Parmak izleri herkeste var olan, kişiye özgü ve eşi benzeri olmayan bir özellik. Uzun yıllardan beri suçluları yakalamak için kullanılıyor. Peki, parmak izlerimiz ölünceye kadar aynı mı kalır? Parmak izleri yaşımız ilerledikçe değişir mi? Parmak izi ne zaman oluşur? Parmak izlerimizin değişmesi mümkün mü? İşte detaylar...
Doğduğumuz andan itibaren parmak izlerimiz doğal kimliklerimiz. Parmaklarımızın üst kısımlarındaki yukarı doğru kıvrılan halkalar, girdaplar ve kemerden oluşan desenler tamamen eşsiz.
PARMAK İZİ NEDİR?
Haberturk'te yer alan habere göre, parmak izleri, sürtünme sırtları adı verilen sırtların bir düzenlemesinden oluşur. Her sırt, cildin altındaki ter bezlerine bağlı gözenekler içerir. Bu ter nedeniyle bardaklarda, masalarda ve dokunduğunuz hemen hemen her şeyde parmak izi bırakırsınız.
PARMAK İZİ DESENLERİNE NE AD VERİLİR?
Parmak izlerinin tüm çıkıntılarını halka, girdap veya kemer adı verilen desenler oluşturur. Döngüler parmağın bir tarafında başlar, etrafında veya yukarı doğru kıvrılır ve diğer taraftan çıkar. İki tür döngü vardır: Radyal döngüler başparmağa doğru eğimlidir ve ulnar döngüler küçük parmağa doğru eğimlidir. Girdaplar dairesel veya spiral bir desen oluşturur. Kemerler yukarı doğru eğimlidir ve sonra aşağı doğru iner.
PARMAK İZLERİ NE ZAMAN OLUŞUR?
Parmak izleri genellikle hamileliğin ikinci üç ayında oluşur - genellikle 17. haftada. Büyüdükçe, aynı deseni koruyarak parmaklar daha görünür hale gelir. Bunun nedeni, cildin zamanla daha elastik hale gelmesidir. Esasen, izler kademeli olarak belirginleşir.
PARMAK İZLERİ NE KADAR EŞSİZ?
Tamamen benzersizdir. Parmak izleri, hücrelerimizin her birindeki genetik materyal olan DNA'dan bile daha benzersizdir. Aynı parmak izlerine sahip iki kişi bulunmamıştır. Parmak izinizin bir başkasının parmak izleriyle tam olarak eşleşmesi 64 milyarda bir ihtimaldir.
Tek yumurta ikizlerinin aynı DNA'yı (ya da en azından çoğunu) paylaşabilmelerine rağmen aynı parmak izlerine sahip olmadıklarını biliyor muydunuz? İşte parmak izlerimizin bizim için ne kadar benzersiz olduğunun bir göstergesi.
PARMAK İZLERİ DEĞİŞİR Mİ?
Parmak izleri değişmez. Ancak yaşlandıkça parmak izlerimizi almak daha zor olabilir. Bunun nedeni, cildin yaşla birlikte elastikiyetini (esnek ve hareket kabiliyeti) kaybetmesi ve sırtların ile olukların kalınlaşması nedeniyle desenlerin daha az belirgin hale gelmesidir. Cildimizin gözenekleri de daha az yağlanır ve bu da parmak uçlarının yüzeyini etkiler.
PARMAK İZLERİNİN DEĞİŞMESİNE NEDEN OLABİLECEK FAKTÖRLER VAR MI?
Kalıcı bir yara izi, birinin parmak izinin önemli ölçüde farklı görünmesine neden olabilir. Ayrıca parmak izlerini etkileyebilecek belirli işler de vardır.
