Çin’de kara para aklamak için ortaya çıkan Bitcoin’in, bugün dünya piyasasındaki varlığı 84 milyar dolara ulaştı. Sistemin güvenli olmadığını dile getiren uzmanlar, euro ve dolardaki kayıpların Bitcoin’de değer kazandığını söylüyor.
ALİ YILDIRIM / İSTANBUL
Tüm dünyada her geçen gün yatırımcı sayısı ve değeri artan Bitcoin, birçok alışveriş için sana para görevini görüyor. Hatta Türkiye’de de yazılım hizmetleri, bilgisayar, eczane, inşaat, turizm, restoran ve hatta internet üzerinden kişisel satışlarda bile artık Bitcoin’in kullanıldığı alanlar mevcut. İnternetin bankasız ve devletsiz para birimi olan Bitcoin, geçtiğimiz yıl sonunda bin dolar sınırını çoktan aştı. Şu an ise 1 Bitcoin karşılığı yaklaşık 4 bin dolar. Bunun Türk Lirası karşılığı ise ortalama 14 bin lira yapıyor. İlk olarak 2008 krizinde ortaya çıkan bu sanal para, Satoshi Nakamoto takma isimli bir kişi ilk kez bir merkeze bağlı olmayan sanal para birimi Bitcoin’i piyasaya sürdü. Ocak 2009’da ilk sanal para birimi ‘bitcoin’ ‘üretildi’ ve 12 Ocak’ta ilk kez sanal para birimi olarak kullanıldı. Hatta geçen yıl Avustralyalı iş adamı Craig Wright, sanal parayı bulan kişi olduğunu ve uzun süredir Nakamoto lakabını kullandığını duyurmuştu. Bunun üzerine Bitcoin'in önde gelen kullanıcıları ve sanal parayı geliştiren yazılımcılar da Craig Wright'ın Bitcoin'i bulan kişi olduğunu teyit etti. Wright kimliğini açıklarken, Bitcoin'in yaratıcısına ait olduğu bilinen Bitcoin’lere dair teknik verileri de paylaştı ve böylece sanal paranın yaratıcısı olduğunu da kanıtlamış oldu. Hızlı bir değer artışı kazanmaya başlayan Bitcoin ile 2010 yılında 1 dolara 1000 Bitcoin alınırken, bugün 1 Bitcoin ortalama 4 bin dolardan alım satım yapılıyor. Tabi Bitcoin sürekli değer kazanıyor diyemeyiz. Çin’de ortaya çıkan bu sistemle birlikte hükümet geçen ay Bitcoin’i yasaklamıştı. Bunun ardından bu sanal para sistemi yüzde 16 değer kaybı yaşadı. Tabi bu kaybı kısa sürede fazlasıyla geri kazandı. Uzmanlar ise Türkiye’de sanal paranın yüzde 45 oranında kabul edildiğini dile getiriyor. Türkiye, 2017 itibarıyla 3 büyük Bitcoin şirketine sahip. Paribu, Koinim ve BTCTürk Türkiye’deki bilinen en büyük Bitcoin şirketleri. Bunlar üzerinden Türkiye’de Bitcoin alım satım işlemleri yapılabiliniyor. Finans dünyasının ‘Doktor Kıyamet’i olarak bilinen Marc Faber, geçtiğimiz günlerde kişisel bloğundan yatırımcılara seslendi. Bitcoin’de hata yaptığını söyleyen Faber, ‘uzun vadede hayal kırıklığı yaratacak’ şeklinde ilan ettiği Bitcoin için şimdi ‘en gelişmiş, en çok işlem gören’ ifadelerini kullandı. Faber Bitcoin ile ilgili şu yorumlarda bulundu: “Geçen ay, eğer bir yatırımcı fiyatlarda değişim bekliyorsa, Bitcoin'de bulacağını ancak sonunda ne kadar değerli olacağına dair hiçbir fikrim olmadığını açıklamıştım. Ancak bir okuyucumuz bana yanıldığımı fark ettirdi. Okuyucum Arne Wolframm'a göre, ‘Toplam 7 trilyon dolar değerinde altın var, ancak dünyada sadece 44 milyar değerinde Bitcoin var. Eğer altına yönelik çok fazla talep varsa ki altın Bitcoin’e kıyasla daha zor muhafaza edilir, Bitcoin'in daha az talep göreceğini varsaymanın hiçbir nedeni yok.’ En güvenli, en gelişmiş, en çok işlem gören ve kabul görmüş kripto para birimi Bitcoin’i satın alın.” Öte yandan araştırmalara göre, Bitcoin 2017’nin ilk 6 ayında yatırımcıları na yaklaşık yüzde 190 kazanç sağladı. Şu anda ortalama Bitcoin ile benzer mantığa sahip olan 1000’e yakın dijital para birimi bulunuyor. Uzmanlara göre, Bitcoin 2017 genelinde yükselerek, ilk 10'un en az kazandıranı oldu. En çok kazandıranı ise Stratis.
