Başbakan Ahmet Davutoğlu, Ferhadiye Camii’nin açılışı münasebetiyle bugün Bosna-Hersek’in “Republika Srpska” (Sırp Cumhuriyeti) entitesindeki Banyaluka şehrinde olacak inşaallah.

1579 senesinde yapılan Ferhadiye Camii, 1993’te “Çetnik” diye anılan Sırp faşistlerinin bombalı saldırısında yıkılmıştı.

Bosna-Hersek İslam Birliği’nin (Diyanet) gayretleriyle yeniden inşa edildi.

Nasipse bugün, 23 sene sonra ilk ezan yükselecek Ferhadiye’den.

***

Edhem Foço ismini hatırlarsınız.

Davutoğlu, geçen ay İstanbul’da öğretmen adaylarına hitaben yaptığı bir konuşmada Bosna-Hersekli Edhem Foço’dan uzun uzun bahsetmişti.

1990’lı senelerde Malezya’da üniversite hocalığı yapan Davutoğlu’nun oradaki talebelerinden biriydi Edhem Foço.

Şimdi, El Cezire Balkan’ın yöneticisi.

Başarılı bir televizyoncu.

İyi bir entelektüel.

Ben de Edhem’i 1990’lardan beri tanırım.

Davutoğlu’nun Banyaluka ziyareti ve bu vesile ile Türkiye-Bosna, Türkiye-Sırbistan, Türkiye-Hırvatistan münasebetleri hakkında kısa bir değerlendirme istedim Edhem’den.

Sağ olsun, yazıp gönderdi.

***

Edhem Foço diyor ki:

“Ahmet Davutoğlu, savaş yıllarından beri Bosna’yla yakın bir ilişki içinde. Dışişleri Bakanı olur olmaz Saraybosna’ya geldi ve Ilıca’da (Saraybosna’nın savaş yılları boyunca ‘Çetnik’ işgali altında bulunan bir semti – H.A.) yaptığı konuşmayla, bilhassa ‘Artık kimse Boşnakları incitemeyecek’ cümlesiyle Boşnakların gönüllerini fethetti. O konuşmadan beri Bosna ve çevresinde meydana gelen her önemli gelişmede Türkiye bir şekilde muhakkak yer alır.

Davutoğlu, Bosna-Sırbistan ve Bosna-Hırvatistan ilişkilerinde bir uzlaşma dönemi başlattı. Öte yandan, Sırbistan’daki Boşnak partileriyle Sırp siyasetçilerinin arasını buldu. O sayede Sırbistan’da kurulan her hükümette en az bir Boşnak bakan yer alıyor artık.

Davutoğlu’nun bu başarıları, Türkiye’yi, aslında Avrupa Birliği ve Rusya’ya ‘tahsis edilmiş’ olan Balkanlar’da vazgeçilmez bir oyuncu haline getirdi.

Bu süreçte yatırımlar ve ticaret de hızla yeni ivmeler kazanarak Türkiye’nin konumunu güçlendirdi. Öyle ki, eski Yugoslavya ülkelerinin en önemli ortakları arasına girdi Türkiye.

Bazı bölge devletlerinin ve halklarının tarihten mütevellit menfi Türkiye algısını bilenler için olağanüstü gelişmeler bunlar. Türkiye’nin şu son 6-7 senede kazandığı popülarite ve itibar, bundan 10 sene evvel hayal bile edilemezdi.”

***

Davutoğlu’nun Banyaluka ziyaretine gelince…

Edhem duygusallaşıyor:

“Hoca’nın şefkatli dokunuşları vardır. Boşnakların sayıca çok az olduğu ve kendilerini garip hissettikleri küçük bir Bosna şehrindeki küçük bir caminin açılışına katılması da öyle bir şey. Çok zorlu bir süreçten, hayatının belki de en önemli imtihanından geçtiği şu günlerde Ferhadiye’yi ihmal etmeyişinin büyük kıymetini takdir ediyoruz.

Hoca’nın gelişi, hadiseyi bambaşka bir boyuta taşıdı. Bütün televizyonlar, gazeteler, açılışta iyi bir yer kapmak için birbiriyle yarışıyor.”

***

Ve final:

“Bosnalılar, Davutoğlu’nu, sevinçte-tasada hep yanlarında olan, şimdi de başkalarının umursamadığı duygularını paylaşmak için yanlarına gelen iyi ve mütevazı bir insan olarak görüyorlar.

O bizim dostumuz, kardeşimiz, hocamız.

Hep öyle kalacak.”