NASA, Boeing'in Starliner aracındaki teknik arızalar nedeniyle Uluslararası Uzay İstasyonu'nda mahsur kalan iki astronotun, ancak 2025'te dünyaya dönebileceğini açıkladı. Bu kritik karar, Boeing'in uzay programına olan güveni sarsarken, astronotların dönüşü SpaceX tarafından sağlanacak.
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), geçtiğimiz haziran ayında Boeing’in Starliner aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) gönderilen iki astronotun 2025 yılına kadar dünyaya dönemeyeceğini açıkladı. Tecrübeli astronotlar Butch Wilmore ve Suni Williams, planlanan bir haftalık görev için ISS’e gönderilmiş, ancak Starliner’da tespit edilen teknik arızalar nedeniyle dönüşleri defalarca ertelenmişti.
NASA, uzayda mahsur kalan astronotlar için harekete geçti: 'Boş koltuk' formülü
NASA, cumartesi günü yaptığı basın açıklamasında, Boeing’in Starliner kapsülünde ortaya çıkan itici takımların arızalanması ve helyum sızıntıları nedeniyle astronotları bu araçla dünyaya geri getirmenin çok riskli olacağını belirtti. Bu risklerin ışığında, astronotların Elon Musk’ın SpaceX firması tarafından dünyaya getirileceği kararlaştırıldı. Wilmore ve Williams’ın dönüş tarihi olarak ise Şubat 2025 işaret edildi.
BOEING İÇİN BİR DARBE DAHA
Starliner’ın başarısızlığı, son dönemde uçaklarında da sorunlar yaşayan Boeing için bir başka darbe olarak değerlendiriliyor. Bu görev, Boeing’in yıllarca süren gecikmeler ve artan maliyetler sonrası gerçekleştirdiği ilk mürettebatlı uçuş denemesiydi. Ancak Starliner’da tespit edilen teknik sorunlar, Boeing’in güvenilirliği konusunda soru işaretleri oluşturdu.
NASA’nın İnsan Keşif ve Operasyonlar Misyon Direktör Yardımcısı Jim Free, alınan bu kararın zor olduğunu ancak doğru bir karar olduğunun altını çizdi. Boeing yetkilileri, NASA’nın kararını kamuoyuna yorumlamazken, şirketin bir sözcüsü yaptığı açıklamada “Boeing, mürettebatın ve uzay aracının güvenliğine odaklanmaya devam ediyor. NASA tarafından belirlenen görevi yerine getiriyoruz ve uzay aracını güvenli bir şekilde mürettebatsız dönüş için hazırlıyoruz” ifadelerini kullandı.
STARLINER’IN SORUNLU GEÇMİŞİ
Starliner’ın sorunları bu son görevle sınırlı değil. 2019’da gerçekleştirilen ilk mürettebatsız test uçuşu sırasında yazılım sorunları yaşanmış, bu nedenle test 2022 yılında tekrar edilmek zorunda kalmıştı. Bunun ardından paraşüt ve itici sistemlerdeki helyum sızıntıları gibi çeşitli teknik aksaklıklar, Starliner’ın itibarını zedelemişti. Son görevde ise itici takımlarda yaşanan arızalar ve helyum sızıntıları, mürettebatın geri dönüşünü imkansız hale getirdi.
Starliner kapsülü, Eylül ayı başında otomatik pilotla mürettebatsız olarak dünyaya geri dönmeyi deneyecek. Kapsülün iniş noktası olarak New Mexico çölü belirlendi.
NASA'NIN BOEING TERCİHİ TARTIŞILIYOR
Boeing’in karşılaştığı bu teknik zorluklar, NASA’nın ticari mürettebat programı için büyük bir meydan okuma teşkil ediyor. NASA, on yıl önce başlattığı bu program kapsamında astronotları taşımak üzere Boeing ve SpaceX ile çalışmayı tercih etmişti. Ancak SpaceX, ISS’e yaptığı başarılı görevlerle öne çıkarken, Boeing tasarım hataları ve gecikmeler nedeniyle geride kaldı.
NASA Başkanı Bill Nelson, tüm bu sorunlara rağmen Boeing’e olan güvenini koruyor ve Starliner’ın yeniden uçacağından yüzde 100 emin olduğunu belirtiyor. NASA yetkilileri, Starliner’ın sorunlarının 2025’te yapılması planlanan bir sonraki mürettebatlı uçuşa kadar giderilebileceğini umuyor.
NASA'nın aldığı bu karar, ISS'te mahsur kalan astronotlar için uzayda beklenmedik bir süreyi gerektirirken, Boeing'in uzay araştırmalarındaki geleceği için de kritik bir dönemeç olabilir.
