Fransa'da seri tüketimi teşvik eden ve çevre kirliliğine yol açan aşırı hızlı modaya karşı sınırlamalar getirilecek. Parlamentonun alt kanadında kabul edilen tasarı, bu ürünlere "çevre vergisi" eklenmesini ve reklamının kısıtlanmasını öngörüyor.
Ekonomisinin temel taşlarından biri lüks giyim olan Fransa'da, özellikle Çinli firmaların başını çektiği "aşırı hızlı moda" akımın karşı bir yasa gündemde. Fransız parlamentosunun alt kanadında oybirliğiyle kabul edilen yasa tasarısı, giysilerin seri üretimine ve seri tüketimine karşı ekolojik gerekçelerle yaptırımlar öngörüyor.
Artı Gerçek'te yer alan habere göre, "Hızlı moda", moda endüstrisinin kâr amaçlı olarak hızlı üretim ve tüketimi anlamına geliyor. Daha fazla ürünün daha ucuza satılmasına dayalı bu iş modeli, "kullan-at" davranışını tetiklediği için başta çevreye verdiği zarar olmak üzere pek çok nedenden ötürü eleştiriliyor. Zira tekstil, dünyayı en çok kirleten endüstrilerden biri. Öyle ki, birçok ülkede çöplükler, bazısı hiç giyilmemiş bile olan ucuz giysilerle dolu.
HANGİ ÖNLEMLER ALINACAK?
Fransa'daki yasa tasarısı da, bu tür hızlı moda üretimi olan giysilerin tüketimini azaltmak için bir dizi önlem öngörüyor. Tasarının öne çıkan maddeleri şöyle:
* En ucuz tekstil ürünlerinin reklamının yapılmasının yasaklanacak.
* Düşük maliyetli giysilere bir çevre vergisi konularak fiyat artırılacak. Buna göre, hızlı moda üretimi giysilerde gelecek yıldan itibaren ürün başına 5 euroluk 'ekolojik ayak izi' zammı yapılacak. Bu miktar, 2030 yılına kadar 10 euroya çıkacak.
* Hızlı moda üreticilerinin ürünlerinin çevreye etkisi konusunda müşterilerini bilgilendirmesi zorunlu olacak.
'HIZLI MODA' NASIL TANIMLANACAK?
Tasarıya göre, hangi markaların "hızlı moda" kategorisinde sayılacağının belirlenmesi için üretilen giysilerin hacmi ve yeni koleksiyonların piyasaya sürülme hızı konusunda kriterler gözetilecek.
BİRÇOK MARKA İFLAS ETTİ
Modanın kalbinin attığı ülke olarak bilinen Fransa'da, ucuz ithal giysiler piyasayı alt üst etmiş durumda. AFP'nin aktardığına göre, dünya çapında daha az tanınmış olan ama Fransızların senelerdir alışveriş yaptığı birçok yerli marka son yıllarda iflas etti.
'DÜNYAYI EN ÇOK KİRLETEN SEKTÖR TEKSTİL'
Tasarıyı hazırlayan merkez sağcı Ufuklar (Horizons) partisi ise hızlı modaya çevre kirliliği temelinde karşı çıkıyor. Partinin Genel Başkan Yardımcısı Anne-Cecile Violland, "Tekstil dünyayı en çok kirleten endüstri" derken, sektörün sera gazı emisyonlarının yüzde 10'undan tek başına sorumlu olduğunu ve suyu kirleten ana faktörlerin başında geldiğini vurguladı.
ÇEVRE VERGİSİ, SÜRDÜRÜLEBİLİR MODA ÜRETİCİLERİNE VERİLECEK
Violland, Çinlimoda markası Shein'in "günde 7 bin 200 giysi üretmesinin", aşırı yoğun moda üretimin en önemli örneği olduğunu söyledi. Fansız vekil, ucuz giysilere getirilmesi planlanan çevre vergisinin gelirinin de, sürdürülebilir giysi üreticilerinin rekabet gücünün artırılması için kullanılacağını ekledi.
FRANSA İLK ÜLKE OLACAK
Ekolojik dönüşüm bakanı Christophe Bechu da, dünkü oylamanın ardından Fransa'nın "aşırı hızlı modanın aşırılıklarını yasa ile sınırlandıran ilk ülke olacağını" söyledi. Önlemlerin yürürlüğe girmesi için Senato'da da onaylanması gerekiyor.
ÇİNLİ ŞİRKETTEN TEPKİ
Shein firması ise karara tepki gösterdi. Çin şirketinden Reuters ajansına yapılan açıklamada, var olan bir talebi karşıladıkları belirtildi. Kendilerinin üretim fazlası olarak çöpe yol açmadıklarını ama geleneksel firmaların üretiminin yüzde 40 oranında çöpe gittiğini savunan şirket, "yasanın tek etkisinin, zaten yaşam pahalılığı kriziyle karşı karşıya bulunan Fransız müşterilerin alım gücünü kötüleştirmek" olacağını belirtti.
Fransız parlamentosunun alt kanadında yapılan oylamada, hızlı moda ürünlerinin reklamlarının kısıtlanmasını öngören bir tasarı da kabul edildi.
Louis Vuitton, Chanel, Hermes, Dior ve Cartier gibi en lüks markaların merkezi olan Fransa'da, pahalı moda ürünleri ülke ekonomisinin temel taşlarından birini oluşturuyor. Ancak Fransız yapımı daha düşük kalite yerli markalar, son yıllarda Avrupalı rakipleri Zara ve H&M'in yanı sıra Çin merkezli moda devleri Shein ve Temu'nun gerisinde kalmış durumda.
