Eğitim Reformu iletişim kazasına uğramasın
Yazı konularımı seçerken gazeteciliğin temel ilkelerinden olan aktüel, ilginç ve önemli gibi kriterleri uygulamaya çalışıyorum. Bazen bu üç kriter hep bir arada, bazen sadece ikisi, bazen de sadece birisi belirleyici oluyor. Bir rating unsuru olarak “eğitim“ tabiatı gereği bu üç unsuru bir arada barındırmıyor. Eğitim daha çok önemli olması yönüyle aktüel bir gelişme olunca gündem konusu olurken, ilginçlik sıfatını çok nadir kazanabiliyor.
Eğitimin aslında ilginç bir konu olabileceğini Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un aylar önce açıkladığı 2023 Eğitim Reformu ile farkettik. Bu vizyon açıklandığı dönemde kaleme aldığım “Evet Devrim“ başlıklı yazımda, mezkur reformun Türkiye için neden tarihi bir öneme sahip olduğunu ve Türkiye’nin gündemini yoğun bir şekilde meşgul etmesi gerektiğini dile getirmeye çalışmıştım. Bu konudaki fikirlerim hala değişmiş değil.
Vizyon ilk açıklandığı dönemde Türkiye Kaşıkçı Cinayeti, Cumhur İttifakı ve Andımız gibi konulara yoğunlaştığı için konu yeterince ilgi uyandırmamıştı. Şimdi de durum farklı değil. Seçim atmosferinde olduğumuz bir dönemde MEB Eğitim Vizyonu’nun önemli ayaklarından biri olan “müfredat değişikliğini“ açıkladı. Ancak eğitimde değişim yine gündemin ana maddesi olmayı başaramadan unutulmaya doğru gidiyor.
Sadece marjinal sol olarak bilinen bir gazetesinin mevzuyu çarpıtarak attığı “Matematik seçmeli din kültürü zorunlu. Vizyon sıfır” şeklindeki manşeti ile konu sosyal medyada bir miktar tartışıldı. Sosyal medyanın iflah olmaz muhalifleri de “iktidardan geliyorsa zaten yanlıştır“ mantığı ile bu manşete sarılarak “Matematik dersleri seçmeli ders oluyor “ yalanına sarıldılar. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un düzeltme yapmasından sonra bile bu çarpıtma sürdü.
***
Kamuoyunun ilgisizliği ve mevzunun kolayca çarpıtılmaya müsait olması 2023 Eğitim Vizyonu üzerinde hassasiyetler çalışılması gereken hususlar hakkında bize fikir veriyor. Kamuoyunun yeterince haberdar edilemediği 2023 Eğitim Vizyonu’nun en büyük sorunlarından birinin iletişim sorunu olduğunu söyleyebiliriz. Bu denli kapsayıcı, uzmanı olmayanlar açısından karmaşık sayılacak bir vizyonun, başta bu dönüşümün aktörleri olmak üzere, kamuoyunun geniş kesimlerine doğru bir şekilde aktarılması en az projenin kendisi kadar önemlidi.
MEB’in yaptığı yenilikler, muadilleri gibi hızla uygulamaya sokulup, tutmadığı için sonra vazgeçilen reformlarla karıştırılmamalı. Söz konusu olan bir iki yasal yenilik değil, eğitim sistemini baştan aşağı yenileyen ve orta vadede Türkiye’yi de dönüştürecek olan bir paradigma değişimi. 2023 Eğitim Vizyonu’nda da sıkça dile getirildiği gibi bu değişimin aktörleri sadece devlet değil, öğrenci, öğretmen veliler ve toplumun bütün kesimleri.
Böylesi önemli bir vizyonun toplum tarafından doğru anlaşılması ve tartışılması büyük önem taşıyor. Bu zamana kadar medyada yapılan haber ve yorumlarda sistemin ana hatları konusunda bir kafa karışıklığını gözlemlemek mümkün. Bunun en önemli nedenlerinden birisi ise bağlamı ve boyutu farklı olan bir reformu eski dönem kavramları ile anlamaya ve anlamlandırmaya çalışıyor olmamız. Aslında dijital dönüşümü bir bütün olarak algılarsak bu sorun hayatın her alanındaki tartışmalar için de geçerli.
***
MEB’in 2023 Eğitim Vizyonu için kavram ve bağlam karmaşasını engelleyecek bir iletişim stratejisi geliştirmesi önem taşıyor. Nerdeyse her okulun özerkleşeceği bir yapıdan söz ettiğimize göre iletişim stratejisinin sadece ulusal değil aynı zamanda yerel boyutunun olması da gerekiyor. Vizyonun temelini oluşturan temel kavram ve motivasyonlar ki bunların bir çoğu alışık olmadığımız kavram ve söylemler, hedef kitleye doğru bir şekilde anlatılması gerekiyor.
Türk medyasının eğitim konusunda, bir iki istisna hariç, uzmanlaşmış personeli yok. Vizyonun kamuoyuna aktarılması medyanın insiyatifine bırakılırsa arzu edilen etkinin sağlanması mümkün değil. Tıpkı vizyonun kendisi gibi kapsayıcı ve yenilikçi bir iletişim stratejisi de projeye mutlaka refakat etmeli. Belki de Türkiye’nin en iyi PR ajanslarının (iktidara en yakın olan değil en iyi ajansların) hizmeti alınabilir. Tarihi bir dönüşümün iletişim kazasına kurban gitmesi çok yazık olur.