Yakın izlenmedeki krediler bankacılık sektöründe son zamanlarda artan bir trend gösteriyor. Bu durum, yükselen faizler, yüksek enflasyon ve sıkı para politikası gibi faktörlerden kaynaklanıyor. Bankalar, bu risklere karşı daha temkinli davranarak, yakın izlemedeki kredileri daha yakından takip ediyor ve yeni eklenen kredilere karşı da daha dikkatli bir yaklaşım sergiliyor.
Yakın izlenmesi gereken krediler ekonomim.com'dan Şebnem Turhan'ın haberine göre, 30-90 gün arası geciken krediler. Makroekonomik şartlar, borçlunun faaliyet gösterdiği sektör veya borçlunun kredisindeki olumsuz gelişmeler nedeniyle ödeme güçlüğü veya nakit akışı sorunları yaşanan kredileri kapsıyor.
Bu krediler için bankalar tarafından ayrılan karşılık miktarı son 1 yılda yüzde 30 arttı. Yakın izlemedeki kredilerin artması, bankaların tahsili gecikmiş alacak satışlarını da hızlandırdı.
Bankacılık sektöründe krediler başlıca üç grupta değerlendiriliyor. İlk iki grup canlı krediler olarak tanımlanıyor. Birinci grup standart nitelikli krediler, bunlar ödemeleri süresinde yapılan veya 30 günden fazla gecikmeyen, gelecekte de geri ödeme sorunları beklenmeyen, teminatlara başvurulmaksızın tamamen tahsil edilebilecek nitelikte olan krediler olarak sınıfl andırılıyor. İkinci grup ise yakın izlemedeki krediler olarak adlandırılıyor. Bu krediler makroekonomik şartlardaki veya borçlunun faaliyet gösterdiği sektörlerdeki veya bunlardan bağımsız olarak borçluya ilişkin olumsuz gelişmeler nedeniyle borçlusunun ödeme gücünde veya nakit akımında olumsuz gelişmeler gözlenen ya da bunun gerçekleşeceği tahmin edilen krediler diye belirtiliyor. Bu gruptaki kredilerin ödemeleri 30-90 gün arası geciken kredileri kapsıyor.
Son üçüncü grup ise takibe düşen krediler olarak biliniyor. Bu gruptaki krediler teminatların net gerçekleşebilir değerinin veya borçlunun öz kaynaklarının borcun vadesinde ödenmesini karşılamada yetersiz bulunması nedeniyle teminata başvurulmaksızın tamamının tahsil imkanı sınırlı olan ve gözlenen sorunların düzeltilmemesi durumunda zarara yol açması muhtemel olan krediler olarak sınıflandırılıyor.
Bu yıl, bankacılık sektörünün varlık yönetim şirketlerine devretmesi beklenen tahsili gecikmiş alacak miktarının 13 milyar lirayı aşması öngörülüyor.
YAKIN İZLEMEDEKİ KREDİLER NE ANLAMA GELİYOR?
Bankacılık için artan risk anlamına geliyor. Yakın izlemedeki kredilerin artması, bankaların karlılığını olumsuz etkileyebilir. Borçlular için ise kredi alma imkanlarının zorlaşması ve faiz oranlarının yükselmesi anlamına geliyor.
SON İKİ AY...
Bankacılık sektörü akademisyeni BDDK verilerinden ayrılan karşılık miktarının yakın izlemedeki kredilerin hareketinin çok hızlı olmadığını ancak bir trend değişikliğinden bahsedilebileceğini belirtti.
Akademisyen yakın izlemedeki krediler için ayrılan karşılıktaki hareket için iki olasılıktan bahsedilebileceğini ya bu kredilerin tahsil edilerek birinci aşamaya çıktığını ya da yeni eklenen yakın izleme kredilere karşılık eskilerin tahsili gecikmiş alacak şekline dönüşmüş olabileceğini belirtti
Bu nedenle de yakın izlemedeki kredilerde hızlı bir artış yaşanmamış olabileceğini söyleyen akademisyen son iki ayın verilerinin ise daha yakından izlenmesi gerektiğini vurguladı.
Uzmanlara göre de yakın izlemedeki krediler bankacılık sektörü için önemli bir risk unsuru haline geldi. Bankalar, borçlular ve yetkililer bu riske karşı gerekli adımları atmalı.
