2017’nin Ocak ayında, bir önceki yılın aynı dönemine 1,9 puan yükselerek yüzde 13’e ulaşan işsizlik, 7 yılın zirvesine yerleşti. Erkeklerde yüzde 11, kadınlarda yüzde 15,4 olan işsizlik, gençlerde 5,3 puanlık artışla yüzde 24,5’e ulaştı. İstihdam seferberliğinin etkisi ise mayıs ayında açıklanacak veride görülecek.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), 2017’ye dair ilk işsizlik verisini açıkladı. Açıklamaya göre bu yılın ocak ayında işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,9 puan artarak yüzde 13’e yükseldi. Böylece işsizlik oranı 2010 yılının Şubat ayından bu yana en yüksek seviyesini gördü. 2008 krizi etkilerinin en sert hissedildiği bu dönemde işsizlik oranı yüzde 13,5 düzeyindeydi.
Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2017 yılı Ocak döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 695 bin kişi artarak 3 milyon 985 bin kişi oldu. Verilere göre tarım dışı işsizlik oranı 2,2 puanlık artış ile %15,2 olarak tahmin edildi. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 11,9, kadınlarda ise yüzde 15,4 olarak hesaplandı. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 5,3 puanlık artış ile %24,5 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 2 puanlık artış ile %13,3 olarak gerçekleşti.
Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı 26 milyon 672 bin kişi, istihdam oranı ise yüzde 44,8 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 63, kadınlarda ise yüzde 27,1 olarak belirlendi. Tarım sektöründe çalışan sayısı 4 milyon 812 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 21 milyon 463 bin kişi oldu. İstihdam edilenlerin yüzde 18,3’ü tarım, yüzde 19,8’i sanayi, yüzde 6,5’i inşaat ve yüzde 55,4’ü ise hizmetler sektöründe yer aldı. İşgücü, 2016 yılında 30 milyon 658 bin kişi, işgücüne katılım oranı ise yüzde 51,5 oldu. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 71,5, kadınlarda ise yüzde 32,00 olarak gerçekleşti. İşgücüne dahil olmayanların nedenine bakıldığında ise iş bulma ümidini kaybeden kadınlardaki yükseliş dikkat çekiyor. 2016’nın Ocak ayında 243 bin kadın ümitsizken, bu rakam 2017’nin aynı döneminde 286 bin kişiye yükseldi. Aynı kategoride erkeklerde ise 480 binden 433 bine düştü. Ocak 2017 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,7 puan artarak %32,5 olarak gerçekleşti.
TARIM DIŞI SOLUKLANDI
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (Betam), Aralık, Ocak ve Şubat aylarını kapsayan Ocak döneminde tarım dışı işsizlik artışının “soluklandığı” değerlendirmesinde bulundu. Betam notuna göre mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verilerine göre tarım dışı işsizlik oranı Ocak 2017 döneminde bir önceki döneme kıyasla 0.1 puan azalarak yüzde 14.1 olarak gerçekleşti. Önceki dönemde düşüş sergileyen tarım dışı işgücü 109 bin artarken tarım dışı istihdam artışı 119 bine ulaştı, işsiz sayısı da 10 bin azaldı. Bu azalmanın en önemli etkeni hizmetlerde önceki dönem gerileyen istihdamda Ocak 2017 dönemindeki 96 binlik güçlü bir artış olduğuna yer verilen Betam notunda, sanayi ve inşaatta istihdam artışlarının sınırlı olduğu kaydedildi. Notta, Betam tahmin modelinde tarım dışı işsizlik oranının Şubat 2017 döneminde yüzde 14 seviyesine düşeceği öngörüsünde bulunuldu.
GELECEK AY İYİLEŞME GÖRÜLECEK
Yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan işsizlik oranının bekledikleri gibi yüzde 13 olarak ortaya çıktığını belirten Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Ancak bu oranın son artış olduğunu tahmin ediyoruz. Önümüzdeki aylarda hem sezonsal hem de hükümetimiz tarafından şubat ayından itibaren uygulamaya alınan istihdam seferberliğiyle işsizlik oranında tersine hareketin başlamasını ve yavaş yavaş düşüşe geçmesini bekliyoruz. Ocak ayında genç nüfustaki işsizlik oranı yüzde 24,5 seviyesine yükseldi. Önümüzdeki dönem, başlatılan seferberlikle genç nüfusumuza da yeteri kadar istihdam sağlanarak bu oranın gerileyeceğini düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu.
FAALİYETLER DİBE VURDU
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarımsal faaliyetlerin dibe vurduğu Ocak ayında dahi tarımın, 4 milyon 893 bin kişiye istihdam sağladığını, istihdamın yüzde 18.3'ünü karşıladığına dikkat çekti. Ocak ayında tarımın kadınlarda işsizliği 4.2; erkeklerde 1.5 puan düşürdüğünü işaret ederek toplamda tarımın işsizliği 2.2 puan düşürdüğünü ifade eden Bayraktar, “2016 Aralık ayında yüzde 18.4 olan tarımın istihdamdaki payı Ocak ayında yüzde 18.3'e geriledi. Mevsim şartlarına rağmen tarım, 2017 Ocak ayında 4 milyon 893 bin kişiye istihdam sağlarken, Ocak ayında tarımın 2 milyon 791 bini erkek, 2 milyon 102 bin kadına iş ve aş sağladığını, çalışan erkeklerin yüzde 15.1'i, çalışan kadınların yüzde 25.8'i tarımda istihdam ediliyor” diye ekledi.
İŞKUR VERİLERİNİ AÇIKLAMIYOR
Terör eylemleri ve 15 Temmuz hain darbe girişiminin etkisiyle ekonomide yaşanan duraklama işsizlik rakamlarına da yansıdı. Şubat ayında başlatılan istihdam seferberliği ile bu sorunun önüne geçilmesi beklenirken, kat edilen yol ise sadece bakanların açıklamaları ile öğrenilebiliyor. Çünkü İŞKUR, bu yılın başına kadar kamuoyu ile paylaştığı, istihdam rakamlarının öncü göstergesi niteliğindeki verilerini açıklamamayı tercih ediyor. Tatil günlerine denk gelmediği takdirde her ayın 14’ünde kurumların istihdam rakamlarına dair rakamlar açıklayan İŞKUR’un bu uygulamayı neden durdurduğu bilinmiyor. Bu bülteni takip edenler İŞKUR aracılığı ile ne kadar insanın iş aradığını veya işe yerleştiğini görebiliyor. Eğer İŞKUR’a başvurular artıyorsa bu işsizlik ve ekonomi adına olumlu bir tabloyu gözler önüne sermiyor.
