Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, ülkemizde doğuşta beklenen yaşam süresi azaldı. 2021-2023 döneminde bu süre 77,3 yıla geriledi. Doğuşta beklenen yaşam süresi en yüksek Tunceli'de 80,8 yıl iken, en düşük Kilis'te 76,1 yıl olarak belirlendi. Eğitim düzeyi yükseldikçe, beklenen yaşam süresinin de uzadığı görüldü.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı verilere göre, ülkemizde hayatta kalma süresi il bazında önemli farklılıklar gösteriyor. Hayatta kalma süresi en yüksek Tunceli'de 80,8 yıl iken, en düşük Kilis'te 76,1 yıl olarak belirlendi. Bu farklılığın nedenleri arasında sağlık hizmetlerine erişim, yaşam koşulları ve eğitim düzeyi gibi faktörler yer alıyor. Ayrıca, yapılan analizlerde eğitim düzeyinin yaşam üzerindeki olumlu etkisi bir kez daha ortaya konuldu.
Buna göre; yeni doğmuş bir bireyin mevcut ölümlülük risklerine maruz kalması durumunda yaşaması beklenen ortalama yıl sayısı olarak tanımlanan doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye'de 2020-2022 döneminde 77,5 yıl iken, 2021-2023 döneminde 77,3 yıl oldu.
Türkiye'de 2020-2022 döneminde erkeklerde 74,8 yıl olan doğuşta beklenen yaşam süresi, 2021-2023 döneminde 74,7 yıl, kadınlarda ise 80,3 yıl iken 80 yıl oldu. Erkekler ve kadınlar arasındaki doğuşta beklenen yaşam süresi farkı 5,3 yıl oldu.
50 YAŞINDA BİR KİŞİNİN KALAN YAŞAM SÜRESİ ORTALAMASI 30,1 YIL
Çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki kişilerin ortalama kalan yaşam süresi 63,5 yıl oldu. Erkekler için bu süre 60,9 yıl iken kadınlarda 66,1 yıl oldu. 30 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 49,1 yıl oldu. Erkekler için bu süre 46,6 yıl iken, kadınlarda 51,5 yıl oldu.
Türkiye genelinde, 50 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 30,1 yıl oldu. Erkekler için bu süre 27,8 yıl iken kadınlarda 32,3 yıl oldu. Türkiye'de 2021-2023 dönemi hayat tabloları verilerine göre, 65 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 17,4 yıl olarak hesaplandı. Erkekler için bu süre 15,7 yıl iken, kadınlarda 19 yıl oldu.
YAŞAM SÜRESİ EN YÜKSEK İL TUNCELİ, EN DÜŞÜK KİLİS
Doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 80,8 yıl ile Tunceli oldu. Tunceli'yi, 79,7 yıl ile Şırnak ve Mardin takip etti. Beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 76,1 yıl ile Kilis oldu. Kilis'i, 76,2 yıl ile Gaziantep ve 76,8 yıl ile Adana izledi.
Erkeklerde doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 78,1 yıl ile Tunceli oldu. Tunceli'yi, 77,1 yıl ile Mardin ve 77 yıl ile Bingöl izledi.
Erkeklerde beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 73,2 yıl ile Kilis oldu. Kilis'i, 73,6 yıl ile Gaziantep ve 74 yıl ile Kırklareli, Edirne ve Adana takip etti. Kadınlarda doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 83,6 yıl ile Tunceli oldu.
Tunceli'yi, 83,3 yıl ile Şırnak ve 82,5 yıl ile Muğla izledi. Kadınlarda beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 78,7 yıl ile Gaziantep oldu. Gaziantep'i, 79,1 yıl ile Kilis ve 79,2 yıl ile Kütahya ve Hatay takip etti.
En fazla nüfusun bulunduğu İstanbul, doğuşta beklenen yaşam süresinde 78,6 yıl ile Türkiye ortalamasının üstünde yer aldı.
Bu değer, erkeklerde 75,8 yıl iken, kadınlarda 81,3 yıl oldu. Doğuşta beklenen yaşam süresinde Ankara 79,2 yıl ile Türkiye ortalamasının üstünde yer aldı. Bu değer, erkeklerde 76,5 yıl iken kadınlarda 81,8 yıl oldu.
EĞİTİM DÜZEYİ YÜKSELDİKÇE YAŞAM SÜRESİ UZUYOR
Hayat tabloları yoluyla elde edilen doğuşta beklenen yaşam süresi bilgisine ek olarak ilk kez eğitim durumuna göre beklenen yaşam süresi bilgisi de hesaplandı.
Türkiye'de eğitim düzeyine göre beklenen yaşam süresi incelendiğinde; eğitim düzeyi yükseldikçe, beklenen yaşam süresinin de uzadığı görüldü. Her yaştaki beklenen yaşam süresi, düşük eğitime sahip kişiler arasında daha az olurken, artan eğitim düzeyi ile birlikte beklenen yaşam süresinin de arttığı tespit edildi.
Cinsiyet ayrımında, eğitim düzeyine göre beklenen yaşam süresine bakıldığında, hem erkek hem de kadınlarda eğitim düzeyi yükseldikçe beklenen yaşam süresinin de arttığı tespit edildi.
Ortaöğretim altı eğitim seviyesi ile yükseköğretim eğitim seviyesine sahip 30 yaşındaki kişilerin beklenen yaşam süreleri arasındaki farkın 5 yıl civarında olduğu görüldü.
