Formula yarışlarının son yıllarda Türkiye'yi kasıp kavurmasının ardından motor sporlarını yeni takip etmeye başlayan kişiler kendilerini bir karmaşanın içerisinde buluyorlar. Audi, Porsche, Mercedes gibi markaların bazı spor araçlarının ise toplum tarafından "Yarış Aracı" olarak algılanması, aslında doğru bilinen bir yanlıştır. Bu haberimizde de motor sporlarına yeni başlayanlar için yarış otomobilleri ile binek otomobillerin arasındaki farkı sizlere anlattık.
BARAN BEKİ | KARAR
Yarış arabası konusunun açılmasının ardından bazı kişilerin "Benim tanıdığımda da vardı", "Geçen yolda gördüm" gibi söylemlerde bulunması motor sporları taraftarlarının aslında içten içe acı çekmesine sebep olur. Motor sporlarında, tam olarak belirtmek gerekirse FIA'nın GT3 sınıfında yarışan bir yarış aracını, yollarda görmeniz pek mümkün değildir.
Motor sporlarında birden fazla araç sınıfı bulunmaktadır aslında, hatta bu araç sınıfları da daha sonrasında kendi içlerinde lisanslara (Silver, Gold gibi) ve deneyimlere (Am, Pro-Am gibi) göre tekrardan kategorilere ayrılır. Yarış arabalarına tekrar gelirsek, bazı araçlar çok daha deneysel olurken bazıları ise binek otomobiller ile daha benzer özelliklere sahip olabilirler fakat her halükarda bu otomobiller trafikte gitmek için uygun değillerdir.
PORSCHE 911 GT3 RS BİR YARIŞ ARACI MIDIR?
Yarış araçlarına örnek olarak gösterilen otomobillerin başında, birçok rekoru da bulunan Porsche 911 GT3 RS yer alıyor. Bu otomobil aslında hafta sonunda gidebileceğiniz "Pist Günleri" etkinliklerinde rekabetçi süreler çıkartabilmenizi sağlayacak ve aynı zamanda günlük kullanımda da sürebileceğiniz bir yarış arabası olarak pazarlanıyor. Ancak işin aslı, bu araç her ne kadar hızlı olsa da, aslında bir yarış aracı değildir. Hız bakımından kendisinden yavaş olan yarış araçları bulunuyor ama bu yine de kendisini yarış otomobili sınıfına sokamıyor. Bu nedenle Porsche 911 GT3 RS bir yarış aracı değildir.
Arama motorlarında "Porsche GT3" diye arattığınızda bile karşınıza ilk çıkacak olan bu GT3 RS, aslında FIA'nın GT3 sınıfında mücadele eden "Porsche 911 GT3 R" modelinin yola uyarlanmış halidir. GT3 RS'in abisi GT3 R, FIA'nın GT3 sınıfı kategorisinde yarışan bir yarış arabası iken yeni modeliyle gelmekte biraz geciken 911 RSR ise GTE sınıfında yarışan bir yarış otomobilidir. Bu araçlar yan yana durduğunda bile farklar bariz olarak görülebiliyor ve sınıflar ilerledikçe doğal olarak bu araçların elde ettiği tur süreleri de hızlanıyor. FIA'nın GT sınıfı araçlarına bakıldığında, GT4 sınıfı itibariyle yol otomobillerinden oldukça ayrılmaya başlayan yarış araçları GTE sınıfına geldiklerinde ise benzerlikler giderek yok olmaya başlıyor.
PEKİ NEDİR BU GT3, GT4?
İlk olarak sıralama ile başlayalım. Yavaştan hızlıya doğru sınıflandırmalar GT4, GT3, GT2/GTE-GTLM, GT1, LMP3, LMP2, LMH/LMDh, LMP1 olarak gidiyor. Bu sınıflardaki farklar ise en kolay, temelde aynı otomobilin kullanıldığı sınıflarda görülebiliyor. Audi'nin R8 modeli şuan için GT4, GT3, GT2 (yeni GT2'ler eskileriyle aynı değil) sınıflarında kullanılıyor ve dış görünüşünden elde ettiği tur zamanlarına kadar bu araçlar birbirinden oldukça farklı.
