Mehmet Ali Birand kimdir, aslen nereli, kaç yaşında ve ne zaman öldü, ölüm nedeni neydi?

20/01/2022 10:23 KAYNAK: KARAR

Türkiye'nin önde gelen gazetecilerinden, başarılı televizyoncu Mehmet Ali Birand, yaptığı programlar ve belgeselleri ile basın külliyatına önemli katkılarda bulundu. Pankreas kanseriyle mücadele eden Mehmet Ali Birand, 2013 tarihinde safra kesesi stant değişimi ameliyatı için gittiği bir hastanede yaşamını yitirdi.

Türk basınına ismini, yalnızca çalışmaları ile değil, öncü olup yetiştirdiği gazeteciler ile de altın harflerle yazdıran Mehmet Ali Birand, birçok başarılı gazetecinin basın hayatına geçmesinde etkili oldu. Mehmet Ali Birand; Mithat Bereket, Çiğdem Anad, Ali Kırca, Deniz Arman, Cüneyt Özdemir, Rıdvan Akar, Musa Çözen, Talip Korkmaz, Sacit Baydar gibi gazetecilerin isimlerinin duyulmasına öncülük etti. Birand'ın vefatının ardından İstanbul, Beykoz Belediyesi, duayen gazeteci Mehmet Ali Birand'ın adını Kavacık'ın en işlek caddelerinden biri olan Çiftlik Caddesi'ne verdi.

MEHMET ALİ BİRAND'IN HAYATI

Mehmet Ali Birand, 9 Aralık 1941 yılında İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Alman Hastanesi'nde dünyaya geldi.

Birand'ın annesi Mürvet hanım Elazığ'ın Palu ilçesinden, babası İzzet Birand ise Karadeniz Ereğlisi kökenlidir.

Başarılı gazeteci, henüz iki yaşındayken babasını kalp krizi nedeniyle kaybetti.

Birand, üç yaşındayken sol bacağına kaynar su döküldü ve bu nedenle toplamda beş ameliyat geçirdi.

İlkokulu Erenköy Zihnipaşa'da tamamlayan Birand, 1955 yılında Galatasaray Lisesi'ne başladı.

Galatasaray Lisesi'ndeki okul masraflarını ise dayısı Mahmut Dikerdem üstlendi ve 1962 yılında buradan mezun oldu.

Lise öğrenimini tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Filoloji Fakültesi’nde Fransızca bölümüne girerek eğitimi devam ettirmek istedi ancak maddi ve ekonomik zorluklar nedeni ile bir yıl dolmadan okulu yarım bırakmak zorunda kaldı.

1963 yılında ameliyat olmak için İngiltere’ye gitti. Londra’ya giderken, Galatasaray lisesi yıllarından tanıştığı Türk gazeteci ve yazar Abdi İpekçi, Milliyet’in Londra muhabirliği görevini verdi. Burada bir yıl geçirerek hem İngilizce öğrendi hem de Milliyet Gazetesi için çalıştı.

MEHMET ALİ BİRAND'IN KARİYERİ

Mehmet Ali Birand, 1964 yılında Milliyet Gazetesi'nde mesleğe başladı.

Abdi İpekçi'den sonra bir dönem Milliyet'in genel yayın yönetmenliğini yaptı.

Sabah gazetesinde köşe yazarlığı, TRT ve Show TV'de 32. Gün programını yaptı.

1985 yılında başlattığı 32.Gün uluslararası olayları anlatan programların öncüsü oldu ve 2013 yılına kadar da devam etti.

32.Gün programında dünya liderleri Mitterand, Chirac, Saddam Hüseyin, Gorbaçov, Yeltsin, Putin, Arafat, Kohl, Scroder ve Teacher konukları arasında oldu.

1992-1995 yılları arasında Show TV'de ana haber bülteni sundu.

1986 yılında Sovyetler Birliği yetkililerini ve Milliyet'i ikna edip, Moskova'da da büro açtı. 1988'de Lübnan'ın Beka vadisindeki PKK kampında terör örgütü elebaşı Abdullah Öcalan ile röportaj yaptı.

Bu röportaj, Türkiye'de Öcalan ile yapılan ilk röportajdı ve Haziran 1988'de yayımlanması sonrası Milliyet Gazetesi toplatıldı ve yayımlanması yasaklandı.

