ABD Başkanı Trump, Ortadoğu’da barış için damadı ve başdanışmanı Kushner’ı görevlendirdi. Nasıl bir planı olduğu sorusuna “Kim bilir?” diye yanıt veren Kushner’ın, diplomasi tecrübesi bulunmuyor. Sorunu ‘tüccar kafasıyla’ ele aldığı belirtiliyor.
ABD Başkanı Donald Trump’ın, siyasete girdiğinden beri en yakınındaki isimlerden biri, damadı Jared Kushner. Amerikalı bir Yahudi olan ve 2009 yılında Trump’ın kızı Ivanka ile evlenen Kushner, Jason Miller’la birlikte Başkan’ın iki başdanışmanından biri. Daha önce bir iş adamı olan, siyaset ve diplomasi tecrübesi bulunmayan Kushner için Amerikan medyasında ‘Trump’ın gölge diplomatı’ yorumları yapılıyor. Seçim sürecinde Hillary Clinton yanlısı Yahudi lobisini ikna etmek için çeşitli girişimlerde bulunan Kushner, Meksika Dışişleri Bakanı’yla yaptığı görüşme sayesinde Trump’ın bu ülke sınırına inşa ettiği duvar hakkındaki sözlerini yumuşatmasını sağlamıştı. Washington Post gazetesi, 36 yaşındaki siyasetçinin, yirmiden fazla ülkenin liderleri ve diplomatları için ‘Amerikan yönetimiyle bağlantı kurma noktası’ haline geldiğini belirtiyor.
Başkan Trump, 20 Ocak’taki yemin töreninden bir gün önce yaptığı akşam yemeği konuşmasında damadına hitaben “Hayatım boyunca Filistin-İsrail arasında barışın, yapılması en zor anlaşma olduğunu duydum. Bunu sen yapamazsan kimse yapamaz” demişti. Amerikan Politico dergisinin Beyaz Saray kaynaklarına dayandırdığı habere göre Ortadoğu’ya barış getirme görevini üstlenen Kushner, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun yarınki Washington ziyaretinde Trump’la gerçekleştireceği görüşmede de hazır bulunacak. Ancak ‘gölge diplomat’ın henüz bu zorlu görevi nasıl gerçekleştireceğine dair bir planı yok gibi görünüyor. Zira Netanyahu’nun ziyaretine hazırlık amacıyla Trump’la birlikte Amerikan Başkanı’nın kış evi olan Florida’daki Mar-a-Lago’ya giden Kushner, burada gazeteciler tarafından yöneltilen “Ortadoğu planınız nedir?” şeklindeki soruya “Kim bilir?” diye yanıt verdi.
Kushner’ın Ortadoğu’da atacağı adımlarla ilgili danıştığı isimler de dikkat çekiyor. Amerikalı diplomatlarla görüşmediği belirtilen Kushner, aralarında Ürdün Kralı II. Abdullah’ın da bulunduğu Ortadoğulu liderlerle görüş alışverişinde bulunuyor. Bunlardan biri, Birleşik Arap Emirlikleri’nin ABD Büyükelçisi Yousef Al Otaiba. Büyükelçi, Kushner için “Büyük, stratejik düşüncelere odaklanıyor. Nadiren önyargılı fikirlerle geliyor. Bütün düşüncesi radikalizmi yenmek üzere” diyor. Politico’da yayımlanan haberde, ABD’nin daha önce bölgede görevlendirdiği diplomatların daha ziyade ayrıntılara odaklanan bir yaklaşım segilediğine dikkat çekiliyor: “Geçmişte Ortadoğu’daki Amerikalı arabulucular, ayrıntı odaklı adamlardı. Eski Dışişleri Bakanı Henry Kissinger’ın sıradışı biçimde yoğun kişisel görüşmelere dayanan tarzı ‘mekik diplomasisi’ olarak adlandırılmıştı. Bill Clinton, George W. Bush ve Barack Obama’nın başarısız girişimlerine öncülük eden Dennis Ross, görüşmelerinde hacimli notlar almış, bunları 900 sayfalık bir anı kitabı halinde yayımlamıştı. Görüşmeler ‘Şu sınırı buraya getirirsek nasıl olur? Şurada kaç saksı dursun?’ gibi önemsiz ayrıntılarla doluydu.”
