Ekim 2023’de Filistinli yazarın ödül törenini iptal ederek sanat dünyasında ayrımcılığa ilişkin ilk skandala imza atan Almanya’da ilk kez İsrail yanlısı bir sanat yöneticisi işinden oldu. Sosyal medyada İsrail’i öven paylaşımlar yapan KW Çağdaş Sanat Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi kurumun paylaşımlarını incelemeye almasının ardından istifa etti. Berlin Bienali’nin önemli organizatörlerinden enstitüde yaşanan gelişme, sanat dünyasında ‘rüzgar tersine döndü’ yorumları büyük heyecan yarattı.
SALİHA SULTAN
Dünya, İsrail’in Gazze’de altı aydır süren soykırıma varan katliamları sırasında Filistin destekçisi sanatçılara uygulanan ayrımcılıklara şahit olurken, şaşırtıcı bir gelişme İsrail’in en büyük destekçisi Almanya’da yaşandı. Ekim 2023’de Filistinli yazarın ödül törenini iptal ederek ilk skandala imza atan Almanya’da bu kez İsrail’e destek veren bir sanat yöneticisi işinden oldu.
Axel Wallrabenstein
Sanat dünyasında heyecan yaratan olay, Berlin Bineali’ni düzenleyen KW Çağdaş Sanat Enstitüsü’nde yaşandı. Müzenin yönetim kurulunu üyelerinden biri olan Axel Wallrabenstein, sosyal medya hesaplarında İsrail’in katliamlarını destekleyen paylaşımlar yaptı. KW Enstitüsü Instagram hesabından yönetim kurulu üyelerinden birinin aşağılayıcı davranışlarına ilişkin soruşturma başlattığını duyurdu. Müze bu duyurusunda ayrımcılığa ve nefreti kışkırtmaya karşı sıfır tolerans taşıdıklarını da vurguladı. Yönetim tarafından paylaşımları incelemeye alınan Wallrabenstein tepkilerin ardından istifa etti.
Wallrabenstein tepki gören paylaşımlarından ilkini daha önce Twitter olarak bilinen X’te yaptı.
Şubat ayındaki bir tweetinde şu soruyu sordu:
“Neden İsrail’de 400’den fazla cami var ve Arap ülkelerinde neredeyse hiç sinagog kalmıyor? Soru üstüne soru…”
Wallrabenstein’ın aynı sıralarda yayınladığı başka bir paylaşımda ise İsrail askerlerinin Ramallah’ta Filistinlileri gözaltına alıp bir binaya baskın düzenlediğini gösteren bir videoya kalp-göz emojisi ve İsrail bayrağıyla yanıt verdiği görüldü. Wallrabenstein’ın istifası, adının KW Enstitüsü’nün web sitesindeki yönetim kurulu üyeleri listesinden silinmesi ve yerine Katharina Kurz’un gelmesiyle doğrulandı.
‘DİRENİŞE DEVAM’
Sanat camiasının Wallrabenstein’ın gönderilerine tepkisi ve sonrasındaki istifası tanınmış kişilerin sosyal medya paylaşımlarının kariyerlerini de etkilediğini doğruladı. Çağdaş sanat sergileri ve Berlin Bienali’ndeki önemli rolüyle tanınan KW Sanat Enstitüsü, ‘Grev Almanya’ hareketi aracılığıyla Filistin yanlısı seslere kulak tıkayan kurumları protesto eden sanatçıların sergilerden çekilmesinden de doğrudan etkilenmişti.
Gazze’ye düzenlediği saldırıların ardından İsrail’e tam destek veren, Filistin yanlısı sanatçıların fonlarını kesmekle tehdit eden hükümetin etkisiyle Alman sanat kurumlarında başlatılan ‘cadı avına’ rağmen enstitüde yaşanan tersi olay sanat camiasında büyük yankı buldu.
‘Rüzgar tersine döndü’ yorumu yapan sanatçıların paylaşımlarda ‘Filistin yanlısı sesleri kısmaya çalışanlara karşı direnişe devam’ mesajları verildi. Sanatçıların değerlendirmelerinde direnişin müzelerin, galerilerin ve büyük organizasyonların kurumsal politikalarını değiştirmelerini sağlayacağı görüşü öne çıktı.
