ABD ve Irak’ın Musul planı çöktü. IŞİD’in elindeki stratejik Hawjia kasabası harekat kapsamından çıkarılınca örgüt Kerkük’e saldırdı. Aceleci tavırla gelen plansızlık yüzünden ağır kayıplar verildi. Operasyon bir haftada tıkanınca gözler Ankara’ya çevrildi. Carter’ın Bağdat ziyaretinden sonra ibadi de çark etti.
KENAN BUTAKIN /DETAY HABER
İran destekli Irak yönetimi ve ABD’nin Musul’da ‘oldu bitti’ planı bir haftada çöktü. 17 Ekim’de başlayan Musul operasyonunda dikkate değer başarı elde edilemezken, Irak Başbakanı Haydar el-İbadi ile Washington yönetiminin aceleci tavrının harekatın başarısız olmasına neden olduğu ortaya çıktı.
İşte DAEŞ’e karşı çatışan Amerikan askeri
İlk aşamada Musul ve Kerkük arasında yer alan IŞİD’in kontrolündeki Hawjia kasabasının ele geçirilmesi planlandı. Ancak son anda buraya yönelik operasyon planlardan çıkarıldı. Önceki gün IŞİD, Hawjia’dan Kerkük’e sızarak kenti işgal etmeye kalkıştı. Musul cephesinde ise Irak ordusu ve Peşmerge güçlerinin ağır kayıplar vermesi rüzgarı tersine çevirdi.
HAWJIA’DAN GELDİLER
Kerkük’te IŞİD’in saldırılarında en az 46 kişi hayatını kaybetti, 300’e yakın kişi de yaralandı. Bağdat yönetimi dün Peşmerge ve ordunun büyük ölçüde kontrolü sağladığını açıkladı. Ancak kentten çatışma haberleri gün boyunca gelmeye devam etti. “Uyuyan DEAŞ hücreleri harekete geçti” açıklamalarının ise gerçeği yansıtmadığı anlaşıldı. Irak Türkmen Cephesi Erbil Milletvekili Aydın Maruf Selim, IŞİD’li teröristlerin Kerkük’ün 45 kilometre batısındaki Hawija’dan geldiğini, Mahmur’a da saldırdıklarını söyledi.
BAĞDAT SON ANDA BOZDU
Terör örgütünün karargahının da bulunudğu Hawija’da çoğu sünni 200 bin sivil yaşıyor. IŞİD, Musul’u elinde tutmak için kasabayı lojistik üs olarak kullanıyor. Sivilleri kalkan olarak tutulduğu kasabanın ele geçirilmeden Musul operasyonun başlatılması iise Irak ve ABD’nin hesaplarını bozdu. Operasyon ile ilgili yapılan ilk planda Hawija’nın temizlenmesinin öncelikli olduğunu söyleyen Selim “Musul’a harekat buradan başlayacaktı ama Irak hükümeti planı son değiştirdi ve bu bölgeyi kontrol altına almadan direkt Musul’a yöneldi” dedi.
İBADİ YUMUŞADI
Hawija kasabası alınmadan başlatılan Musul operasyonunda fatura ağır oldu. IŞİD, Peşmerge kontrolündeki Kerkük’ü savaş alanına çevirirken, operasyon sekteye uğradı. Bir haftada dikkate değer bir başarı elde edilemeyen Irak Ordusu’nun ağır kayıplar vermesi ve IŞİD’in beklenmedik direnişi Washington yönetimini ‘Türkiye formülü’ne itti. Irak Başbakanı İbadi’nin Beşika Üssü ve Musul operasyonu konusunda Türkiye’ye yönelik sert sözlerine “Bağdat karar verir” mesajlarıyla destek olan ABD’nin Savunma Bakanı Ashton Carter, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüşmesinin ardından “Türkiye ve Irak prensipte anlaştı” açıklaması yaptı. Carter’ın açıklamasıyla sert üslubunu yumuşatan İbadi, önceki gece “Anlaşma yok” açıklamasıyla cevap verdi.