‘ZATEN EMLAK MESELESİ’
Kushner’ınsa meseleye yaklaşımının ‘tüccar kafasıyla’ olacağı belirtiliyor. Bunun nasıl sonuç vereceğine ilişkin görüşlerse farklı. Eski Başkan George W. Bush dönemi yetkililerinden Kori Schake, “Ortadoğu meselelerini tecrübe eden kimse bu sorunu çözmeyi başaramadı. Belki yeni bir çift göz bazı yeni şeylerin olmasını sağlayabilir. Ayrıca İsrail-Filistin sorununun büyük bölümü emlak işleri üzerine” diyor. Daha önce görüşmelerde bulunan ABD’li diplomat Dennis Ross, Kushner’ın tecrübe eksikliğinden ve resmi pozisyonunun yeterince yüksek olmamasından endişeli. “Ortadoğu’da yetkili olduğunuzu göstermezseniz, bunu anlarlar” yorumunu yapıyor. Trump’ı destekleyen Yahudi iş adamı Sheldon Adelson’un görüşleri ise şu şekilde: “Tabii ki Trump harika bir anlaşma yapıcı olduğuna inanıyor. Ama sorun şu ki, bu dini bir savaş. Trump basitçe yanılıyor.”
İsrail yanlısı bir tutum takınan ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin İsrail’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma vaadinde bulunmuştu. Kudüs, uluslararası toplum tarafından İsrail’in başkenti olarak kabul edilmiyor. Öte yandan Trump, Netanyahu’nun ziyareti öncesinde İsrail basının ayaptığı açıklamada Filistin topraklarında inşa edilen yerleşim birimlerini eleştirmişti.
TRUMP ALEMİNDE BUGÜN
‘BAŞKAN YARGIDAN ÜSTÜNDÜR’
Yedi Müslüman ülkeye yönelik vize ve iltica yasağının mahkeme engeline takılmasının ardından, Trump yönetiminin yargıya yönelik açıklamaları sürüyor. ABC News televizyonuna konuşan Trump’ın başdanışmanı Stephen Miller, Yüksek Mahkeme’ye göndermede bulunarak “Yargı yüksek değildir” dedi. İcra yetkisinin en yüksek noktasında başkanın bulunduğunu savunan Miller, “Bu ülkede hükümetin eşit kolları var” diye konuştu. Bu ifadelerin kişisel mi olduğu, yoksa yargıçların meşruiyetini mi sorguladığı şeklindeki bir soruya ise Miller, “Yönetimin isabetli olmasını konusundan bahsediyorum” yanıtını verdi. Vize yasağını da savunan Miller, “Sınırlarımızın olmasını isteyenlerle sınırların ve kontrollerin olmamasını isteyenler arasında ideolojik fark var” diye konuştu. Donald Trump, iptal edilen kararnamenin ardından bu hafta içinde yeni bir kararname çıkaracağını açıklamıştı.
MİCHAEL FLYNN SALLANTIDA
Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn, Rusya nedeniyle baskı altında. Trump daha koltuğa oturmadan Flynn’in Rus yetkililerle yaptırımlar konusunda pazarlık yaptığı iddia ediliyor. Amerikan medyasında yer alan ve adı açıklanmayan Beyaz Saray yetkililerine dayandırılan haberlerde, Flynn’in, Rus Büyükelçi Kislyak ile görüşmesinin içeriğine dair Beyaz Saray’ı yanıltmış olabileceği şüphesi üzerine hakkındaki tartışmaların arttığı belirti. Trump’ın damadı ve başdanışmanı Jared Kushner’ın ailesinin sahip olduğu Observer sitesinde yazan eski NSA çalışanı John Schindler, Amerikan istihbarat topluluğunda “Kremlin Beyaz Saray’a sızdığı” görüşünün hakim olduğunu öne sürüyor. Amerikan NBC kanalına konuşan Trump’ın kıdemli politika danışmanı Stephen Miller, “Trump’ın Flynn’e güveninin sürüp sürmediği” sorusuna “Bunu Başkan’a sormalısınız” diye cevap verdi. Flynn, geçen aylarda Feto’nun Türkiye’ye iade edilmesini savunmuştu.
KANADA’YA GÖÇMEN AKINI BAŞLADI
Trump yönetiminin göçmen baskınları sürüyor. ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Bürosu, son bir haftada düzenlenen operasyonlarda 11 eyalette 600 göçmenin gözaltına alındığını bildirdi. ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Bürosu yetkilileri, Los Angeles’ta yaklaşık 160 kişinin gözaltında olduğunu duyurdu. Yetkiler ayrıca 200 kişinin geçen hafta Georgia, Kuzey Carolina ve Güney Carolina’da gözaltına alındığını kaydetti. ABD Başkanı Donald Trump, operasyonları seçim kampanyası sırasında verdiği sözlerin tutulması olarak yorumladı. Öte yandan bazı göçmenlerin, zorlu kış şartlarında Kanada’ya yolculuk yapmaya başladıkları belirtildi.
