Diplomalı 65 bin kadın iş buldu

EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL

İşsizliği azaltmak için işverene sağlanan teşvik ve istihdam çağrısı, Türkiye’nin kanayan yarası işsizliği son bir yılda 0.7 puan azaltırken, kadın istihdamı da arttı. Karar Gazetesi’nin gündeme taşıdığı ve son dönemde işini daha fazla kaybeden diplomalı kadın çalışanlarda ise ibrenin tersine döndüğü belirlendi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’ten yapılan belirlemelere göre, bu yıl eylül ayında kadınlarda işsizlik yüzde 15’den yüzde 14.9’a geriledi. Erkeklerde istihdam 111 bin kişi azalmasına karşın, kadınlarda 80 bin kişi arttı. Bu dönemde yüksek öğrenimli erkek çalışan sayısı 30 bin kişi azalırken, üniversite mezunu 65 bin kadın yeni iş buldu. Geçtiğimiz aylarda büyük yükseliş gösteren lise mezunu kadın istihdamı ise bu defa geriledi. Son bir ayda tam 18 bin lise mezunu kadın işini kaybetti.  TÜİK’in eylül ayı iş gücü istatistiklerine göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı, eylülde geçen yılın aynı dönemine göre 104 bin kişi azalarak 3 milyon 419 bin kişiye geriledi. Aynı dönemde işsizlik oranı 0,7 puan azalarak yüzde 10,6 oldu. Bir önceki aya göre ise işsizlik oranında değişim olmadı. Eylülde tarım dışı işsizlik oranı 0,9 puanlık azalışla yüzde 12,8 olarak tahmin edildi. Söz konusu ayda 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 0,1 puanlık artışla yüzde 20 oldu. İşsizlik, 15-64 yaş grubunda 0,8 puanlık azalışla yüzde 10,8 olarak gerçekleşti. İstihdam edilenlerin sayısı, eylülde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 233 bin kişi artarak 28 milyon 797 bin kişi, istihdam oranı ise 1,1 puanlık yükselişle yüzde 47,9'a çıktı. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 197 bin, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 1 milyon 36 bin kişi arttı. Ekonomik faaliyetlere göre incelendiğinde en fazla iş başının hizmetlerden geldiği görüldü. İstihdam edilenlerin yüzde 20,3'ü tarım, yüzde 18,8'i sanayi, yüzde 7,7'si inşaat, yüzde 53,1'i ise hizmetler sektöründe yer aldı. Böylelikle, son bir yılda hizmetler sektörü 777 bin yeni kişiye iş kapısı açarak çalışan sayısını 15 milyon 293 bin kişiye yükseltti. Tarımda 197 bin artışla 5 bin 854’e, sanayide 161 bin kişiyle 5 milyon 421 bine yükseldi. İnşaatta ise 97 bin kişi artışla 2 bin 228’e çıktı. Kadın erkek dağılımına bakıldığında hizmetler ve sanayide erkek, tarımda kadın çalışan sayısının arttığı görüldü. Buna göre, hizmetlerde erkek çalışanlar 429 bin, kadınlar 348 bin kişi artış kaydetti. Sanayide istihdama 128 bin erkek daha katılırken, kadınlar 34 binden kaldı. Tarımda iş bulan 87 bin erkek çalışana karşı kadın istihdamı 109 bin artış gösterdi. Hizmet sektörünün payı ise 0,4 puan arttı. İnşaat sektörünün payı değişmedi. İş gücü, eylülde 2016'nın aynı dönemine göre 1 milyon 128 bin kişi artarak, 32 milyon 215 bin kişi oldu. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre, erkeklerde iş gücüne katılma oranı 0,6 puanlık artışla yüzde 73,1'i, kadınlarda ise 1 puanlık artışla yüzde 34,5'i buldu. Eylülde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı da geçen yılın aynı dönemine göre 0,2 puan artarak yüzde 34,8 oldu.   

GENÇ İŞSİZLİK ARTIYOR

* Geçen yıl eylül ayında yüzde 11,3 olan genel işsizlik oranı bu yıl eylül ayında yüzde 10,'ya geriledi. Son bir ayda da aynı seviyede kaldı.

* Buna karşılık genç işsizlik oranı geçen yıl yüzde 19,9 olurken, bu yıl eylül ayında yüzde 20,0'ye yükseldi.

* Son bir ayda genç işsizlik, yüzde 20,6’dan yüzde 20,0’ye ciddi oranda düşüş göstermesine karşın, geçen yıla göre yüksek seviyede devam etti.

* Son bir yılda 15-24 yaş arası 114 bin genç iş bulurken, bunların nerede ise tamamı (119 bin kişi) erkeklerden oluştu. Genç kadın istihdamı ise 3 bin kişi azalış gösterdi.

* Genç işsizlik oranının geçen aya göre düşüş göstermesinde, en fazla okulların açılması ile 183 bin gencin iş gücü piyasasından çekilmesi etkili oldu.

* Geçen yıl okullar açıldığında 143 bin genç işgücü piyasasından çekilmişti.

