: “150 metrekare ve üzeri evlerdeki KDV indirim süresinin uzatılması sektörün canlanması yönünde atılan çok büyük adım. Düzenleme, orta gelirli tüketiciler için bir cazibe yaratacak. Emlak vergi değerine göre KDV uygulamasının değiştirilmesi üreticileri ve tüketicileri rahatlatacak. Belli bir dönemi kapsayan bu vergi indirimlerin sektör adına süreklilik arz etmesi taraftarıyım. Özellikle KDV konusunda geçici değil kalıcı bir çözüm gerekiyor. İndirimin tüketicilere ve üreticilere getirdiği faydanın iyi analiz edilerek gelecek dönemlerde kalıcı hale getirilmesini bekliyoruz.”