NE ÜRETİCİSİ BELLİ NE DE OTORİTESİ
Sanal para konusu gittikçe bir alan kazandığını söyleyen Bilgi Sistemleri CEO'su Bekir Sami Nalbantoğlu, Bitcoin’in bu alandaki ilk denemelerinden biri olduğunu ifade etti. Bunun arkasındaki ana gücün hâlâ belli olmadığını ekleyen Nalbantoğlu, “Dünyada istihbarat örgütlerinin bir denemesi olarak tahmin ediliyor. Bitcoin’e iki taraftan bakacak olursak, en başta bağımsız bir yapı olması aşırı şaşırtıcı. Arkasında bir merkez bankası yok. Elinizde bir dolar varsa, muhatabı vardır paranızın karşılığını alırsınız. Ama o tarafta yok. Bu piyasadan bir kaçış başladığında, arzla talep dengesizliği olduğunda ne olacağını göreceğiz. İlk olarak Bitcoin meselesi şöyle izah edildi. Çin’den para kaçırmak isteyenler, yurt dışına para transferi yapamayanlar, bu Bitcoin’i talep ediyorlar ve değerinin buradan ortaya çıktığı söyleniyor. Şimdi Çin’in buna yasak getirmesiyle birlikte ben bu söylentinin artık gerçek olduğunu düşünmüyor değilim” dedi. Türkiye ile ilgili devam eden Nalbantoğlu, “Bitcoin’in Türkiye’de şu an kuralı yok. Üreticisi otoritesi belli değil. Otorite olmayan bir yapıyı da kabullenmek olmaz. Bu konu üzerinden birçok terör suçu bile finanse edilmesi oldukça kolay. Türkiye için bu bir tercihtir. Bir arkadaşım bahsetti, daha önce 10 tane almışlar 2 bin dolardan, şu an 3500 dolara çıktı” diye konuştu.
İSTER KAHVALTI YAPIN İSTER PERDE ALIN
Çoğunlukla e-ticaret sitelerinin Bitcoin ile alışveriş imkânı sunduğu sisteme, giderek artan sayıda inşaat malzemeleri firmaları ve çok sayıda mağazaya ulaşmak mümkün hale geldi. Bunların başında oyun konsolları ve oyunlar geliyor. Bitcoin ile windosw phone, Xbox, bilgisayar, mücevherat, çeşitli ev eşyaları, bazı uçuş rezervasyonları, tiyatro ve sinema biletleri ve emlak konusunda bile tüm dünyada alışveriş yapılıyor. Türkiye’de ise bilişim, bilgisayar, avukatlık hizmetleri, inşaat, web, perde, fırça, kahvaltı salonları, kırtasiye, doktor kontrolleri, medya satın alma, optik, eczane ve gıda gibi birçok ürün Bitcoin ile satın almak mümkün.
