Bir gün bir küçük bir adaya düşecek olsanız, yanınıza alacağınız üç şey ne olurdu? Listenizde kripto para ATM'si yoksa bir kere daha düşünün...
Malta'daki expat günlerimiz sürüyor. Bu arada expat yurtdışında yaşayan yabancılar için kullanılan yaygın bir tabir. I am expat dediğinizde Musa'nın asası gibi koca bir nehri ikiye ayırmasanız da bu sözcük muhataplarınız açısından büyük bir tölerans vizesi olabilir.
Yasal statüye kavuşana kadar yurtdışında yapabileceğiniz bankacılık işlemleri sınırlı. Türkiye'deki bankalara ait kartınız yanınızda ise para çekebilirsiniz. Bu arada çekeceğiniz para, benim gibi Euro bölgesinde olsanız dahi, önce USD'ye çevrilip hesabınızdan o şekilde tahsil edilecek. Elbette bir miktar servis ücreti ile birlikte.
Aslında uluslararası para transferi için, özellikle de mobil cihazların oldukça yaygın olduğu bugün, çok fazla seçenek var. Bu seçenekler arasında sunduğu imkânlar itibariyle en çok göze çarpanı Transfer Wise.
Transfer Wise ile tanışmamın benim açımdan buruk bir hikâyesi var: Birkaç yıl önce Yunanistan'a yollamak zorunda olduğum 100 Euro'luk konaklama kaporası için, ev sahibinin eline 55 Euro geçtiğini duyunca ağzım açık kalmıştı. Yan yattı, çamura battı derken yolda 45 Euro iç edilmişti.
Aklın yolu bir derler ya, aslında böyle bir durumda sizin de aklınıza gelebilecek senaryo Transfer Wise'ın kurucu ya da kuruclarının da aklına gelmiş! Zaten hep öyle olmaz mı? Elin adamı yıllar önce aklımıza gelmiş olan bir fikirden nasıl olmuşsa haberdar olup, bizden önce davranır, Facebok'un CEO'su olur...
Transfer Wise'ın çalışma şeklini şöyle özetleyebilirim: Ben Malta'da yaşıyorum. Benim hem Malta'da, hem de Türkiye'deki bankalarda hesabım olduğunu düşünün. İkisinde de bir miktar param olsun. Malta'daki bir Türk arkadaşım Türkiye'deki bir yakınına para göndermek istediğini söylediğinde ben göndermek istediği parayı alıyorum, bu arkadaşımızın yakınına parayı Türkiye'deki hesabım üzerinden gönderiyorum. Ya da tam tersi Türkiye'deki bir başka dostum, Malta'da yaşayan bir yakınına para göndermek istediğini söylediğinde, Türkiye'deki hesabıma havale yapmasını istiyor; bu paranın Euro karşılığını da Malta'daki hesabım üzerinden bu arkadaşımızın yakınına gönderiyorum.
Transfer Wise da dünyanın her yerinde sahip olduğu banka hesapları üzerinden uluslararası para transferini, çok cazip fiyatlarla gerçekleştiriyor. www.transferwise.com adresi üzerinden hizmetin ayrıntılarına ve ücret tarifesine göz atabilirsiniz.
Bu arada uluslarası para transferine dair diğer parlak yöntemler için Burak Köse'nin Arka Kapı Dergi 8. sayı için kaleme aldığı Dünyanın Her Yerine Para Gönderin: Uluslararası Para Transferi başlıklı yazısını okumanızı tavsiye ederim.
Fakat bir expat olarak Transfer Wise'ın sunduğu imkânlardan faydalanmak için de örneğin elimdeki nakiti bir şekilde Transfer Wise'ın hesaplarına havale olarak göndermem gerekiyor.
Maalesef bu imkânım yok. Zira henüz bir banka hesabım yok.
Bu noktada aklıma Malta'da sayısı birkaç adet olan Bitcoin ATM'leri geldi. Her ne kadar bu ATM cihazları Coin ATM olarak anılsa da Malta'ya özel olarak bunların Bitcoin ATM'si olduğunu söyleyebilirim, çünkü sadece Bitcoin alımını, sadece bir tanesi de satımını destekliyor.
Siz de civarınızdaki Coin ATM'lerini sorgulamak isterseniz coinatmradar.com adresini kullanabilirsiniz.