TÜRKİYE’YE TEŞEKKÜR
Bu açıklama üzerine Ankara’dan Bağdat’a uçan Carter, dün İbadi ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından İbadi, Türkiye’ye karşı sert üslubunu yumuşattığı bir açıklama yaptı. İbadi, Musul’u Iraklıların kurtaracağını belirterek “Türklerin katılmak istediğini biliyorum. Kendilerine teşekkür ederiz. Ama bu Iraklıların üstesinden geleceği bir şey. Herhangi bir sorunumuz yok... Yardım gerekirse, Türkiye ve bölgedeki diğer ülkelerden isteriz” dedi.
OPERASYONA KİMLER KATILIYOR?
* Irak ordusu
* Kuzey Irak yönetimine bağlı Peşmerge güçleri
* Şii milis gücü Haşdi Şabi
* Türkiye’nin Beşika Üssü’nde eğitti Ninova Bekçileri (Haşdi Vatini)
* Nakşi Bendi Ordusu (Saddam Hüseyin’in yardımcısı İbrahim el-Duri kurdu)
* Başta ABD, İngiltere, Faransa olmak üzere koalisyondaki 34 ülke
* Türkiye’nin ise hava operasyonarına katılacağı açıklandı.
KOMUTANLAR DA İTİRAF ETTİ
ABD’nin yeniden ‘Türkiye formülü’nü gündemine almasına neden olan Musul’daki başarısızlık Irak ordusu ve Peşmerge güçleri arasında da rahatsızlığa neden oldu. Amerikan Washington Post gazetesine konuşan komutanlar, ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyondan söz verilen düzeyde hava desteği alamadıklarını söyledi. Adını açıklamayan bir Kürt güvenlik yetkilisi de hava desteğinin ‘çok sınırlı’ olması nedeniyle ağır kayıplar verdiklerini söyledi.
‘DESTEK KÖTÜ KÖTÜ KÖTÜ...’
Musul’un güneydoğusundaki Gver kasabasına operasyon düzenleyen Irak ordusunun 9. Zırhlı Birlik komutanlarından Mervan Abbas ise “Amerikan desteği kötü, kötü, kötü” ifadesini kullandı. Birliğin komutanı Korgeneral Kasım Maliki ise daha dikkatli ifadeler kullanarak “Destek var ama çoğu zaman geç geliyor” diye konuştu. Uluslararası koalisyonun sözcülerinden ABD’li Albay John Dorian hava desteğinin yetersiz olduğu yönündeki eleştirileri doğruladı.
6 GÜNDE 100 KAYIP
30 bin Irak askeri ve 4 bin Peşmerge ile 2 bin Ninova Bekçisi gücünün katıldığı operasyonda ilk gün 8 köy DEAŞ’tan kurtarıldı. 5 peşmerge öldü 10’u yaralandı. Operasyonun ikinci gününde askeri bir konvoya DEAŞ tarafından bomba yüklü araçla intihar saldırısı düzenlendi. Saldırıda 70 Iraklı asker hayatını kaybetti. 6’ncı gününe giren operasyonlarda ise toplam kayıp sayısı açıklanmadı. Bu sayının 100’e yakın olduğu tahmin ediliyor. Diğer yandan Musul’un 21 kilometre doğusundaki Bartella kasabası geri alındı.
ADAM GİBİ DURMAZSANIZ GEREĞİNİ YAPARIZ
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, ‘YPG/PYD bulundukları yerlere çekilmezse ve DEAŞ’a karşı operasyon yapan ÖSO’ya saldırmaya devam ederse, adam gibi durmazsa gereğini yaparız’ dedi.
AK Parti’nin 25. İstişare ve Değerlendirme Toplantısı’na katılan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, TSK desteğinde yürütülen Fırat Kalkanı Harekatı’na ilişkin önemli açıklamalarda bulundu:
* Eğer YPG/PYD bulundukları yerlere çekilmezlerse ve DEAŞ’a karşı operasyon yapan Özgür Suriye Ordusu’na saldırmaya devam ederse biz de gereğini yaparız.
* Hani YPG, DEAŞ’a karşı mücadele ediyordu. Neden DEAŞ’e karşı mücadele eden ÖSO’ya, ılımlı muhalefete saldırıyor. Demek ki amaçları kendi kantonlarını oluşturmak. Burada bir terör koridorunun oluşmasına müsaade etmeyeceğimizi başından beri söyledik. Dolayısıyla adam gibi durmazlarsa biz de gereğini yaparız.
