2000'li yıllarla beraber dijital çağın başlamasıyla resmi işlemler internet ortamında yapılmaya başlandı. e-Devlet portalının hizmete girmesinin ardından devlet kurumlarıyla ilgili bütün işlemler online yapılabiliyor. Resmi online işlemlerin güvence altına alınması amacıyla hayata geçirilen e-İmza, ıslak imza yerine kullanılabiliyor. İşte, e-İmza almak için izlenecek yol...
Elektronik imza ile ıslak imza hukuki olarak aynı geçerliliğe sahip. Bu nedenle, ıslak imza atabilecek hukuki ehliyete sahip olan herkes elektronik imza atma yetkisine de sahip olabilir. Elektronik imza firma adına atılacak ise e-İmza yetkisine sahip olacak kişi, firma tarafından seçilir. Kurumsal e-İmza'dan kurum sorumludur.
Güvenli elektronik imza (e-İmza) oluşturma aracı / Sim kart ve USB bellek
E-İMZA NEDİR?
Hayatı kolaylaştıran çözümlerden biri olan elektronik imza (e-İmza), ıslak imza ile aynı amaca hizmet eden, tek farkı fiziki ortamda değil elektronik ortamda oluşturulan bir imza çeşididir. e-İmza, ıslak imza gibi tek şekle sahip olmak yerine belirli karakterlerden, harflerden ya da sembollerden oluşan ve imzalayan tarafın kimliği ile örtüşen bir veridir.
E-İMZA NE DEMEK?
'Elektronik imza' ya da 'sayısal imza', başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veridir. 'e-İmza' olarak da adlandırılır. Elektronik ortamlarda imza yerine kullanılabilen yasal kimlik doğrulama sistemidir.
Elektronik imza, elektronik belgeye girilen bir isim kadar basit olabilir. Dijital imzalar, elektronik imzaları kriptografik olarak korunan bir şekilde uygulamak için e-ticarette her geçen gün daha fazla kullanılmaktadır. Özellikle güvenli e-ticaretin öneminin artması nedeniyle daha fazla önem kazanmıştır.
Elektronik imza sayesinde imzalanmış verinin, kimin tarafından imzalandığı ve güvenilirliği kontrol edilmiş olur. Elektronik imza; iletilen bilginin bütünlüğünün bozulmadığını, bilginin tarafların kimlikleri doğrulanmak suretiyle iletildiğini garanti eder.
E-İMZA NASIL ALINIR?
Elektronik imzaya sahip olabilmek için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun (BTK) onayladığı elektronik sağlayıcılar üzerinden sunulan e-İmza hizmetinden faydalanarak elektronik imza yetkisine sahip olabilirsiniz. Elektronik imza, 'bireysel' ve 'kurumsal' olarak iki farklı şekilde alınabiliyor.
e-İmza veren firmaların listesine www.btk.gov.tr/elektronik-sertifika-hizmet-saglayicilari adresinden ulaşabilirsiniz.
e-İmza başvurusu yapılan özel ve devlet kurumları bulunuyor. PTT şubelerinden e-İmza başvurusu yapabilirsiniz. Fakat hangi PTT şubesinin e-İmza verme yetkisi olduğunu öğrenmek için pttkep.gov.tr/basvuru-merkezleri-2 sayfasından başvuru merkezlerini kontrol etmekte fayda var.
e-İmza başvurusu yapılan özel kurumlara örnek olarak e-İmzaTR gösterilebilir. e-İmza başvurusu alınan merkezleri öğrenmek için www.e-imzatr.com.tr/elektronik-imza-basvuru-merkezleri adresini kontrol edebilirsiniz.
E-DEVLET E-İMZA BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Elektronik imza başvuruları 21 Aralık 2021 tarihinden itibaren e-Devlet hizmetleri üzerinden yapılabilecek. Ayrıca TC kimlik kartları, elektronik imza atabilmek için kullanılabilecek.
Türkiye'de 5 milyonun üzerinde elektronik imza kullanıcısının olduğunu ve her geçen gün arttığını söyleyen e-İmzaTR Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Kılıç, "e-İmza edinme sürecini her ne kadar 15 dakikada sonuçlandırsak da, yüz yüze kimlik doğrulama zorunluluğundan dolayı vatandaşlarımız bizzat başvuru merkezimize gelmek zorundalar. Bu durum e-İmza almak isteyen vatandaşlarımız için büyük bir zaman kaybına yol açıyor. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından hazırlanan yönetmenlikle değişiklik yapıldı. Yapılan değişiklikle 21 Aralık 2021 tarihinden itibaren kimlik doğrulama işlemleri artık uzaktan yapılabilecek" dedi.
E-İMZA KİMLİK KARTINA NASIL EKLENİR?
Kılıç, "Vatandaşlarımız e-Devlet üzerinden e-İmza başvurusunu bulunduğu herhangi bir ortamda, zaman sınırı olmaksızın, günün herhangi saatinde yapabilecek. Yaptıktan sonra e-İmza özel bir kurye tarafından 1 ya da 2 gün içerisinde adresine teslim edilecek" diye konuştu.
Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartlarının artık güvenli elektronik imza atabilmek için kullanılabileceğini belirten Kılıç, "Ayrıca elektronik imza kanunun uygulanması yönetmenliğinde yapılan ve Resmi Gazete de yayımlanan tebliğ ile birlikte Türkiye Cumhuriyeti kimlik sahipleri yani çipli kimlik kartına sahip olan vatandaşlar, kimliklerine e-İmza yükletebilecek. Bu işlem kimlik erişim cihazları vasıtasıyla yapılacak.
Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartına elektronik imza yükletmek isteyen vatandaşlarımız, kimlik erişim cihazı bulunan her noktadan birkaç dakika içerisinde Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartına e-İmza yükletebilecek" ifadelerini kullandı.
E-İMZA ÜCRETİ NE KADAR?
* 1 yıllık e-İmza 189 TL
* 2 yıllık e-İmza 249 TL
* 3 yıllık e-İmza 329 TL
E-İMZA BAŞVURUSU İÇİN GEREKLİ BELGELER NELER?
* Nüfus cüzdanı, pasaport, sürücü belgesi gibi fotoğraflı ve kimlik yerine geçen üzerinde TC kimlik numarası bulunan geçerli resmi belge,
* PTT iş yerlerinden temin edilebilecek olan e-İmza Başvuru Formu,
* İmza Sirküleri (Sadece kurumsal e-İmza başvurularında talep ediliyor, belgenin aslı PTT'de görüldükten sonra başvuru sahibine geri veriliyor),
ile birlikte e-İmza başvurusu almak için PTT şubelerine ya da yetkili başvuru merkezlere şahsen müracaat yapılabilir.
E-İMZA NASIL AKTİF EDİLİR? E-İMZA AKTİVASYON İŞLEMİ
Elektronik imzanızı çalıştırabilmeniz için öncelikle kart sürücü yazılımını kurmanız gerekiyor. Bu yazılım, elektronik imzayla beraber gönderilen CD veya diğer medyalar içerisinde bulunabilir veya e-İmzanızı aldığınız firmanın internet sitesinden edinilebilir. Bilgisayarınıza kurulan program ile elektronik sertifikanıza giriş gerçekleştirebiliyorsanız sertifikanız kullanıma hazırdır.
E-İMZA NE İŞE YARAR, NERELERDE KULLANILIR?
* e-Fatura programı / e-Arşiv fatura programı ve e-smm programı uygulamalarında
* Toplu şekilde imza atmanız gereken durumlar
* Elektronik arşiv imzalamanız gerektiği durumlar
* Kurumlar arası iletişim için ihtiyaç duyulan zamanlar
* Kurum içi uygulamalarda ihtiyaç duyulması halinde
* Bayilerle iletişim sırasında sipariş sürecinde
* Personel ile ilgili izin, performans, fazla mesai, masraf onayı formları gibi onay gerektiren kurumsal işlemler
* Personel hizmet sözleşmesi ve diğer sözleşmelerde
* Ortaklar Kurulu, Genel Kurul ve Yönetim Kurulu gibi idari kararların imzalanması gereken haller
* Banka talimatı gönderimi
* Dış ticaret ve gümrük işleri sırasında
* Merkezi Kayıt kuruluşu e-Şirket uygulaması işlemleri
* e-Devlet uygulama kullanımı
* Kayıtlı Elektronik Posta sistemi kullanımı
* EKAP, Sanayi Bakanlığı, UYAP gibi e-İmza kullanımını zorunlu tutan kamu projeleri
* MERSİS projesine bağlı ticari sicil işlemleri sırasında
* Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankası bünyesinde
* Islak imzanın gerekli kılındığı diğer alanlar
E-İMZANIN ÖZELLİKLERİ NELER?
Kimlik Doğrulama
Kimlik doğrulama işlemi, basit olarak bir el sıkışma işlemidir. Bu, bir kişinin (ya da ev sahibi firma, sunucu, müşteri) kimliğinin onaylanmasıdır. Bilgiyi imzalayanın yetkinliğini, işleme kimlerin katıldığını, bir başkası tarafından bilginin değiştirilmediğini garanti eder. Öne sürülen kimliğin doğruluğunu onaylayarak bir sisteme giriş yapmak isteyen kullanıcının doğru kimliğini belirler.
Veri Bütünlüğü
Elektronik imza, bilginin doğruluğunu onaylar. Okunan mesajın yanlışlıkla ya da kasten değiştirilmediğini ispatlar. Teknik açıdan elektronik imza, imzalanmış doküman bir özet değeri içerir. İçerikte yapılacak herhangi bir değişiklik özet değerini de değiştireceği için imzanın geçerliliğini sona erdirecektir.
İnkar Edememe
Elektronik imzanın sağladığı özelliklerden birisi, imzalayan tarafa (e-postanın yazarı) kimliğini kanıtlama şansı vermesidir.
İnkâr edememe, size daha sonra o işleme kimlerin katıldığını kanıtlama imkanı verir. Gönderim sırasında ne bilgiyi imzalayan gönderici mesajı gönderdiğini inkar edebilir, ne de alıcı mesajı almadığını iddia edebilir. Basit anlatımıyla inkar edememe, yazılı bir belgedeki imzanın bağlayıcılığına benzer olarak bilginin inkârının yapılamaması demektir.
