İsrail’i eleştiren sanatçılara destek vermeme kararı alan Almanya, sanatçıların boykotunun ardından geri adım attı. Berlin Kültür Senatörü Joe Chialo “Maddeyi sanatsal özgürlüğe yönelik bir kısıtlama olarak gören hukuki ve eleştirel sesleri ciddiye almalıyım” diyerek, maddeyi askıya aldığını söyledi.
SALİHA SULTAN
İsrail’i eleştiren sanatçılara destek vermeme kararı alan Almanya, sanatçıların Filistinden yana güçlü duruşu ve Alman sanat kurumlarını boykotunun ardından geri adım attı. Berlin Kültür Senatörü Joe Chialo’nun bu ayın başlarında Uluslararası Holokost Anma İttifakı’nın (IHRA) İsrail’i ‘ırkçı bir girişim’ olarak adlandırmayı önyargılı olarak değerlendiren antisemitizm tanımından hareketle Filistin yanlısı sanatçıları kısıtlayan bir maddeyi hayata geçirme kararını açıklamıştı. Kararın ardından Strike Germany (Almanya’ya Boykot) hareketi sanat dünyasına Alman kurumlarıyla çalışmama çağrısında bulunmuş, hareketin bildirisini Nobel ödüllü yazar Annie Ernaux’un da aralarında yer aldığı 500’den fazla isim imzalamıştı.
Sanatçılar ayrıca Filistin’e desteklerini dile getiren kişilerin etkinliklere, sergi çalışmalarına ve diğer faaliyetlere izin verilmeyen Almanya’daki baskıları kınamıştı. Almanya hükümeti, Almanya içinde ve dışında sanatçılardan gelen kitlesel protestolar üzerine, ‘ayrımcılık karşıtı finansman maddesi’ni yürürlükten kaldırdı. Pazartesi günü, yani maddenin yürürlüğe girmesinden bir aydan kısa bir süre sonra Chialo, ‘yasal kaygılar’ nedeniyle maddeyi askıya aldığını söyleyerek, “Geliştirilen maddeyi sanatsal özgürlüğe yönelik bir kısıtlama olarak gören hukuki ve eleştirel sesleri ciddiye almalıyım” açıklamasında bulundu.
STRIKE GERMANY: BU GEÇİCİ BİR ZAFER
Almanya’nın geri adımı, birçok sanatçının eserlerini Şubat 2024’te gerçekleşecek Berlinale Film Festivali’nden ve sergilerden çekmeye başlamasının ardından geldi.
Öte yandan, Chialo’nun açıklamasına karşı boykotu başlatan Strike Germany sosyal medya hesaplarından şu açıklamayı yaptı:
“Bu geçici bir zafer, ancak Berlin’e özgü IHRA maddesi yalnızca ulusal bir sorunun belirtisidir. Bu haber ne olursa olsun, IHRA’nın 2017’de federal bir kılavuz olarak kabul edilmesi geçerlidir. IHRA’nın ülke çapında reddedilmesi çağrısında bulunuyoruz. Strike Almanya’dan yapılan çağrı değişmedi!”
FİLMLER BERLINALE’DEN GERİ ÇEKİLDİ
Sanatçılar Suneil Sanzgiri ve Ayo Tsalithaba , Berlinale’de gösterilecek yeni eserlerini çekti. Sanzgiri kararını Instagram’da “Birinin eserini kaldırmanın tek ahlaki veya etik karar olduğunu iddia etmiyorum, ancak çalışmamızın Filistin mücadelesine destek olmak için kolektif olarak hareket etme fırsatımız var. ABD, İsrail’in savaş suçlarına yardım ve yataklık ediyor, uluslararası hukuku görmezden geliyor ve tüm kültür kurumlarının Siyonizm eleştirilerini yanlış bir şekilde antisemitizmle eşitlemesini talep ediyor” ifadeleriyle açıkladı.
Holly Childs, Gediminas Žygus, Mohammad Berro, Monica Basbous ve Charbel Alkhoury gibi sanatçılar da çalışmalarını aynı gerekçelerle 31 Ocak’ta başlayacak olan Berlin dijital sanat festivali Transmediale’den geri çekti. Amerikalı sanatçı Morehshin Allahyari de, şubat ayında Berlin KW Çağdaş Sanat Enstitüsü’nde açılan karma sergiden çekildi. Film yapımcısı Maryam Tafakory de Frankfurt’ta uluslararası sanat dünyasının sevdiği bir çağdaş sanat müzesi olan Portikus’taki güncel sergisini iptal etti. Tafakory ardından müze hafta sonu kapanmak zorunda kaldı.