YARIŞTIKLARI SERİYE GÖRE DEĞİŞİKLİK GÖSTEREBİLİYORLAR
Bu yarış otomobilleri ise girdikleri yarışa ve seriye göre yine daha farklı görünümlere sahip olabiliyorlar ve yarıştıkları sezon içerisinde, bünyesinde oldukları (Örneğin GT World Challenge) serinin performans dengelerini eşitlemek adına getirdiği BoP (Performans Dengesi) kapsamında yine değişiklikler görebiliyorlar. Bunlara en temel örnek olarak 911 GT3 CUP aracının Porsche Supercup'daki konfigürasyonu ile Dayanıklılık yarışında yarışan konfigürasyonunun farklı olması gösterilebilir. Dayanıklılık yarışlarında yarışan GT3 CUP araçlarında ABS olduğu biliniyor fakat Supercup'da yarışan araçlarda herhangi bir elektronik asistan bulunmuyor.
BU ARAÇLARIN YOLLARDA GİTMESİ YASAK
Öte yandan, BoP kapsamında şampiyonayı daha çekişmeli hale getirebilmek için de araçların kanatlarının ürettiği yere basma kuvveti, aracın ağırlığı gibi şeyler değiştirilebiliyor. Bazı yarış araçlarında standart fakat hafif oynanmış motorlar bulunsa da (GT4 gibi) bazılarında daha köklü değişiklikler görülebiliyor. Bu nedenlerden ötürü de yarış araçları normal yollarda günlük kullanılamayacak hale gelebilir. Bu kapsamda da biri size "Ben geçen yolda gördüm onu" der ise o kişinin yarış araçlarından anlamadığını veya fotografik hafızaya dair herhangi bir şeye sahip olmadığını söyleyebilirsiniz, çünkü bu araçları yollara çıkarmak zaten illegal bir eylem olur. Eğer yollarda bu araçlardan bir tanesini görürseniz fotoğrafını çekip sosyal medya hesabınızda paylaştıktan sonra polisi arayabilirsiniz, tabii size bir tur attırmazlarsa.
"Yollarda illegal olan Lamborghini Huracán GT3 EVO2 ve legal olan Huracán STO"
OTOPARKINIZDAKİ YARIŞ ARACIYLA PİSTE ÇIKAMAYABİLİRSİNİZ
Pist Günleri gibi etkinliklerde, bazı dönemlerde bu yarış otomobillerinin pistlere çıktığı görülse de ülkemizde bulunan Intercity İstanbul Park'ın gereksinimlerine göre bu günlere katılabilmeniz için (Track Day/Pist Günleri) aracınızın trafikte aktif olarak kullanılabilecek bir araç olması gerekiyor. Türkiye'de Pist Günlerine çıkmak istiyorsanız evinizin köşesinde duran Lamborghini Huracán GT3 EVO2'nizi ne yazık ki burada süremezsiniz demek oluyor bu da.
Sonuç olarak yarış arabaları binek otomobillerden daha komplikedirler ve daha özel olan bir ilgiye muhtaçtırlar. Bununla beraber de bu araçların parçaları için üretici olan fabrikaya devamlı bir bağlılık söz konusudur çünkü bu araçlar her ne kadar 24 saat süren yarışlarda yarışabilse de normal bir binek otomobile göre çok daha yüksek performansta kullanıldıklarından oluşan aşınmalar daha yüksek olacaktır.
Olası bir senaryoda, yarış arabanızı yollarda sürmek isterseniz yanınıza seyyar bir mekanik alsanız iyi olabilir çünkü yolda kalırsanız sizi görecek ilk çekici servetinizin yarısını isteyebilir, tabii polis sizi parmaklıklar arkasına atmadan önce bir tane bulabilirseniz.