Malta'daki Bitcoin ATM'lerinden ilk dikkatimi çeken Moon Zebra firması tarafından işletilen, Sliema Mini Market'in içerisine konumlandırılmış ATM oldu. Bunun iki sebebi var, ilki Moon Zebra firmasının web sitesinin çok sıcak ve gerçek bir start-up ruhunu yansıtıyor oluşu; diğeri ise bu ATM'den hem Bitcoin alabiliyor, hem de satabiliyor oluşunuz.
Yani elinizdeki nakiti Bitcoin'e çevirebiliyor; yahut ATM üzerinden Bitcoin satarak nakit elde edebiliyorsunuz.
Onca yolu tepip Sliema Mini Market'e gittiğimde makinenin arızalı olduğunu öğrendim. Tabii hem üzüldüm, hem de kızdım. Kızmamın sebebi ise Moon Zebra firmasının web sitesinde makinenin arızalı olduğuna, servis dışı olduğuna dair herhangi bir ibare olmaması idi. Hepi topu bir makienniz var arkadaşım, madem çalışmıyor, web sitenizde buna dair bir not yayınlayın olsun bitsin, diyerek atarlandım.
Google Maps sağ olsun, civardaki iki Bitcoin ATM'sini de bu yolla buldum. Bunlardan biri, yine Sliema'nın arka sokaklarından birindeki bir bilgisayar tamir dükkanına kurulmuş Bitcoin ATM'si idi. Kapısına kadar gittiğimde, buranın da kapalı olduğun gördüm. Akdeniz insanı Cumartesi günleri çalışmayı sevmiyor.
Blockchain ve Bitcoin gibi uluslararası para transferini dakikalar içerisinde gerçekleştirebileceğiniz bir sistem tasarlasanız dahi insanoğlunun keyfinin kahyasına yeniliyorsunuz. Kader deyip rotayı Point Mall adındaki büyük bir AVM'de bulunan Bitcoin ATM'sine çevirdim.
Aslında ilk aklıma gelen de bu ATM idi ama biraz serüven yaşamak istedim herhalde. Malta'nın kavurucu sıcağı altında tam bir delilik ama olsun. Maceracı ruhuma hangi çılgın zincir vuracakmış şaşarım!
AVM'ye varıp, soldaki ilk köşeyi döndüğümde sarı bir Bitcoin ATM'si ile karşılaştım.
Hayatımda ilk kez Bitcoin ATM'sini burada kullanacaktım. Tedbiri elden bırakmamak, önce servis ücretini öğrenmek için 10 Euro'luk bir satın alım gerçekleştirdim. 9.31 Euro'luk tutara tekabül eden Bitcoin hesabıma aktarıldı. 0.69 Euro'luk yani yaklaşık yüzde 7'lik bir kesinti olduğunu görünce bütün bir meblağı göndermekten vazgeçtim. Zira miktarı yüksek buldum.
Bu arada bir gün Malta'da BTC alım satım işlemi için Moon Zebra'nın ATM'sini kullanmak ister ve çalışır durumda bulursanız, komisyon bedellerinin yüzde 5 civarında olduğunu not etmiş olayım.
Eğer göndermek mümkün olsaydı satın aldığım Bitcoin'leri BTC Türk ya da Paribu gibi bir kripto para borsası üzerinden bozdurup Türkiye'deki banka hesabıma aktaracaktım.
Kamu spotu: Bu tarz işlemler için kullanacağız ATM şayet destekliyorsa Ripple almanın en mantıklı olduğunu, Ripple fiyatının daha stabil bir çizgi seyrettiği tüyosunu Uzman Coin'in kurucusu Burak Köse'den aldım.
Yüzde 7 civarındaki bu meblağ fazla gelince göndermekten vazgeçtiğimi belirtmiştim. Son seçenek Malta'da yaşayan ve kripto para bulunduran birinden nakit karşılığı BTC almaktı. Böyle işlemler için local.bitcoin.com adresini kullanabilmek mümkün. Malta'da yaşayan ve elinde bir miktar BCH, yani Bitcoin Cash isimli altcoin'i bulunduran birine denk geldim. Maalesef talebime cevap alamadım.
Not etmekte fayda var, elden kripto para alım-satımı yapmak, özellikle de tanımadığınız kişiler söz konusuysa tavsiye edilen bir yöntem değil.
Kâh çalışmayan Bitcoin ATM'leri, kâh yüksek transfer oranları ile bu macera benim için çok verimli olmadı! Malta'da karşılaştığım ilk teknik dergi olan Blockchain Island dergisini görünce heyecanlanmıştım. Sanırım yabancı bir ülkede çok da heyecanlanmamak gerekiyor. Ne de olsa önü sonu gurbet!
