Asım Gültekin
Türkçeye bakışın genişlemesi mümkün!
Yutmak bir yeme biçimi. Çiğneyerek, öğüterek mi yiyoruz, yudumlayarak mı yiyoruz, işin o tarafı farklı biçimlerde gerçekleşebiliyor. Bunda...
Tut ki kutlu bir utkunun mutluluğuna tutkulusun!
“O tepe baş tepe yabancıların Onlarca aldatış utkudur taktır” Merhum Akif İnan üstadın bu mısralarında geçen utku ve tak kelimeleri kafama...
İki gözüm!
Göz kelimesinin kökü nedir? Elbette gözün kökü gözdür diyecekler çıkacaktır karşımıza ama gözün kökünün öz olduğunu söylediğimde...
Dünya dillerinde dergi/Dünyadan dergiler geldiler!
Geçen hafta köşemizde dergiye önceden mecmua derdik dedim. Mecmua kelimesinde toplamak anlamı var. Mecelle kelimesi de dergi için kullanılmış....
Dergi kelimesinin etimolojisi
Dergi kelimesi derlemekten geliyor. Derli toplu ikilemesini kullandığımızda eğer biraz dikkatli biriyseniz derlemek fiilindeki anlamı, derlemenin...
Ya evet Türkçe ise?!
Evet kelimesinin Türkçe olup olmadığı konusunda kafalar bir hayli karışık. Yunanca mı, Farsça mı derken işin içinden çıkmak zorlaşıyor....
Neden evet diyoruz?
Evet ve hayır kelimelerinin kökenini merak ettiniz mi hiç? Ben merak ettim, hayır kelimesinin nereden geldiğini bulmak çok zor değil. Tabii kolay...
Kovuk oyulmuş mudur, ovulmuş mudur?
Kovuk kelimesini anlamaya çalışırken bir zorluk var. Kovuk kovuluyor mu yoksa oyulmuş bir mahiyeti mi var yoksa ovulmuş mu? Kovuk neden kovuk? Kovukta...
21. yüzyılda soy soyladım boy boyladım!
Boyun ve oy kelimelerini irdeledik. Şimdi geldik soy, boy ve oymağın farkına. Boyun’un boy’dan, boy’un da oy’dan geldiğini söylemiştik....
Oy ne demek ona baktım, oy oy!
Oy kelimesinde oyuk kelimesi ile zihnimizde daha kolay belirebilecek olan eşmek, kazmak gibi anlamlar var. Oyalanmak ve oynamak kelimeleri ile önümüze...
Boynunu oynatma boyuna
“Boynumuz ağrıdı Batıya bakmaktan” diyordu Nuri Pakdil Usta. Ali İmran 146. Ayette “Allah yolunda başlarına gelenlerden yılmadılar, zaafa...
Ve bilimin adamları bilimi yarattı!
Geçen hafta ben, bilim dedikleri heyulaya saldırınca neler oldu neler. Meğer bu bilimin adamları varmış. Ah ne büyük yanılgı, ne büyük halüsinasyon....
Türklerde bilim var mıydı?
Yoktu. İyi ki de yoktu. Ben sonda söylenecek sözü başta söyleyeyim; bir bilim karşıtıyım. Bilime karşı olunca bilimselliğe de karşı olmam...
Sığır ne yapıyor ki ona sığır diyorsun?
Sık olmakla sığ olma; sıkılma ile sık olmak arasında nasıl bir ilişki var? İstemediğiniz bir durum başımıza sık sık geliyorsa mı sıkılırız...
Sığdığı kadarıyla sı(ğ)mak
Geçen hafta sırılsıklam kelimesini irdelemeye başlamıştık. Dikkatli bakarsanız sırıl’ın da sıklam’ın da ilk iki harfi aynı: “Sı”...
Şırıl şırıl, şarıl şarıl, sırılsıklam
Bir gün eski bir öğrencim aradı, hocam sırılsıklam ne demek diye sordu. Düşündüm durdum kelimeyi. Bölerek baktım kelimeye ilk defa: Sırıl...
Kitap okuma listeleri
Çocukluğumdan beri, yani 80’li yılların ortalarından beri dindar İslamcı çevrelerin gençlikle alakalı vakıf, dernek, cemaat çalışmalarında...
O Kur’an tercümesi Akşemseddin’in olmalı!
O Kur’an tercümesi ile ilk nerede karşılaştım, hatırlamaya çalışıyorum. 1999 veya 2000 yılı olmalı. Öğleyi kılmak için girdiğim mescidin...
Evire çevire ev, yuvarlanarak yuva
Ev ile yuvanın farkı nedir? Türkler barındıkları barınakları için hangi kelimeleri kullanıyorlar? Hiç evelemeden gevelemeden söylemeye çalışalım...
Ovarak obayı elde etmek
Dilimizde “ob” ile başlayan unuttuğumuz unutmadığımız hangi kelimeler var ve bu kelimelerin anlamları neler?Obal içine çekilmiş; çukurlaşmış;...
Obaya neden oba diyoruz?
Sözlükler oba için şu anlamları veriyor: Beş on çadırlı aşiret; beş on evlik yurt, köy. Bir oymağın oturduğu yer. Göçebe çadırı; göçebe...
Kıldan ince kılıçtan keskince bir kelime
Kılı neden kıl kelimesi ile ifade ediyoruz? Kıl kelimesini anlayabilmek ve çözebilmek için kıldan türeyen hangi kelimeler var diye baktığımızda;...
Ağaç nasıl da güzel açılıyor!
Ağacı neden ağaç kelimesi ile ifade ediyoruz? Ağaç kelimesinin kökünü yokladığımızda ilkin ağ kökü ile karşılaşırız. Ağaç bir ağdır....
Hırsız neden hırsız?
Bismillah. Cumartesileri burada kelimelerin kökenine, önüne, ardına, tarihine, komşularına enine boyuna bir yolculuğa çıkıyorum. Duanızla verimli,...