Para piyasalarında korkulan olmadı. Darbe kalkışmasının püskürtülmesiyle haftaya paniksiz başlayan dolar, fırladığı 3.05 liradan geri gelerek, ilk açılışta 2.93’e gevşedi. Kapanışı da 2.97’den yaptı. Başbakan Binali Yıldırım, “Merkez Bankası hazır bekliyor” diye konuştu.
[Karar]
HAMİDE HANGÜL
Türkiye’de bir grup paralelcinin askeri darbe kalkışmasının püskürtülmesiyle piyasalarda korkulan olmadı. Cuma akşamı saat 23.40’da 3.05’e kadar fırlayan dolar, darbe girişiminin önlenmesi ve Merkez Bankası’nın 7 maddelik tedbir paketini de devreye almasıyla yeni haftaya 3 liranın altında başladı. Pazartesi gece 02.00’da 2.96 lira olan kur, açılışı 2.93 liradan yaptı. Öğle saatlerinde dolar, alımın gelmesiyle yükselişe geçerek 2.9663’de tutunmaya çalıştı ve 2.97’den kapandı. Yine Cuma günü 130 lira sınırına dayanan altının gramı da 126 liraya geriledi.
TL KAYIPLARI GERİ ALIYOR
Öte yandan, darbe girişiminin olduğu 15 Temmuz akşamı doların 2.89’dan 3.05 liraya tırmanmasıyla yüzde 6 değer kaybeden TL, kayıplarının önemli bir kısmını geri aldı. Türk Lirası, haftanın ilk işlem günü düşüşünü yüzde 2 ile sınırladı. Bu düşüşte, Merkez Bankası’nın darbe girişiminin hemen ertesinde aldığı 7 maddelik tedbir paketi ile bankalara sıfır faizli kredi ve sabit piyasa için tüm önlemlerin alınacağı mesajı da etkili oldu. Böylelikle dolarda panik havası önlendi. Borsa İstanbul cephesinde ise kayıplar yüzde 7.1 oldu. BIST 100 Endeksi, 76.957 seviyesine kadar geriledi. Bu durumun dolara alım getirmesiyle yükselişe geçen dolar kapanışı 2.97’den yaptı.
2.5 KAT PARA ÇEKİLDİ
Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş, Cuma günü askeri darbe girişimine karşı çok iyi bir sınav verildiğini ve vatandaşın son derece sağduyulu ve duyarlı olduğunu belirtti. ATM’lerden normal Cuma akşamının iki buçuk katı oranında para çekildiğini ifade eden Ateş, piyasada oynama olmasının doğal olduğunu söyledi. Uzun vadede sadeleşme ve faizin aşağı yönlü trendinin sürmesini beklediklerini belirten Ateş, bankacılığın ve makro ekonominin temellerinin sağlam olduğunu vurguladı. İleriye güvenle bakılabileceğini ve gidişin stabil olmaması için hiçbir neden olmadığının altını çizen Ateş, yabancı yatırımcının “bekle-gör”ü seçebileceğini, bunun doğal olduğunu vurgulayarak, “Yabancı yatırımcıların tavrı stabilize olacaktır” yorumunu yaptı.
DEĞİŞTİRMESE DE NORMAL
Türkiye’de yüzde 4 büyüme oranının mevcut yapı itibariyle yeterli olduğunu belirten Ateş, kredi büyümesinde çok büyük bir değişkenlik beklemediklerini kaydetti. Ateş, makro ekonomik göstergelerin kamu yatırımlarını desteklediğini söyledi. Merkez Bankası’nın faiz politikasına ilişkin Ateş, “Merkez Bankası, faizi değiştirmese bile normal karşılanır. Uzun vadede faizin aşağı trendinin devam etmesini bekliyoruz” dedi.
MERKEZ BANKASI’NIN 7 MADDELİK TEDBİRİ
1) Merkez Bankası tarafından bankalara gerekli likiditenin limitsiz olarak sağlanması.
2) Bankalara sağlanan gün içi likidite imkânı komisyon oranının sıfır olarak uygulanması.
