Emeklilik hayalleri kursakta kalacak! EYT ile emekli olamayanlar yıllarca bekleyecek. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun EYT yasası ile ilgili dikkat çeken açıklamalarda bulundu...
Dünya yazarı Özgür Erdursun, Türkiye'deki emeklilik sistemi ve EYT yasası ile ilgili dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Erdursun, EYT yasası ile emekli olma hakkı kazananların büyük kısmının emekli olduğunu ancak geriye kalanların emekliliklerinin 10 yıla yayılacağını belirtti.
EYT İLE EMEKLİ OLAMAYANLARA KÖTÜ HABER!
Erdursun, EYT yasasının ardından emeklilik süreçlerinde önemli bir değişiklik yaşandığını vurguladı. 2022 Şubat'ında çıkan EYT yasası ile emeklilik hakkı kazananların çoğu emekli oldu. Ancak, EYT’den yararlanamayan yaklaşık 1.6 milyon kişi için emeklilik süreci, 10 yıl süresince kademeli olarak devam edecek.
EMEKLİ SAYILARI ARTIYOR, AMA…
Özgür Erdursun, 2022 yılında EYT yasası öncesinde 9 milyon 519 bin kişi SGK’dan yaşlılık aylığı aldığını belirterek "Ülkemizde 2022 Şubat ayında yani EYT yasası çıkmadan önce; 9 milyon 519 bin 368 sağ yaşlılık aylığı alan vardı. Hayatını kaybeden emekliler ile birlikte dosya bazında 13 milyon 166 bin 964 ve bu dosyalardan yaşlılık aylığı ve dul yetimler ile birlikte toplam 13 milyon 974 bin 785 kişi SGK’dan düzenli aylık alıyordu. SGK’nın son verilerine göre kendi primleri ile emekli olmuş sağ yaşlılık aylığı alanların sayısı 2 milyon 438 bin 546 kişi artmış ve 11 milyon 957 bin 914 kişiye çıkmış durumda, dosya bazında 2 milyon 616 bin 896 kişi artmış ve 15 milyon 783 bin 860 kişiye ulaşmış, toplam dul ve yetim aylığı dahil olmak üzere SGK’dan her ay düzenli yaşlılık aylığı ve dul yetim aylığı alanlar sayısı 2 milyon 630 bin 939 kişi artmış, toplam 16 milyon 605 bin 724 kişiye ulaşmış durumdadır." dedi.
Erdursun, EYT yasası ile emeklilik hakkı kazananlardan geriye kalanların emekliliğinin 10 yıla yayılacağını belirterek şöyle devam etti:
"Ülkemizde EYT öncesinde ortalama aylık 35 bin kişi emekli oluyordu. EYT yasası çıkalı 22 ay oldu ve bu süreçte EYT yasası çıkmasaydı yaklaşık 770 bin kişi zaten emekli olacaktı. Bu durumda EYT ile normal şartlarda henüz emekliliği gelmemiş fakat EYT ile emeklilik hakkı elde etmiş 1 milyon 668 bin 546 kişi var. EYT yasası çıkmamış olsaydı zaten 770 bin kişi bugün itibariyle emekli olacaktı. EYT ile 770 bin kişinin emekliliği birkaç ay önceye çekilmiş oldu.
EYT yasası ile emeklilik hakkı elde edenlerin büyük bir kısmı emekli oldu geriye kalanların emeklilikleri 10 yıla yayılacak.
9/9/1999 sonrasında 30/04/2008 tarihine kadar sigortalı olan kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olacak.1/5/2008 sonrasında sigortalı olanların yaşı kademeli olarak 65 yaşına kadar çıktı. Son olarak vergi indirimli emeklilik iptal edildi. Tüm bunları da göz önüne aldığımızda sigortalı sayısı arttıkça emekli sayısı daha az oranda artacak. Bu durumda aktif/pasif dengesi ilerleyen yıllarda daha iyi olacak gibi gözüküyor.
Ülkemizde emekli sayısı çok gibi gözükse de aynı nüfusa sahip başka bir ülke ile kıyasladığımızda çok olmadığı ortaya çıkıyor. Örneği Almanya’da emekli sayısı 25 milyon civarındadır.
aktif/pasif dengesi açısından çok sık duyduğumuz 4 sigortalının, 1 emekliyi finanse etmesi gerektiği konusu da söylendiği gibi değildir.
Ülkemizde kayıtlı 25 milyon 823 bin çalışan var, toplam yaşlılık aylığı alanların sayısı 11 milyon 957 bin 914 kişidir. Sadece yaşlılık aylığı alanlara göre aktif/pasif dengemiz 2.17’dir. Dul yetimleri de hesaba dahil ettiğimizde 25 milyon 823 bin çalışana göre toplam dul ve yetimlerle birlikte 16 milyon 605 bin 724 kişiye düzenli sürekli ödeme yapılıyor, bu durumda aktif/ pasif dengemiz 1.55’dir.
A v r u pa’da en iyi dur u m d a olan ülke 202 bin ç a l ı ş a na 82 bin emekliyle İzlanda, bu ülkenin nüfus sayısının az olması aktif/pasif dengesini iyiymiş gibi gösterse de bu ülkede dahi 4 çalışana 1 emekli oranı yok. Yani sürekli televizyonlara çıkıp 4 çalışana bir emekli olmalı diyenlerin sosyal güvenlik bilgisi yok. Sigortalı çalışana göre emeklileri finanse etme oranı Aktif/ Pasif dengesi ülkemizde kayıt dışı sigortalılık nedeniyle düşük gözükmektedir.
Ülkemizde kayıt dışı sigortalılığın önüne geçilebilse Avrupa’ya göre genç nüfusa sahip ülkemiz aktif/pasif dengesi ile Avrupa’nın en iyi ülkelerinden biri olabilir. Almanya’da 25 milyon emekliye karşı 44 milyon çalışan var. Ülkemizde gerçek anlamda 35 milyon çalışan olmasına rağmen kayıtlı 25 milyon çalışana karşı dul yetim aylığı ile birlikte toplam 16 milyon 605 bin düzenli emekli aylığı alan var.
Ülkemizde emekli sayısının çoklu değil, kayıt dışı çalışanların çokluğunun sorununu yaşıyoruz."