BİLMEYENİ ZENGİN DE EDER BATIRIR DA
Kapital FX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan, Bitcoin’in organize bir piyasa olmadığını dile getirdi. Güvenilir ve istikralı bir yatırım limanı da olmadığını ekleyen Erkan, “Genel itibariyle dalgalı seyrediyor. Buna olan talebin büyük bir kısmı Çin’den çıkarılmaya çalışan para oldu. Çok sert düşüşler ve çıkışlar ortaya çıkabiliyor. Dolarda bile sert hareket olduğunda Bitcoin’de de bunun karşılığı aynı şekilde oluyor. Ama tam anlamıyla altın gibi bir güvenceli bir yatırım aracı olarak durmuyor. Dolar ve euro değer kaybettiğinde bile Bitcoin’in değer kazandığı zamanlarda görülmüştür. Bitcoin çok hızlı yükselerek zenginde eder çok hızlı alçalarak batırır da. Üstelik hesap açmak bile çok kolay” dedi.
SANAL PARA İLE KONUT SATIŞI BAŞLADI
Ankara’da MiaVita Beytepe projesi sahibi Türkiye’de ilk defa Bitcoin ile ev satacağını duyurdu. 5 bin metrekare arsa üzerine kurulan projenin 114 dairesi bulunuyor. Proje Yönetim Firması Sahibi ve ortağı Erdal Daldaban, bu projedeki dairelerin metrekare fiyatının yaklaşık 5 bin lira olduğunu söyledi. Daldaban, “Biz Bitcoin ile ilgili aracı kurumlar içerisinde BTCTürk’ün verilerine göre değerlendirme yapıyoruz. Bizim değerlendirdiğimiz şirkette 1 Bitcoin’in karşılığı şu anda 14 bin lira (Dün ki fiyat). MiaVita projemizde Bitcoin ile satış için bir daire sayısı ayırmadık. Talebe bakacağız. Bütün daireleri de Bitcoin ile birlikte talep olursa satarız bu konuda bir sınırımız yok” dedi.
100 METREKARELİK BİR DAİRE 35 BITCOIN
MiaVita Beytepe projesinin sahibi Erdal Daldaban, "Projede 100 metrekarelik bir daireye yaklaşık 500 bin lira fiyat biçiliyor. Bunun sanal para karşılığı ise yaklaşık 35 Bitcoin oluyor. Satın alınan dairlerin Bitcoin karşılığında şu anda inşaat malzemesi ve benzeri ürünleri almıyoruz" dedi. Daldaban, hızlı para transferleri için ise şunları söyledi: “Biz daha önce Avusturalya da yaşayan bir müşterimize konut sattık. Avusturalya dolarının Türkiye’ye gelmesi 3 günü buldu. Tabi bu Bitcoin olsaydı bize paranın gelme hızı belki de 5-6 saniyeyi geçmeyecekti. Özellikle konut satışında yabancı yatırımcılar Bitcoin ile Türkiye’de daha hızlı ve güvenli yatırım yapabilir.”
ATM’Sİ TÜRKİYE’DE BİLE VAR
Dünyanın ilk Bitcoin ATM’si Kanada’nın Vancouver şehrinde kuruldu. Makine, Bitcoin sahiplerine hesaplarına erişme ve Bitcoin’leri karşılığında nakit para alabilmelerine ya da tam tersine olanak tanıyor. İlk iki günde tam 81 kez kullanıldı. İstanbul’da hizmete sunulan TravelersBox’un Bitcoin ATM’si, ABD’li girişimci Eric Zhivalyuk tarafından “Dünyanın ikinci Bitcoin ATM’si İstanbul’da hizmete girdi” diye duyuruldu. TravelersBox’un ürettiği Bitcoin ATM’lerinden Bitcoin satın alma işlemi yapabilirken, aynı zamanda sistem kullanıcılara hediye kartı, sanal ürün ya da çeşitli kurumlara bağış gibi seçenekler sunuyor.
