Yıkılacağını neden haber vermedin?
Nasreddin Hoca, eskiyen ve üzerine yıkılmasından korktuğu evine şöyle demiş:
“Sen artık adamakıllı eskidin; neredeyse yıkılacaksın. Gel seninle bir anlaşma yapalım. Bana ne zaman yıkılacağını haber ver de senin altında kalmayayım.”
Ev, “peki” demiş. Aradan epey bir zaman geçmiş.
Hoca bir akşam evine dönünce evinin yıkıldığını görmüş. Evine sormuş:
“Hani sen bana ne zaman yıkılacağını haber verecektin?”
Ev cevap vermiş:
“Ben sana çok söyledim ama sen anlamadın. Bir gün duvarım çatladı, bir gün sıvalarım döküldü, bir gün tuğlam düştü. Bunlar benim yıkılacağımı haber veriyordu. Bizim dilimiz böyledir.”
…
Hoca’nın eviyle yaptığı anlaşma gibi, biz de vücudumuzla anlaşma yaparız. Anlaşmaya uygun olarak, rahatsızlanacağı zaman, vücudumuz bize işaretler verir. Akıllı olanlar, işaretleri görür ve vücut sağlığını korumak için önlem alırlar.
Kurumlar ve şirketler de canlı organizmalar gibi doğar, büyür, hastalanır, tedavi görür ve ölürler. Şirketler de vücudumuz gibi, hastalıkların gelişini haber verirler. Akıllı yöneticiler, hastalık işaretlerini görerek önlem alırlar.
İŞLETMELERDE HASTALIK BELİRTİLERİ
İşletme hastalıkları sadece işverenleri ve yöneticileri değil, çalışanları, müşterileri, tedarikçileri ve kamu kurumlarını da ilgilendirir.
Hiç kimse kronik hastalığı olan bir işletmede çalışmak istemez. Başka bir alternatifi yoksa bu iş yerinde geçici olarak çalışır ve bir alternatif bulur bulmaz ayrılmak ister.
Bir hastalık belirtisi olan ödeme güçlüğü içindeki bir işletmeye tedarikçiler ürün veya hizmet vermek istemez. Ürün veya hizmeti vermek için ciddi bir teminat ister veya peşin satış yapmak isterler.
Hastalıklı işletmeler tüm paydaşları zarara uğratır. Bu sebeple hastalık işaretleri paydaşların hepsini ilgilendirir.
İnsanlarda olduğu gibi, işletmelerde de hastalık habercisi olan belirtiler görülür.
En önemli hastalık belirtisi nakit dar boğazları ve ödeme güçlükleridir.
Nakit döngü probleminin dışında; önemli satış düşüşleri, pazar problemleri, müşteri memnuniyetsizlikleri, çalışan memnuniyetsizlikleri, tedarik sıkıntıları, üretim problemleri, geciken veya hatalı raporlar, ortaklar arasındaki ihtilaflar, usulsüzlükler gibi çok sayıda işaret vardır (*).
HASTALIK BELİRTİLERİ GÖRÜNDÜĞÜNDE NE YAPILMALI
Hastalık belirtisi çıktığında hekime gittiğimiz gibi, işletme hastalıklarında da iş hekimlerine gitmemiz gerekir. İşletme bünyesinde hekimler varsa ilk müdahaleyi onlar yaparlar. Problem hafifse işyeri hekimi/uzmanı hastalığı tedavi eder. Ancak, işyerindeki hekim/uzman yetersiz kalıyor ve farklı uzmanlık ihtiyacı varsa dış uzmanlardan destek alınır.
ÖNLEYİCİ HEKİMLİK FİNANSAL-KURUMSAL SAĞLIK TARAMASI (CHECK-UP)
İnsan sağlığı ile ilgili olarak, bütün hastanelerde sağlık taraması (Check-Up) programları olduğunu biliyoruz. Yaşa, cinsiyete, şikayetlerimize göre bize uygun bir programı seçerek sağlık taraması yaptırırız.
Bunun gibi, işletmelerin de zaman zaman finansal-kurumsal sağlık taramasından geçirilmesinde fayda vardır (*).
Bu ihtiyaç önemli olduğu için, mesleki standart düzenlemelerinde de yer almıştır. Örneğin şirketlerin iç kontrol sistemleri iç denetim birimi ve bağımsız denetçiler tarafından denetlenir. Asıl işi denetim olup, denetim uzmanlarından oluşan denetim birimleri de en az beş yılda bir bağımsız dış denetim birimlerince denetlenerek akredite edilirler.
…
Nasreddin Hoca gibi “Eyvah, evim-barkım yıkılmış!” demek istemiyorsak, kendi sağlığımıza dikkat ettiğimiz gibi, işyerlerimizin sağlığına da dikkat edelim. Hastalık belirtilerini görmezden gelmeyelim. Hekimlerin uyarılarını dikkate alalım, verilen reçeteleri uygulayalım. Sağlıklı kurumlarda, sağlıklı ilişikler ve sağlıklı ömürler temennisiyle.
(*) İşletmelerde hastalık belirtileri ve finansal-kurumsal sağlık taramasıyla (Check-Up) ilgili bilgi için:
https://www.rasityildirim.com/2022/04/23/isletme-hastaliklari-ve-finansal-kurumsal-saglik-taramasi/
