Suriye'deki yıkım, Esad rejimi ile IŞİD'i enerji ihtiyacı konusunda işbirliği yapmaya itti. İki taraf, ülkedeki doğalgaz santrallerini ortak olarak işletiyor, üretilen elektriği bölüşüyor. Suriye'deki santrallerde çalışan mühendislerle görüşen Financial Times gazetesi, savaşın ardındaki işbirliğinin boyutlarını ortaya koydu.
İngiliz Financial Times gazetesi, Suriye'deki doğalgaz santrallerinin çalışanlarıyla yaptığı görüşmelerden yararlanarak hazırladığı haberde, ülkedeki doğalgaz kaynaklarının Esad rejimi ve IŞİD tarafından ortaklaşa işletildiğini ortaya çıkardı. "IŞİD A.Ş.'nin içinde" başlıklı yazı dizisi kapsamında yayımlanan haberde, iki tarafın kontrol ettikleri bölgelerde elektrik ihtiyacını karşılayabilmek için zorunlu bir işbirliğine gittiği belirtildi.
Rejim ile IŞİD arasındaki işbirliğini "mafyatik" olduğunu belirten FT, enerji şirketlerinin çalışanlarını "ölümcül bir oyunun piyonları" olarak niteliyor.
Santraller IŞİD'de, teknik bilgi Esad'da
İki tarafın işbirliği yapmak zorunda olmasının basit bir nedeni var: Suriye'de sekiz doğalgaz ve hidroelektrik santrali, IŞİD'in kontrolü altında bulunuyor. Bu santrallerin işletilmesi konusundaki teknik bilgi ve tesislerde çalışacak nitelikli elemanlar ise Esad'ın elinde.
FT, santrallerde üretilen elektriğin nasıl bölüşüldüğünü şu şekilde aktarıyor:
"Santrallerde çalışanların maaşlarını rejim ödüyor. Üretilen elektrik ise Esad rejimi ve IŞİD arasında bölüştürülüyor. IŞİD'in elinde bulunan Tuveynan doğalgaz santralinde üretilen elektriğin günlük 50 megawattlık (MW) bölümünü Şam yönetimi alıyor. Günlük 70 MW ise IŞİD'e gidiyor. IŞİD ayrıca Tuveynan santralinden günlük 300 varil kuru gaz (metan yoğun doğalgaz) elde ediyor"
Anlaşmaların nedeni para değil, hizmet ihtiyacı
FT'nin görüştüğü çalışanlar, rejim ve IŞİD arasındaki anlaşmanın paradan ziyade hizmet ihtiyacından dolayı yapıldığını söylüyor. Gazetenin görüştüğü 10'dan fazla çalışan, muhaliflerin IŞİD ve rejimi petrol konusunda işbirliği yapmakla suçlamasına karşın asıl işbirliğinin doğalgaz konusunda yapıldığını belirtiyor. Suriye'deki elektrik üretimin yüzde 90'ının doğalgaz santrallerinden kaynaklandığı ifade ediliyor.
Santralleri IŞİD emirleri yönetiyor
IŞİD'in her santrale üç emir atadığı belirtilen haberde, örgütün santralleri nasıl yönettiği şu şekilde aktarılıyor:
"Emirlerden birisi santralden sorumlu oluyor. Bir dini emir, bir de asayişten sorumlu emir bulunuyor. Tuveynan santrali çalışanları asayişten sorumlu emir Şeyh Hasib'in santrali gezip herkesin şeriata uygun çalışıp çalışmadığını kontrol ettiğini, şeriata uygun olmayanların 75 kez kırbaşlandığını söylüyor."
Çalışanlar arada kalıyor
Gazetenin haberinde çalışanların Esad yönetimi ve IŞİD arasındaki ince çizgiyi çok dikkatli biçimde yürümek zorunda kaldığı vurgulanıyor ve Tuveynan santrali yöneticisi Taha el Ali'nin IŞİD tarafından nasıl öldürüldüğünü aktarıyor:
"IŞİD emiri çıkarılan gazın bir kısmının Arak'ta bulunan ve Esad yönetiminin kontrolündeki santrale yönlendirdiğini fark edince Taha el Ali'yi hırsızlıkla suçladı. IŞİD militanlarının santralden sürükleyerek çıkardığı Ali, aylar sonra tanınmayacak halde geri getirildi. Ali'nin döndüğü gün tüm çalışanlar idamı izlemeye zorlandı."
