İklim krizinin neden olduğu deniz seviyesi yükselmesinin, dünyanın en büyük petrol limanlarını sular altında bırakabileceği bir araştırmayla ortaya çıktı. Bilim insanları, fosil yakıtların yakılmasının küresel ısınmaya yol açtığını ve bu durumun bir ironi olduğunu vurguladı. Yenilenebilir enerjiye geçişin, küresel ısınmayı durdurmanın yanı sıra daha güvenilir enerji sağlayacağını belirtildi.
Yapılan araştırmaya göre süpertanker trafiğinin en yoğun olduğu 13 liman, deniz seviyesinin yalnızca 1 metre yükselmesiyle ciddi şekilde zarar görecek. Özellikle Suudi Arabistan'daki Ras Tanura ve Yanbu limanlarının risk altında olduğu belirtildi. Bu iki limanın Suudi Arabistan'ın petrol ihracatının %98'ini gerçekleştirdiği ve Aramco adlı devlet petrol şirketi tarafından işletildiği vurgulandı.
HOUSTON VE GALVESTON DA RİSKLİ LİMANLAR ARASINDA
Guardian'da yer alan habere göre dünyanın en büyük petrol üreticisi ABD'deki Houston ve Galveston limanları da riskli limanlar listesinde yer alıyor. Bunun yanı sıra Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Singapur ve Hollanda'daki bazı petrol limanları da deniz seviyesi yükselişinden olumsuz etkilenecek.
'1 METRE YÜKSELİŞ KAÇINILMAZ, DAHA FAZLASI MÜMKÜN'
Uluslararası Kriyosfer İklim Girişimi'nin (ICCI) son araştırmaları, deniz seviyesinin 1 metre yükselişinin önümüzdeki yüz yıl içinde kaçınılmaz olduğunu gösteriyor. Hatta buz tabakalarının çökmesi ve emisyonların azaltılmaması halinde bu yükselişin 2070 gibi erken bir tarihte yaşanabileceği belirtiliyor. Daha da vahim bir senaryo olarak deniz seviyesinin 3 metre yükselmesinin ise önümüzdeki bin veya iki bin yıl içinde gerçekleşebileceği, hatta bu yükselişin 2100'lü yılların başında bile görülebileceği uyarısı yapıldı.
SADECE YÜKSELME DEĞİL, DİĞER ETKİLERİ DE TEHLİKELİ
Deniz seviyesindeki yükselişler, kıyı şeridindeki gelişmeleri de olumsuz etkiliyor. Yükselme olmasa bile, mevcut deniz seviyesi nedeniyle fırtına kabarmaları daha yüksek seviyelere ulaşıyor ve kıyı taşkınlarına neden olma olasılığı artıyor. Aynı zamanda, tuzlu suyun kıyı bölgelerine sızmasıyla altyapıların zarar görmesi de muhtemel. Emisyonların azaltılması, sadece deniz seviyesinin yükselme hızını yavaşlatmakla kalmayacak, aynı zamanda nihai yükseliş miktarını da sınırlandırabilecek.
ICCI DİREKTÖRÜ'NDEN UYARI
ICCI Direktörü Pam Pearson, "Fosil yakıt kullanımından kaynaklanan deniz seviyesi yükselişinin, petrol tankerlerinin kullandığı limanları vurması çok ironik." dedi. Pearson, devletlerin ve şirketlerin kısa vadeli çıkarları nedeniyle bu tehlikenin göz ardı edildiğini belirtti.
'PETROL MUSLUKLARINI KAPATMAYI REDDEDERSENİZ...'
ICCI Baş Bilim Danışmanı James Kirkham, “Petrol musluklarını kapatmayı reddetmek, deniz seviyesinin yükselişine devam etmek anlamına geliyor” dedi. Kirkham, buz erimelerinin ve okyanus genleşmesinin deniz seviyesinin yükselme hızını son 30 yılda iki katına çıkardığına dikkat çekerek, fosil yakıtlardan vazgeçilmedikçe kıyı şeridi olan tüm ülkelerin etkileneceğini vurguladı.
SUUDİ ARABİSTAN ELEŞTİRİ OKLARININ HEDEFİNDE
Aramco, konuyla ilgili herhangi bir yorum yapmaktan kaçınırken Suudi Arabistan'ın son dönemdeki iklim zirvelerinde anlaşmaları engelleme çabası tepki çekti. Suudilerin, iklim değişikliğine ilişkin hiçbir ifadeye yer vermemek için çalıştığı belirtildi.
ARAŞTIRMANIN DETAYLARI
Yeni analiz, mayıs ayında yapılan bir araştırmaya dayanıyor. Araştırmacılar, 15 büyük petrol limanından 12'sinin deniz seviyesi yükselişine karşı savunmasız olduğunu tespit etti. Climate Central ve Google Maps'in deniz seviyesi yükselme haritalarını kullanarak, 1 metrelik bir yükselişin iskeleleri, petrol depolama tesislerini, rafinerileri ve diğer altyapıları nasıl etkileyeceğini gösterdiler.
PETROL İHRACATINDA BÜYÜK PAYLARI VAR
Yeni analize göre, 1 metrelik yükselişle risk altında olan Yanbu limanı da eklendi. Araştırmacılar, Bloomberg'in petrol ihracat verilerini kullanarak limanlardan ithal ve ihraç edilen petrolün hacmini ve değerini hesapladılar. 2023 yılında Ras Tanura ve Yanbu limanlarından toplamda 214 milyar dolarlık petrol ihracatı yapıldı. 13 limanın tamamı ise 2023 yılındaki küresel petrol ihracatının yaklaşık %20'sini oluşturuyor.
'FOSİL YAKITLARA BAĞIMLILIK FELAKETE GÖTÜRÜR'
Zero Carbon Analytics'ten Murray Worthy, “Bu analiz, ısınan bir dünyada fosil yakıtlara güvenmenin enerji güvenliği değil, felakete giden bir yol olduğunu gösteriyor. Ülkeler bir seçimle karşı karşıya: ya fosil yakıtlara bağlı kalıp denizlerin yükselmesiyle limanlar sular altında kalırken arz kesintilerini göze alacaklar ya da güvenli, sürdürülebilir yerli yenilenebilir kaynaklara geçecekler.” şeklinde konuştu.
SULAR YÜKSELİRKEN DUVARLAR DA YÜKSELİYOR
Selin önlenmesi için pahalı olsa da setler inşa edilebilir. Ancak Murray Worthy, "Eninde sonunda kaybedilen bir savaş olur bu. Sürekli olarak deniz duvarlarını yükseltmeye devam etmeniz gerekir" diyerek bu çözümlerin de yetersiz kalacağını belirtiyor.
