Türkiye'de havacılık sanayisini kurmak, askeri, sivil, sportif ve turistik havacılığın gelişmesini sağlamak için 1925 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün emriyle kurulan Türk Hava Kurumu (THK), 'kamu yararına çalışan dernek' statüsündedir ve herhangi bir kamu kurumuna bağlı değildir. THK özellikle orman yangınlarını söndürme çalışmalarında yer almasıyla bilinmektedir. İşte, THK hakkında bilgiler...
28 Temmuz 2021 günü Türkiye'nin çeşitli noktalarında çıkan orman yangınlarında Türk Hava Kurumu (THK) uçakları yerine Rusya'dan kiralanan uçakların kullanılması tartışma konusu oldu. Mustafa Kemal Atatürk tarafından havacılık faaliyetlerinin geliştirilmesi amacıyla kurulan Türk Hava Kurumu, devlet kurumlarından bağımsız olarak faaliyet yürütüyor.
ORMAN YANGINLARINDA THK UÇAKLARI NEDEN KULLANILMIYOR?
Akdeniz ve Ege bölgelerinde meydana gelen orman yangınları doğada büyük tahribata neden oldu. 2019 yılına kadar Orman Genel Müdürlüğü'nün ortaklaşa çalıştığı Türk Hava Kurumu'nun (THK) devreden çıkarılmasıyla yangınların önlenemediği iddia edildi.
Envanterinde 9 uçağı olan fakat kullanılabilir 6 uçağı bulunan THK'nın en son görev yaptığı 2018 yılında 5,3 bin hektar orman yanarken 2019 yılında 11,3 bin hektar, 2020 yılında ise 20,9 bin hektar ormanlık alan zarar gördü.
Türkiye son iki yıldır Rusya'dan kiraladığı yangın söndürme uçakları ile müdahalede bulunuyor. Eleştirileri 'kısır çekişmelere meze yapma' girişimi olarak gören, Cumhurbaşkanı Erdoğan, kurumun filosunu ve teknolojisinin yenileyemediğini söylüyor.
Erdoğan, "Uçak konusundaki sıkıntıların temeli uzun yıllardır bu görevi yürüten THK'nin filosunu ve teknolojisini yenileyememiş olmasıdır. Buna rağmen 2021 yılında da artık hurda görünümüne bürünen bu uçaklardan üçü ile 18 helikopter THK ortaklığındaki bir şirketten kiralanmıştır. Ayrıca son yangınlarda çok işimize yarayan amfibi uçaklar ve filomuzdaki zafiyeti ortadan kaldırmaya çalıştık. Ukrayna, Rusya ve Azerbaycan ve son anda İran'dan gelen uçaklarla sayımız fiilen arttı. 6 uçak 13 uçağa çıkarılmıştır. Yangınların çoğu kontrol altına alınmıştır" dedi.
THK UÇAKLARI SATILDI MI, NEDEN KULLANILMIYOR?
Türk Hava Kurumu'na kayyum olarak atanan heyetin başkanı Cenap Aşçı, "Bu uçakları 2018'e kadar Orman Genel Müdürlüğümüzün yangın söndürme operasyonlarında kullandık. Ancak 2010'dan sonra kurumda başlayan mali krizde bu uçakların yıllık bakımları yapılmamış. Ekipler Kanada'dan gelip bu uçaklara baktılar. Bir takım parçaların standart dışı olduğunu tespit ettiler. Onları tamamlamaya çalıştık. Bu uçaklarımızı 2020-2021 ihalelerinde kullanamadık. Uçakları kaldırmamız için 4 milyon dolarlık bir yatırım yapmamız lazım. Türk Hava Kurumu'nun yangın tecrübesini kullanmak için Rusya'dan uçak kiraladık" dedi.
4 milyon dolar tutarındaki yatırımı verimsiz gören Türk Hava Kurumu'nun son iki yıldır Rusya'dan kiraladığı uçaklara Orman Bakanlığı 287 milyon lira ödedi. 2020'de 120 günlüğüne kiralanan iki uçağın maliyeti 84 milyon lira iken bu yıl 153 günlüğüne kiralanan 3 uçağın sözleşme bedeli 203 milyon lira oldu.
TÜRK HAVA KURUMU NE ZAMAN KURULDU, İŞLEVİ NEDİR?
Türk Hava Kurumu (THK), Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin havacılık sanayisini kurmak; askeri, sivil, sportif ve turistik havacılığın gelişmesini sağlama misyonuyla 16 Şubat 1925 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk'ün emriyle kuruldu.
Türkiye'nin 'Havacılık Federasyonu' yetkisini taşıyan THK'nın doğal üyeleri arasında Cumhurbaşkanı, Kuvvet Komutanları ve Ankara Valisi bulunmaktadır. Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu, THK'nın manevi koruyucularıdır.
'Kamu yararına faaliyet gösteren dernek' statüsünde olan THK; üye aidatları, kurban derisi, fitre, zekat toplama faaliyetleri, pul satışı, kurum işletmelerinin etkinlikleri gibi kaynaklardan gelir elde eder.
Türk Hava Kurumu, 1954 yılından bu yana kesintisiz olarak 'Uçan Türk' adlı kurum dergisini iki ayda bir ücretsiz olarak yayınlanıyor.
THK NE İŞ YAPAR?
Türkiye'de sportif hava sporları yurt içi rekor tescilini gerçekleştiren tek kurum olan THK; Ankara ve İzmir'de bulunan, ulusal ve uluslararası kalite standartlarında hizmet veren eğitim merkezleri ile profesyonel pilot eğitimleri, hostes eğitimi, amatör ve sportif aktiviteler ve eğitimler gerçekleştiriyor.
Türkiye'nin havacılık ve uzay bilimleri alanında ilk ve tek ihtisas üniversitesi olan Türk Hava Kurumu Üniversitesi, sektörde ihtiyaç duyulan nitelikli yetişmiş personel ihtiyacını karşılıyor. Üniversite, 3 şehirde toplam 4 yerleşkede hizmet vermekte olup bünyesinde bulunan 77 adet son teknoloji donanımlı uçakla Türkiye'nin havacılık eğitiminde en büyük filoya sahip kurumudur. Ayrıca filosunda barındırdığı uçakların çeşitliliği sayesinde öğrencilerine kaliteli ve değişik tecrübeler sunuyor.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin havacılık sektöründe rol modeli olan THK; Uluslararası Havacılık Federasyonu'nun (FAI) Türkiye'deki yetkili ve tek temsilcisidir. Kurum tarafından verilen eğitimler Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) yayınları, Uluslararası Havacılık Federasyonu (FAI) kuralları, 2920 sayılı Sivil Havacılık Kanunu ve bunlara bağlı olarak çıkartılan yönetmeliklerle Müşterek Havacılık Otoritesi (JAA) tarafından çıkartılan yayınlara göre düzenlenmektedir.
19 Mayıs 2002 tarihinde Ankara'da açılan Türk Hava Kurumu Müzesi, Türk havacılık tarihine ışık tutuyor.
TÜRK HAVA KURUMU BAŞKANI KİM?
16 Ekim 2019 tarihinde yönetim kurulu üyelerinin birçoğunun ayrılması dolayısıyla mahkeme tarafından Türk Hava Kurumu'na kayyum atandı. Kayyum heyeti başkanı olan Cenap Aşçı, o tarihten itibaren Türk Hava Kurumu'nun başkanıdır.
Cenap Aşçı, 1 Kasım 2015 seçimleri öncesi Ahmet Davutoğlu Başbakanlığında kurulan 63. Hükümet'te Gümrük ve Ticaret Bakanı olarak görev yaptı.