ÖNCÜ GÖSTERGELER ‘DİKKAT’ DİYOR

Ekonominin öncü göstergeleri olarak kabul edilen güven endekslerinin, son aylarda olumlu gidişe ara verdiği belirlendi. Tüketici güven endeksi Mayıs ayında 72,8 seviyesine yükselmesine karşılık son 4 ayda yaşadığı gerileme ile Kasım ayında 65,2'ye düştü. Benzer şekilde son 4 aydır daralan hizmet sektörü endeksi de 99,7'ye geriledi. Perakende sektörü güven endeksi de 4 aydır aralıksız gerileyerek 99,9 seviyesine gerilemiş oldu. Ana gösterge olan Ekonomi Güven Endeksi ise 4 ay önce 106,0 seviyesinde zirve yaparken, Kasım ayı itibariyle 97,9 seviyesine geldiği belirlendi. Ağustos ayından sonra başlayan güven endekslerindeki düşüş, bir anlamda istihdama da yansımış oldu. Geçen yıl Ağustos’tan Eylül ayına toplam istihdam 91 bin kişi artarken, bu yıl son bir ayda istihdam 31 bin kişi azalış kaydetti. Oysa bu yılın başından itibaren ülkede çalışan sayısı sürekli artış göstererek 26 milyon 672 bin kişiden, 28 milyon 797 bin kişiye yükseldi.

PRİM TEŞVİKİ İSTİHDAMI DESTEKLER

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İstihdam Şurası'nda yaptığı "artı 2 istihdam" çağrısına iş dünyası temsilcilerinden destek geldi. Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, 9 ayda sağlanan 2,1 milyonluk istihdam artışında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından şubatta açıklanan istihdam seferberliğinin önemli etkisi olduğunu söyledi. Kaan, şunları kaydetti: “İşverene prim teşviki uygulamasının 2020 yılına kadar devam edecek olması, istihdam seferberliğinin sürdürülebilirliği açısından oldukça olumlu bir karardır. Buna ek olarak, eğitim ücretleri devlet tarafından sağlanacak olan ve uzmanlık isteyen sektörlere yönelik istihdamı artırmayı amaçlayan kupon yöntemi, engelli vatandaşlarımızın istihdamına yönelik teşvikin artırılması, sağlanan her ek istihdam için maaş, prim ve verginin devletle işveren arasında paylaşılacak olması, işsizlik oranının kısa vadede istenilen seviyelere çekilmesine yardımcı olacaktır." 

GÖREVİMİZ İSTİHDAM SAĞLAMAK

Kibar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar ise bir yatırım yapmaları halinde "artı 2"den çok daha fazla istihdam yarattıklarını, gündemlerindeki yeni yatırım çalışmalarıyla çok daha fazla ilave istihdam oluşturmaya devam edeceklerini söyledi. Kibar, "Türkiye için daha evvel bir kişi ilave istihdam çağrısı yapılmıştı. Şimdi de 2 kişi istihdam çağrısı yapılıyor. Tabii ki biz bunun çok daha yükseğini yapıyoruz" diye konuştu.

BU YIL İLAVE 300 KİŞİ DAHA

Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın ise iş adamlarının en büyük görevinin istihdam yaratmak olduğunu vurgulayarak, "Onun için yeni şirketler yaratıp yeni istihdamlar sağlıyoruz. Bizim aslında görevimiz bu olduğu için, bize yönelik böyle bir çağrıyı gayet normal buluyorum. Akfen olarak bizim ilave istihdamımız zaten 2 kişi falan değil. Bizim bu sene ilave istihdamımız 250-300 kişi olacak zaten" ifadelerini kullandı.

BAZI FABRİKALARIMIZDA EKSİDE

Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu da iş adamlarının istihdam yarattığını ve istihdam artışını her zaman desteklediğini belirterek, şunları kaydetti: "Evet, bugün Türkiye'de işsizlik var ama iş beğenmeme de var. Cumhurbaşkanımız da söyledi;  işçi bulunamıyor. Bunu da düşünmek lazım. Yoksa biz her zaman istihdam yapıyoruz, işçi alıyoruz. Hatta bazı fabrikalarımızda eksiyle bile çalışıyoruz."

KARAR’IN UYARILARI SONUÇ VERDİ: YÜKSEK EĞİTİMLİ İŞ BULAN KADIN ERKEKLERİ SOLLADI

TÜİK verilerinden yapılan belirlemelere göre, çalışan sayısı son bir ayda erkeklerde 111 bin kişi azaldı. Kadın çalışan sayısı da son bir ayda 80 bin kişi arttı. Erkek çalışan sayısındaki düşüşe karşılık, kadın çalışanlarda artış, son bir yılda neredeyse hiç görülmemişti. Erkeklerde işsizlik yüzde 8,4'den yüzde 8,5'e yükselirken, kadınlarda 15,0'ten yüzde 14,9'a geriledi. Meslek liseli erkeklerde 35 bin, üniversite mezunlarında 30 bin kişinin işini kaybetmesi dikkat çekti. Buna karşılık kadın çalışan sayısı en fazla 65 bin kişi ile üniversite mezunlarında yaşandı. Okur yazar olmayan kadın çalışan sayısı 34 bin kişi artışla dikkat çekti. Kadın çalışanlarda en fazla iş kaybı lise mezunlarından geldi. Tam 18 bin lise mezunu kadın işini kaybetti.