Yapay zeka, son aylarda benzeri görülmemiş bir hızla gelişerek günlük hayatın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Ancak bu teknolojinin gizli kalmış birçok yeteneği, kullanıcıların keşfini bekliyor. Öte yandan, dünya orduları - özellikle de ABD ordusu - yapay zekayı askeri üstünlük sağlamak için altın bir fırsat olarak görüyor.
Yapay zekanın askeri alanda kullanılması yeni bir fikir olmasa da, bu çabalar genellikle gizli yürütülüyordu. Ancak son dönemde bazı büyük şirketler, bu konudaki politikalarını değiştirdi ve yapay zekalarını askeri kullanıma açmaya başladıklarını duyurdu.
Bunlar arasında, "Claude" adlı yapay zeka modelini geliştiren Anthropic, Amazon ve Palantir ile bir anlaşma imzalayarak ABD ordusuna hizmet vereceğini açıkladı. Bu anlaşma, Palantir’in hükümet sistemlerini, Anthropic’in yapay zeka modelleriyle Amazon’un bulut hizmetleri aracılığıyla entegre etmesini içeriyor. Bu sayede, karmaşık belgelerin ve verilerin daha hızlı analiz edilerek kritik kararların hızla alınması hedefleniyor.
Benzer şekilde, OpenAI, "ChatGPT" modelini ABD Hava Kuvvetleri’ne satacağını duyurdu. Meta ise açık kaynak yapay zeka politikalarını askeri kullanım için uyarladı.
YAPAY ZEKANIN KULLANIMI VE GELİŞİMİ
ABD ordusu, yapay zeka teknolojilerine yıllardır yatırım yapıyor. Ancak bu teknolojiler genellikle ticari kullanımdan farklı olarak iç geliştirmelerle sınırlıydı. Time dergisi, ABD ordusunun 2022-2023 arasında yapay zeka yatırımlarını üç kat artırarak 190 milyon dolardan 557 milyon dolara çıkardığını bildirdi.
Bu yatırımların bir kısmı, ordunun dışarıdan satın aldığı yapay zeka teknolojilerine yönlendirilirken, şu an yapay zeka sistemleri daha çok sinyal yakalama, hedef izleme ve saldırı tahmini gibi alanlarda kullanılıyor. Yeni anlaşmalarla birlikte bu kullanımın daha geniş bir yelpazeye yayılması bekleniyor.
HAK İHLALLERİ VE ULUSLARARASI ENDİŞELER
Yapay zekanın askeri kullanımına yönelik eleştiriler de hızla artıyor. Bazı ülkeler ve insan hakları savunucuları, bu teknolojilerin kötüye kullanılabileceği gerekçesiyle tamamen yasaklanmasını talep ediyor. Yeni Zelanda hükümetinden Phil Twyford, 2021 yılında yapay zeka silahlarının yasaklanması için uluslararası bir yasa çağrısında bulunmuştu.
Ancak ABD, Çin ve Rusya gibi büyük askeri güçler bu talepleri reddetti. Aksine, bu ülkeler yapay zeka silahlarının geliştirilmesini savunuyor. Anthropic CEO’su Dario Amodei, demokratik ülkelerin yapay zeka teknolojilerini geliştirmesinin otoriter rejimlerin kötüye kullanımlarını dengeleyeceğini savunuyor.
ŞİRKET İÇİ DİRENİŞLER
Yapay zekanın askeri alanda kullanılması, şirket içindeki çalışanlardan da tepki alıyor. 2018 yılında Google çalışanları, şirketin Pentagon ile olan askeri projelerden çekilmesini sağlamak için protestolar düzenledi. Ancak Google, kamuya yaptığı açıklamanın aksine bu projelerden tamamen çekilmedi. Benzer şekilde, Amazon ve Google çalışanları, İsrail’in Gazze saldırılarında yapay zeka teknolojilerini kullanmasına karşı çıktılar.
GELECEK NE GETİRECEK?
Şirketlerin kar peşinde koşması doğaldır, ancak bu çabaların küresel güvenlik pahasına olmaması gerekir. Tarih, teknolojinin kötüye kullanımıyla ilgili derslerle doludur. Nükleer bombanın mucidi J. Robert Oppenheimer’ın meşhur sözleri burada hatırlanabilir: “Artık ölüm oldum; dünyaların yok edicisi.”
Gelişen teknolojinin hem barışçıl hem de yıkıcı amaçlarla kullanılabileceği bir dönemde, uluslararası toplumun bu konuda nasıl bir duruş sergileyeceği merak konusu.