* (Ninova Muhafızları) Bu güçler Musullu yerel güçlerdir. İleride Musul’un güvenliğini, DEAŞ sonrası, temin etmek için, sağlamak için bu güçlerden faydalanmak gerekiyor. Şu an operasyonun içinde aktif rol alıyorlar.
TÜRKİYE KARADA YOK
* (Musul operasyonu) Kara operasyonunu, değişik gruplar yerine milli ordunun bizzat yönetmesi gerekiyor. Peşmerge var, bizim eğittiğimiz Ninova güçleri var, diğer taraftan arazideki güçler var. Şu anda orada bulunan ülkelerin ya da Türkiye’nin kara operasyonuna katılması söz konusu değil. Amerikan güçlerinin önceden top atışları oldu. Ama ihtiyaç duyulursa özellikle Özel Kuvvetlerimizin yerel güçlere desteği konusunda, tabii ki katılır.
SURİYE’DE DE IRAK’TA DA KOALİSYONUN İÇİNDEYİZ
Türkiye, Suriye’deki koalisyonun da içinde, Irak’taki koalisyonun da içinde. Havadan ne zaman, nereye, nasıl operasyon yapılacak, bunların kararını askerler verecek.
SIZAN PKK’LILARI BARINDIRMAYIZ
Musul’un Kerkük kentinde yaşanan gelişmeleri değerlendiren Bakan Çavuşoğlu, “Kerkük’e saldıran DEAŞ teröristlerinin hepsi etkisiz hale getirildi” dedi. Çavuşoğlu, PKK’lıların da bölgeye girdiği iddiaları için şunları söyledi: Bölgeye, IKBY’nin de Peşmergesi girdi. Onların içine böyle 5-6 arabalık PKK da sızmış. Orada bir tane PKK’lının kalmaması için temaslarımızı devam ettiriyoruz. Fırsattan istifade kalabalık içine onların da sızdığını öğrenmiş bulunuyoruz ama gerekli tedbirleri alıyoruz. Orada PKK’lıları barındırmayız.
IRAK MECLİS BAŞKANI: KOMŞU ÜLKELER TOPLANSIN
Irak Meclis Başkanı Selim el-Cuburi, komşu ülkelerin güvenlik ve birlikteliğin tesisi için düzenlenecek ortak bir oturuma çağrılması önerisinde bulundu. Başkent Bağdat’ta gerçekleştirilen Dünya İslami Uyanış Kurulu Yüksek Konseyinin toplantısında konuşan Cuburi, “Bölgenin karşı karşıya olduğu problemlerin çözümü köklü ve kapsamlı olmalıdır. Bu problemler, birbiriyle ilişkilidir. Bu nedenle tüm çatışmaları sonlandıracak gerçek bir diyaloğa ihtiyaç var” dedi. - AA
BÜYÜK SOKAK SAVAŞLARI YAŞANACAK
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin İçişleri Bakanı Kerim Sincari, IŞİD lideri Ebu Bekir Bağdadi’nin üç gün öncesine kadar Musul’da olduğunu öne sürdü. Reuters’la özel bir söyleşi yapan Sincari, peşmergenin Musul’a 5 kilometre kadar yaklaştığını ancak IŞİD’in direnmesi halinde uzun bir sokak savaşı beklediklerini söyledi. Kentte 4-8 bin IŞİD militanı bulunduğunu söyleyen Sincari, “Yollar çok dar. İçeriye araç veya tank giremez. Dolayısıyla sokak savaşı yaşanacak” dedi.
‘KOALİSYON TEKKEYİ VURDU’ İDDİASI
Halep’te her gün katliamlara imza atan Rusya, uluslararası koalisyonun Irak’ın Kerkük kentinin Dakuk ilçesinde bir cenaze geçidini vurduğunu, bölgede IŞİD’in olmadığını öne sürdü. Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamanın ardından, Irak Türkmen Ajansı saldırının Türkmenleri hedef aldığını ve onlarca ölü olduğunu açıkladı. Saldırıyı Twitter hesabından doğrulayan Irak Türkmen Cephesi Eski Türkiye Temsilcisi Ahmet Muratlı ise, bombaların hedefinin tarihi İlhanlılar Tekkesi olduğunu duyurdu.
Dakuk'ta Türkmenlere ABD bombası
