Hepimiz hatırlıyoruz, geçtiğimiz yıllarda Rusya ile ilişkiler “Yeni bir dünya kuruluyor” sloganıyla tarif edilmiş ama her zirve sonrasında kaybeden Türkiye olmuştu. İktidar medyası kalemleri şimdi Soçi ziyaretini yine benzer sloganlarla parlatmaya çalışıyorlar.
Ama bütün bunların hiçbir kıymeti harbiyesi yok artık… Muhtemelen yarın Rusya Türkiye’ye karşı düşmanca tavırlar sergilediğinde, bu kalemler bir yolunu bulup yavaşça tornistan yapabilirler… Eğer ilkeli davranmak gibi bir derdiniz yoksa, her gün farklı bir telden çalabilir ve kendinizi şampiyon ilan edebilirsiniz…
Soçi ziyaretinden sadece gazeteciler mutlu değil elbette, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da bu kez Rusya ziyaretinden ve Putin’den çok mutlu ayrılmış. Türkiye’nin terörle ilgili hassasiyeti konusunda Putin’in son derece adil davrandığını belirten Erdoğan’ın şu ifadeleri önemli: “Putin konuyla ilgili Türkiye’ye yönelik adil bir yaklaşım sürdürüyor. Terörle mücadele noktasında her zaman yanımızda olacağını özellikle de ifade ediyor. Burada şunu bize ima ediyor; ‘Mümkün olduğunca bunları, rejimle birlikte çözme yolunu tercih ederseniz çok daha isabetli olur’ gibi bir yaklaşımı var.”
Hafızalarımızı tazeleyelim, İdlip’te 33 askerimizin üzerine bombalar yağdırarak şehit eden Putin, şu ana kadar en küçük bir özür beyanında bulunmadı, gerçi haksızlık etmeyelim biz de hiç sormadık… Kim bilir belki bundan sonra Türk askerine saldırmayacaktır artık. En azından şimdilik tesellimiz bu…
Bu arada, bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın terör konusunda ‘adil’ davrandığını söylediği Putin’in, Moskova’daki PKK ve YPG bürolarını kapatma konusunda hiçbir adım atmadığını da bir yere not edelim.
Kuşkusuz Soçi ziyaretinin bir başka ayağı daha var ki Türkiye’nin geleceği açısından çok daha hayati bir önem taşıyor. Hukuk devleti anlayışının zaafa uğradığı Türkiye, şimdi AK Parti iktidarı eliyle demokrasi ekseninden despotik rejimler birliği olan Şangay eksenine doğru savruluyor.
Tercih edilen bu yeni eksen açısından bakıldığında, hukukun üstünlüğünden vazgeçen, itaatçi anlayışı özgürlüklere tercih eden AK Parti iktidarının Şangay istikametinde bir eksen kayması yaşamasını anlamak doğrusu hiç de zor olmasa gerek.
Maalesef AB ile tam üyelik müzakere sürecini başlatan AK Parti, Putin’le birlikte yürümeyi tercih ettiği ilk günden bu yana hızla Avrupa değerlerinden uzaklaşıyor.
Eğer altına imza attığınız Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni yok sayarsanız, iç hukukunuzun bir parçası haline getirdiğiniz Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kararlarını tanımadığınızı söyleyip açıkça meydan okursanız, sonuçta demokratik dünya ile ‘güven bunalımı’ yaşamanız kaçınılmazdır.
Dolayısıyla ‘demokrasi ligi’nden düştüğünüzde, bir bakıma yolun sonuna geldiğinizde doğal olarak elinizde bir tek seçenek kalmış demektir, ‘despotik rejimler ligi’ Şangay…
Muhtemelen Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu gerçeği ifade etmek için Putin’le görüşme sonrasında yaptığı değerlendirmede, Türkiye’nin yeni istikametini şöyle tarif ediyor: “Eylül ayında Şanghay Beşlisi, Özbekistan’da toplanacak. Görüşmemizde Sayın Putin de rica etti; nasip olursa biz de inşallah oradaki toplantıya katılacağız. Şanghay Beşlisi’nin gerek üyeleri gerek gözlemci ya da diyalog ortağı olarak oraya katılacak olanlarla biz de beraber olalım diyoruz.”
Aslında şu anda Türkiye’nin lig değiştirme gibi görünen Şangay hamlesinin arkasının çok da dolu olduğunu söylemek pek mümkün değil. Çünkü söylemsel anlamda büyük bir güç merkeziymiş gibi sunulmaya çalışılan Şangay, sanıldığı gibi bir güç merkezi filan değil. İşin esası sadece fotoshop’la parlatılmış bir isim ve sadece tabeladan ibaret…
Dolayısıyla Türkiye, yolun bir yerinde Avrupa’ya dönüp “Ben bu demokrasi işlerinde yoruldum, küstüm sizinle oynamıyorum” dese de Şangay’dan alacağı hiçbir şey yok. Çünkü rakamlar ortada, Türkiye dış ticaretini ağırlıklı olarak Avrupa ülkeleriyle yapıyor. Yani gerçekler hiç de ‘Şangay masalları’nda anlatıldığı gibi değil yani... Her gün kullandığımız arabalar bile demokratik dünyanın arabaları, Çin’in ya da Rusya’nın değil…
Kim bilir belki de şimdilik Rusya’dan gelecek Rublelerin hatırına, Avrupa’ya nispet yaparak “Bak bohçam elimde, Şangay’a kaçarım ha…” tripleri atıyoruzdur…
