İYİ Parti Ekonomi Politikaları Başkanı ve Samsun Milletvekili Erhan Usta, bir yanda bütçe açığı bir yanda da cari açık olduğunu belirterek "Türkiye ikiz açığa gidiyor" dedi.
İYİ Parti Ekonomi Politikaları Başkanı Erhan Usta, parti genel merkezinde yaptığı basın toplantısında ekonomi gündemine ilişkin açıklamalar yaptı.
2021 yılı bütçesinin Türkiye'nin ekonomik kırılganlıklarını azaltacak mahiyette olmadığını söyleyen Usta, büyüme ile enflasyon ve büyüme ile cari açık arasında ciddi tutarsızlığın olduğuna dikkati çekerek, şunları söyledi:
"EKONOMİMİZ BÜYÜDÜĞÜ ZAMAN MUTLAKA CARİ AÇIK VERİR"
"2020 yılında yılın tamamı için 0,3'lük büyüme tahmin ediliyor, yılın ilk ay 6 ayında 3,1'lik küçülme var. İkinci 6 ayda bunu telafi edecek ve yıllığı pozitife geçirmek için güçlü bir büyüme gerekiyor. Fakat büyüme ile cari açık arasında ters bir ilişki vardır. Bizim ekonomimiz büyüdüğü zaman mutlaka cari açık verir. Fakat programın cari açık hedefine bakıyorsunuz 2020 yılı için söylüyorum, yıl sonu cari açık adresi 24,4 milyar dolar. Şu anda ocak-ağustos itibarıyla yani program açıklandıktan iki gün sonra gelen rakamla cari açık 26,5 milyar dolar oldu."
Türkiye'nin 1990'lı yıllarda yaşanan bütçe açığı, borçlanma ve faiz sarmalına tekrar girildiğini belirten Usta, o dönemde kamu açıkları için yüksek borçlanmaların yapıldığını ve bütçenin büyük bir bölümünün faize gittiğini hatırlattı.
Usta, faizin bütçe içindeki payı ve faizin vergi gelirleri oranlarında büyük artışın olduğunu belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"2020'DE VERGİNİN YÜZDE 20'Sİ FAİZE GİDECEK"
"Yeni sistemin başladığı 2018'de ocak-temmuz döneminde Türkiye merkezi yönetim bütçesi topladığı vergilerin sadece yüzde 10,5'ini faize ödüyordu. 2 yıl sonra ocak-ağustos rakamlarına baktığımızda bunun yüzde 19 olduğunu görüyoruz. 2 yıl içerisinde bu gösterge iki katına çıkmış. 2021 yılı içinde de yüzde 20 olacağını bu program söylüyor. Vergimizin daha fazla kısmını faize ödediğimiz bir ekonomik ortamı yaşıyoruz."
Türkiye'nin ikiz açığa doğru gittiğini söyleyen Erhan Usta, "İkiz açık nedir? Bir yanda bütçe açığı, bir yanda cari açık. 90'lı yıllarda kamu açığımız yüksekti ama cari açığımız düşüktü, ikiz açığımız yoktu. Bu ekonomiyi ayakta tutuyordu, belli ölçüde büyüme sağlıyordu." dedi.
Usta, bütçe açığı ve cari açık konularında önlem alınması gerektiğini söyledi.
"PANDEMİYE BAĞLARSAK HATALI TEŞHİS YAPMIŞ OLURUZ"
Ekonomideki problemlerin pandemiye bağlanmasının doğru olmadığını kaydeden Usta, "Eğer biz bunları pandemiye bağlarsak hatalı bir teşhis yapmış oluruz, hatalı teşhis yaparsak da tedavimiz hatalı olur." değerlendirmesini yaptı.
Usta, TBMM'ye vergi ve sigorta primi yapılandırması ile alakalı bir düzenlemenin getirildiğini hatırlatarak, "Aslında teknik olarak yapılandırmayı, affı çok fazla savunmamak gerekir ama Türkiye'nin içerisinde bulunduğu ekonomik koşullar içerisinde biz yapılandırmanın bir zaruret olduğunu düşünüyoruz. Teklife olumlu oy kullanacağımızı ifade etmek istiyorum. Ödemesiz sürenin uzun tutulması lazım en az 1 yıl, ondan sonra da asgari 36 taksitle bu yapılandırmanın yapılmasını istiyoruz." dedi.
Varlık barışı ile alakalı görüşünü de açıklayan Usta, buna sıcak bakmadıklarını bildirdi.
"VATANDAŞIMIZA DAHA FAZLA DOĞRUDAN DESTEK VERMELİYİZ"
Usta, salgın sürecinde yalnızca vatandaşa bankalar üstünden kredi verildiğini belirterek, "Ama doğrudan para ödeme şeklinde yapılan miktar çok azdır. Cumhurbaşkanı rakamı açıkladı, 35 milyar lira. Bunun 27 milyar lirası işsizlik sigortası fonundan yapılırken, 8 milyar lirası bütçeden yapılıyor. Bunun milli gelire oranı 0,2. Amerika'da yüzde 12 olan bizde 0,2. Vatandaşımıza daha fazla doğrudan destek vermeliyiz." diye konuştu.
Erhan Usta, Merkez Bankasının politika faizine karşı faiz kararını açıkladığını hatırlatarak, sözlerini şöyle tamamladı:
"Politika faizini değiştirmedi ancak geçici likidite penceresini yüzde 13,25'ten 14,75'e çıkardı. Güya faiz artırmadı fakat faiz artırdı o kadar kötü bir karar ki maliyeti yüksek fakat hiçbir faydasını görmeyeceğiz. Bir Merkez Bankası düşünün ki faiz kararını açıkladıktan sonra yerli parası değer kaybediyor. Artık bir sadeleştirmeye gitmek durumundadır. Merkez Bankası özerk bir şekilde kararlarını vermek durumdadır. İtibarsız bir Merkez Bankasının bu ülkeye bir faydası yoktur."
MERKEZ'DEN ŞAŞIRTAN FAİZ KARARI
Merkez Bankası merakla beklenen faiz kararını dün açıkladı. Banka, politika faizini değiştirmeyerek yüzde 10,25'te sabit bıraktı. Ekonomistler 100 ila 200 baz puan arasında faiz artışı bekliyordu. Kararın ardından dolar hızla yükseldi.