Dünyanın dört bir yanındaki ekonomilerin dijitalleşmesi, bilişsel, sosyal ve duygusal becerilerde daha yetkin bir işgücüne talebi artırıyor.

Değişen dünyaya uyum sağlama ve yeni şeyler öğrenme yeteneği, bireylerin dijital çağda başarılı olabilmesi için hayati önem taşıyor.

OECD, üye ülkelerde her sene PIAAC ismi verilen bir “Yetişkin Becerileri Araştırması” yapıyor.

Yetişkin Becerileri Araştırması, “sözel”, “sayısal” ve “teknoloji zengin ortamda problem çözme” başlıkları altındaki üç temel bilgi işleme becerisi alanında, yetişkinliklerin yeterliliklerine dair bir resim sunmayı amaçlıyor.

Sözel beceriler derken, yazılı metinleri okuyup anlama ve bu metinlere gereğine uygun bir şekilde cevap verme yeteneği kastediliyor.

Sayısal becerilerde, sayısal ve matematiksel kavramları kullanma yeteneğine bakılıyor.

Teknoloji zengin ortamda problem çözme becerileri derken de dijital ortamlarda bulunan, sayısallaştırılarak iletilmiş bilgiye erişebilme, onu başka bilgilerle karşılaştırma ve analiz etme kapasitesine bakılıyor.

Sözel ve sayısal yeterlilikler için altı seviye belirlemişler.

Teknoloji zengin ortamlarda problem çözme becerileri için ise dört seviye tanımlamışlar.

Bu araştırmanın neticeleri, üye ülkeler arasında bir mukayese imkanı veriyor.

Yetişkin Becerileri Araştırması Türkiye’de 1 Nisan 2014 ile 31 Mart 2015 tarihleri arasında uygulanmış. 16-65 yaş aralığındaki 5227 yetişkin araştırmaya katılmış.

PIAAC araştırmaları, takip eden yıllarda devam etmiş ama 2016’da ortaya çıkan manzaranın dehşetiyle Türkiye o araştırmalara katılmaktan vazgeçmiş gibi görünüyor. Veriler, 2016 sonrasında bıçakla kesilir gibi kesiliyor.

Üstelik Avrupa Birliği ve Mali Yardımlar Dairesi Başkanlığı’nın resmi raporunda yer alan “Bakanlığımız Ülkemiz adına PIAAC çalışmalarına dâhil olunması aşamasında gösterdiği kararlılığı sürdürecek ve ortaya konan sonuçları dikkate alarak ülkemizde yetişkin becerilerinin geliştirilmesi adına ilgili tüm kurumlarımızla ortak çalışarak daha ileri adımlar atacaktır” vaadine rağmen!

2016’da yayınlanan PIAAC sonuçlarına göre Türkiye'deki yetişkinlerin önemli bir kısmının (%39) temel bilişsel (kognitif), dijital, sosyal ve duygusal becerilere sahip olmadığı tespit edilmiş.

Araştırmanın Türkiye ile ilgili temel bulguları şunlar:

· Türkiye’deki yetişkinler, diğer OECD ülkeleri ile kıyaslandıklarında değerlendirme yapılan her üç alanda da ortalamanın çok çok altında kalıyorlar. Türkiye hem sayısal hem sözel becerilerde, araştırmaya katılan ülkeler arasında en düşük puana sahip üç ülkeden biri.

• Türkiye’de eğitim düzeyi ile yeterlilikler arasındaki ilişki diğer katılımcı ülkelere nazaran çok düşük.
• Türkiye, özellikle ileri yaştaki yetişkinlerin bilgi işleme becerilerinde cinsiyete dayalı farklılıkların en yüksek olduğu ülkelerden biri.
• Çoğu ülkede sözel yeterlilikler ile başkalarına karşı güven, siyasi etkinlik, gönüllü faaliyetlere katılım gibi bazı sosyal sonuçlar arasında tespit edilen olumlu ve güçlü ilişki Türkiye’de oldukça zayıf.
• Türkiye’de erkekler kadınlardan değerlendirilen her üç alanda da daha yeterli gözükmekte – ve cinsiyetler arasındaki bu fark, katılım sağlayan tüm ülke ve ekonomiler arasında en yüksek seviyede.
• Ülkemizde karmaşık veya uzun yazılı metinleri okuyup çok yönlü ve derinlemesine öğrenebilen, yorumlayıp analiz edebilen, iyi derecede problem çözme becerisine sahip kişilerin toplam nüfus içindeki oranı %3!

Sadece %3!..

Muhtemelen bu yazıyı buraya kadar okuyabilmiş okurların oranı bundan da az...

Çünkü uzun cümleler, paragraflar, sayılar, tablolar, grafikler görenler okumayı hemen bırakıyor.

Ekonomi, adalet, eğitim ve ahlak başta olmak üzere bir çok farklı sahada yaşadığımız problemlerin kökeninde bu tablo var!

Nüfusumuzun mühim bir kısmı okuduğunu anlamıyor, hesap kitap yapamıyor, sebep sonuç ilişkisini kuramıyor, problemlerle karşılaştığında apışıp kalıyor.

Ülkemizin bir türlü gelişememesinin, toparlanamamasının, bir reformasyon sürecine girememesinin en önemli sebeplerinden biri bu.

Bu acı verici gerçekle yüzleşmek ve buna bir çare bulmak zorundayız.