Örneğin, inşaat işçileri, özellikle duvar ustaları ve bulaşıkları sık sık elle yıkayan kişiler ve kalsiyum oksit gibi kimyasallarla çalışan kişiler parmak izlerindeki bazı ayrıntıları kaybedebilirler. Ancak inanılmaz bir şekilde, bu sadece geçicidir ve bu aktiviteleri bıraktıklarında, izler tekrar belirginleşecektir.Sağlık sorunları
Bazı cilt hastalıkları parmak izlerini geçici olarak değiştirebilir. Ayrıca, kişinin parmak izlerinin olmamasına neden olan adermatoglifia adı verilen genetik bir bozukluk da vardır. Nadir durumlarda, kanser tedavisi de parmak izlerinizi kaybetmenize neden olabilir.
2008'de, kapesitabin adlı bir ilacın kendisinde el-ayak sendromu geliştirmesine neden olması ve bunun da parmak izlerinin değişmesine yol açması üzerine bir adam ABD'deki bir havaalanında gözaltına alındı.
KESİKLER VE YANIKLAR PARMAK İZLERİNİZİ ETKİLEYEBİLİR Mİ?
Şaşırtıcı bir şekilde, hasarlı cilt, kesik dermise (cildin iki ana katmanının iç tabakası) nüfuz etmediği sürece, hasar görmeden önceki gibi parmak izleri oluşturmak için hücreleri yeniden üretebilir.
Tarihsel olarak, suçluların işledikleri suçlardan sıyrılmak için parmak izlerini değiştirmeye çalıştıkları çok sayıda vaka olmuştur. Bir vakada, gangster John Dillinger parmak uçlarını ateş ve asitle yakarak parmak izlerini yok etmeye çalışmıştır. Ancak bir süre sonra parmak izleri bozulmadan derisi yeniden oluştuğu için bu fikir geri tepmiştir.
BİYOMETRİK TANIMLAMADA PARMAK İZLERİNİN ROLÜ NEDİR?
Parmak izi, biyometrinin bir türüdür; insanları tanımlamak için fiziksel özelliklerini kullanan bir bilim dalıdır. Parmak izi sayesinde bilim insanları, bir kişiyi diğerinden ayırt etmek için bu parmak izi modellerindeki çizgilerin düzenine, şekline, boyutuna ve sayısına bakarlar.
BİLİNEN EN ESKİ PARMAK İZİ KAYDI NE ZAMANA AİT?
Günümüzdeki kadar sofistike olmasa da yüzlerce yıl önce parmak izi alındığına dair kayıtlar vardır. Eski Babilliler, ticari işlemleri kaydetmek için parmak uçlarını kile bastırmışlardır. İlk kayıtlar, Çinlilerin iş için ve çocuklarını tanımlamaya yardımcı olmak amacıyla kağıt üzerine mürekkeple parmak izi aldıklarını göstermektedir.
SUÇLULARI TESPİT ETMEK İÇİN PARMAK İZLERİNİ KULLANMAYA NE ZAMAN BAŞLANDI?
1901 yılında Scotland Yard ilk Parmak İzi Bürosunu kurdu. Ertesi yıl, parmak izleri İngiliz mahkemelerinde ilk kez kanıt olarak sunuldu. 1903 yılında New York eyalet hapishaneleri parmak izi kullanımını benimsemiş, bunu daha sonra FBI izlemiştir.
1920'lerden bu yana parmak izleri, benzersizlikleri ve kalıcılıkları nedeniyle mahkeme salonlarında kanıt olarak kabul edilmektedir. Geçtiğimiz yüzyılda sayısız suç, yalnızca suçlunun parmak izlerinin olay yerinde bulunanlarla eşleştirilmesiyle çözülmüştür.
PARMAK İZİ TAKILARININ POPÜLARİTESİ NEDEN ARTIYOR?
Parmak izi takılarının popülerliğinin arttığına şüphe yok. Parmak izlerimiz kimliğimizin bir parçasıdır ve bizi tamamen benzersiz kılan unsurlardır. Parmak izlerini güzel bir mücevher parçası üzerinde yakalamak, sevilen birini yakın tutmanın hoş bir yoludur.
