Koç Üniversitesi’nin Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi (TEBA), Aralık ayında enflasyon beklentilerinde düşüş sinyalleri verdi. Çalışma grupları arasında emekliler ve işçiler en yüksek beklentiye sahipken, tüccar ve iş insanlarının beklentileri genel ortalamanın altında kaldı. Sosyal medyanın gençlerin enflasyon algısına sınırlı etkisi de dikkat çekiyor.
Koç Üniversitesi ve KONDA’nın Aralık 2024 Türkiye Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi, ekonomiye dair çarpıcı bir tablo gözler önüne serdi. Bu dönemde yıllık enflasyon beklentisi TÜİK'in açıkladığı enflasyon versinin 2 katından fazla gerçekleşti. Anket sonuçlarına göre yıllık enflasyon bekelntisi yüzde 105 oldu.
Ankete göre, yıl sonu enflasyon beklentisi 1 puan yükselerek yüzde 98 olarak kaydedildi. 2025 yılı Aralık ayına kadar olan 12 aylık dönemde ise enflasyon beklentisi yüzde 99 seviyesinde gerçekleşti.
Haziran 2024 sonrası dönemde 12 aylık enflasyon beklentilerinin Temmuz ayında yükselişin ardından düşüşe geçtiği gözlemlendi. Prof. Dr. Selva Demiralp, sosyal medyadaki paylaşımında bu eğilimi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) hanehalkı enflasyon beklenti anketi sonuçlarıyla uyumlu buldu. Ancak TEBA sonuçlarının genel düzeyde daha yüksek seyrettiğini vurguladı.
Haziran 2024 sonrası dönemde beklentilerin trendi incelendiğinde, Temmuz ayındaki artışı takiben beklentilerin aşağı yönlü eğilimi göze çarpmaktadır. Bu trend, gerek Temmuz ayındaki artış, gerekse sonrasındaki azalma eğilimi açısından TCMB tarafından açıklanan hanehalkı enflasyon… pic.twitter.com/ybKDrJxvbi
— Selva Demiralp (@SelvaDemiralp) December 30, 2024
EN YÜKSEK ENFLASYON BEKLENTİSİ EMEKLİLERDE
Ankette çalışma grupları arasında emekli katılımcıların yüzde 107 ile en yüksek enflasyon beklentisine sahip olduğu görüldü. İşçiler yüzde 103 ile ikinci sırada yer alırken, tüccar ve iş insanı gruplarının beklentileri yüzde 91 ile genel ortalamanın altında kaldı.
Gelir seviyesine göre yapılan değerlendirmede ise yüksek gelir gruplarında 12 aylık enflasyon beklentisi yüzde 96'ya kadar düşerken, düşük gelir seviyelerinde bu beklentinin daha yüksek olduğu belirlendi. Bu durum, hayat pahalılığı ve geçim zorluklarının düşük gelir gruplarındaki enflasyon algısını artırdığına işaret ediyor.
SOSYAL MEDYA KULLANIMININ BEKLENTİLERE ETKİSİ
Ankette sosyal medya kullanımının enflasyon beklentileri üzerindeki etkisi de değerlendirildi. Sosyal medya kullanan katılımcıların 12 aylık enflasyon beklentisi yüzde 99 olurken, sosyal medya kullanmayanlarda bu oran yüzde 97 olarak ölçüldü. Uzmanlar, sosyal medya üzerinden yayılan ekonomik bilgiler ve yorumların özellikle genç bireylerin beklentilerini etkileyebileceğini ifade ediyor.
TCMB’NİN ANKETİNE KIYASLA DAHA YÜKSEK SEVİYEDE
Haziran 2024 sonrası dönemde, 12 ay ileriye yönelik enflasyon beklentilerinin Temmuz ayındaki yükselişin ardından düşüşe geçtiği dikkat çekti. Ancak TEBA sonuçları, TCMB’nin hanehalkı enflasyon beklentisi anketine kıyasla daha yüksek seviyede kalmaya devam etti.
Anket Kapsamı TEBA, 20-23 Aralık 2024 tarihleri arasında 74 ilde 2682 katılımcıyla gerçekleştirildi. Telefon görüşmesi yöntemiyle yapılan anket, Türkiye’de 18 yaş üstü nüfusun enflasyon beklentilerini ölçmeyi amaçlıyor. Araştırmanın %95 güven aralığında hata payı ±1,89 olarak açıklandı.