3) Türk lirası likidite sağlamak amacıyla, ihtiyaç duyulması halinde, bankalar tarafından limitsiz tutarda teminat döviz deposu getirilebilmesine imkân tanınması.
4) Bankaların döviz deposu almak üzere de kullanabilecekleri yaklaşık 50 milyar dolar seviyesindeki mevcut limitleri gerektiğinde artırılabilecek ve kullanım şartlarında (teminat ve maliyet) iyileştirmeye gidilebilmesi
5) Merkez Bankası nezdindeki tüm piyasalar ve sistemler (Elektronik Fon Transfer ve Elektronik Menkul Kıymet Transfer) işlemler tamamlanıncaya kadar açık tutulması.
6) Piyasa derinliği ve fiyat oluşumlarının yakından takip edilmesi.
7) Gerekli görülmesi halinde, finansal istikrarı korumaya yönelik ihtiyaç duyulacak tüm önlemlerin alınması.
FİNANS SİSTEMİ TIKIR TIKIR ÇALIŞIYOR
Başbakan Binali Yıldırım, Bakanlar Kurulu toplantısı sonrası, ekonomik göstergelerde yaşanan değişimin, normal günlerdeki değişimden farklı olmadığını, borsada kurda faizlerde yaşanan değişimin normal sınırlarda olduğunu söyledi. Finans sisteminin sorunsuz çalıştığını vurgu yapan Yıldırım, şu değerlendirmelerde bulundu: “Pazartesi günü ekonominin alt üst olacağı şeklinde propaganda yaptılar. Bugün itibarıyla finansal sistemimiz tıkır tıkır çalışıyor. Bankalarımız, borsamız çalışıyor. Merkez Bankası işin başında, ihtiyaç olunca gereken her türlü tedbiri almak için hazır bekliyor. Bugün ekonomik göstergelerdeki yaşanan değişim, Türkiye’nin normal günlerdeki değişiminden farklı değil. Değişim normal sınırlarda seyrediyor. Bu da şu demektir, bu darbe demokrasinin, milli iradenin temsilcisi siyasi otorite tarafından bastırılmış, hayat normale dönmüştür, piyasanın verdiği mesaj budur.”
ATM’LERDE LİKİDİTE SORUNU YOK
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Aydın, bankaların rutin çalışmasını sürdürdüğünü ve ATM’lerde likidite sorunu yaşanmadığını bildirdi. Hafta sonu da piyasa yapıcı bankalarla değerlendirme yaptıklarını belirten Aydın, “Ciddi anlamda problemler görmüyorduk, zaten piyasalar da bizi haklı çıkardı” dedi. Merkez Bankası ile karşılıklı olarak güven alışverişinde bulunduklarını belirten Aydın, “Merkez Bankası’na ‘en kötüsü olursa siz ne kadar arkamızda durursunuz’ dedik, onlar da ‘ne kadar imkan varsa her şeyiyle arkanızda dururuz’ dedi. Ancak şu an artırılması gereken bir önlem söz konusu değil. Olup bize sağlanmayan imkan da söz konusu değil. Merkez Bankası bize güven verdi, biz de onlara güven verdik” ifadelerini kullandı.
“BEKLE GÖR” PSİKOLOJİSİ
İntegral Menkul Değerler A.Ş. Araştırma Direktörü Tuncay Turşucu, bir süre piyasaların “bekle-gör” psikolojisi içerisinde olabileceğini ve dolar kurunun 2.93-2.96 arasında dalgalanabileceğini söyledi. Borsa İstanbul’da satış baskısının güçlendiğini izlediklerini ifade eden Turşucu, “Burada 78.000 seviyesi önemli olacak. Borsa endeksi 78000 seviyesinin üzerinde tutunabilirse, ileriki günlerde zayıf da olsa 80000 seviyesine doğru tepkiler görebiliriz. Piyasalar, fiyatların dengeye oturmasını bekleyecektir” dedi. Turşucu, bugünkü faiz toplantısında 25 baz puanlık indirim beklediğini söyledi.