1991 yılının haziran ayında Birand, ailesiyle birlikte Türkiye'ye döndü. İstanbul'a yerleştikten sonra Milliyet'ten Sabah'a geçti.

28 Şubat sonrası Sabah Gazetesi'nde iş akdi feshedildi ve Show TV'deki programı da durduruldu.

1997'de Aydın Doğan, kendisine CNN Türk'ün kuruluşunda görev verdi ve bu dönem, Posta Gazetesi'nde yazmaya başladı.

CNN Türk'te Manşet adlı günlük siyasi bir talk show yaptı.

2005 yılında Kanal D Ana Haber Bülteni'nin Genel Yayın Yönetmeni ve bültenin spikeri oldu.

Ocak 2009 tarihinde hem CNN Türk'ü, hem de Kanal D'nin Genel Yayın Yönetmenliğini üstlendi.

1996-1997 dönemin Mehmet Ali Birand'ın adı, 28 Şubat sürecinde andıç belgelerinde geçti.

Türkiye'nin içinde bulunduğu durumları anlatan ve Türk siyasetini içeren birçok kitap yayımladı.

Türk Ordusu'nun yapısı, 12 Eylül Askeri Darbesi, 1974 Kıbrıs Çıkartması ve Türk-Yunan ilişkisini anlatan kitapları İngilizce, Almanca ve Yunancaya çevrildi.

TRT için 32. Gün programını hazırladığı dönemde sahtecilik ve dolandırıcılık iddiası ile hakkında açılan kamu davasından yargılandı ve hüküm giydi.

CNN Türk yöneticiliği de yapan gazeteci, haber programı olan Manşet ve 32.Gün'ü CNN Türk ekranlarında sundu.

2005 yılından itibaren Kanal D ana haber bültenini sundu.

TV programcısı ve yazar olarak ulusal ve uluslararası bir çok ödülün sahibi olan Birand, 1987 yılında Avrupa Konseyinin 'Yılın Gazetecisi', 1976 yılında TÜYAP kitap fuarının 'Yılın Yazarı', 1993 yılında Lion Kulüpleri'nin 'Melvin Jones Fellow' ödülü ve Fransızların Şövalye nişanı 'Chevalier de L'Ordre National de Merite' unvanını aldı.

MEHMET ALİ BİRAND'IN ÖZEL YAŞAMI

Mehmet Ali Birand,1971 yılında Milliyet'te çalışırken, Milliyet gazetesinin kurucusu Ali Naci Karacan'ın oğlu Ercüment Karacan'ın üvey kızı Cemre Güngören ile evlendi.

Birand çifti, evlendikten sonra Brüksel'e giderek burada yirmi yıl yaşadı.

Çiftin, 1977 yılında Umur Ali adında bir oğlu oldu.

Mehmet Ali Birand'ın Belçika vatandaşlığı da bulunuyordu.

Birand, ana dili olan Türkçeye ek olarak iyi derecede Fransızca ve İngilizce de bilmekteydi.

MEHMET ALİ BİRAND'IN ÖLÜMÜ

Pankreas kanserine yakalanan Mehmet Ali Birand, hastalığı ile ilgili ameliyatlar geçirmiş ve kemoterapi görmüştü. Tedavisinin bir parçası olarak safra kesesindeki stentlerin değiştirilmesi için gittiği İstanbul Amerikan Hastanesi'nde yapılan ameliyat sonrasında 17 Ocak 2013 tarihinde yoğun bakımda hayatını kaybetti.

Sabah saatlerinde medya tarafından verilen ölüm haberi, oğlu ve tedavi gördüğü hastane tarafından yalanlanmış ve Birand'ın yoğun bakım altında olduğu açıklansa da oğlu Umur Birand saat 19.00'a doğru yaptığı basın açıklaması ile Birand'ın, 18.29 sıralarında vefat ettiğini açıkladı. Birand'ın cenazesi, 19 Ocak 2013'te Doğan TV Center'da yapılan törenin ardından Teşvikiye Camisi'ne getirildi ve burada yapılan cenaze töreninden sonra Anadolu Hisarı'ndaki aile kabristanında toprağa verildi.