William Faulkner’ın 1949’da Nobel Ödülü öncesi yayımlanan ilk romanı ‘Mezar Kazanlar’ Yapı Kredi Yayınları tarafından Türkçeye kazandırıldı.
Orijinal adı ‘Intruder in the Dust’ olan ve ilk defa 1948 yılında yayımlanan romanın çevirisini daha önce de Faulkner kitabı çeviren Ünal Aytür yaptı.
Roman, bir yanıyla Faulkner’ın okurla ‘Ağustos Işığı’nda tanıştırdığı ve maceralarını ‘İki Hamlede Zafer’de sürdürdüğü, ‘öldürmeyeceksin’ ilkesinin, ‘kardeş kardeşi öldürmemeli’ye, ardından da ‘hiç kimseyi öldürmeyeceksin’e dönüşmesi gerektiğini düşünen, iyi eğitimli, orta yaşlı savcı Gavin Stevens’ın başta gönülsüzce yürüttüğü iki cinayet soruşturmasına odaklanıyor.
Diğer yandan, savcı ile birlikte 16 yaşındaki yeğeni ‘Chick’in dünü ve bugününü bir araya getiren anlatımıyla okuduğumuz roman, hem yeğenin kendini ispat hikâyesi hem de Faulkner’ın kökleşmiş meseleleri çözüme kavuşturmak için neden orta yaşlı erkeklere değil de, kadınlara ve gençlere başvurmamız gerektiğine ilişkin incelikli uyarısı niteliğinde.
Siyahi bir ‘olağan şüpheli’ye yönelik linç-adalet gelgitindeki roman, Faulkner’ın kadim konusu Güney-Kuzey üzerinden ABD’nin ırk ayrımcılığı kadar, ayrımcılığın geçmişi ve günceliyle de yüzleşmenin romanı. Çevirmeni Aytür, romanı şu ifadelerle tanıtıyor: “Mezar Kazanlar’ı bir dedektiflik öyküsü, Güney’deki zenci sorunu ve bu sorun bağlamında beyaz bir çocuğun olgunlaşma sürecini anlatan bir kitap, ‘adalet ve insanlık uğruna’ bir savaşım ve Faulkner’ın kendi ifadesiyle ‘insan kalbinin kendisiyle olan çatışması’ diye tanımlayabiliriz.”
