Maalesef artık bilimsel yönetimleri rafa kaldırdığımızı söyleyebilirim.
Maliye politikasıymış
para politikasıymış
hepsi rafa kalkıyor.
Yeniden 16. yüzyıl iktisadi modeline dönüş işaretleri verilmeye başlandı. Merkantilizme merhaba..
H H H
Artık ne enflasyon derdimiz olacak...
Ne de faiz.
Hatta kur hareketleri de olmayacak. Kimse bize kur savaşı açamayacak. Kimse paramızın değeri ile oynayamayacak.
Ne güzel değil mi?
Tıpkı enflasyonun nedenini maliyet ve talep ekseninden çıkarıp faize
bağladığımız gibi.
***
İktisat bilimi enflasyonu (fiyat artışlarını) temel iki nedene bağlar:
1- Talep enflasyonu: Ürettiğin mal miktarından (arz) daha fazla mal tüketiyorsan (talep) fiyatlar artar.
2- Maliyet enflasyonu: Üretim girdilerinde maliyetler artınca zorunlu olarak satıcılar bu maliyeti ürün fiyatlarına yansıtırlar.
Türkiye’ye baktığımızda şu sonucu görüyoruz: Yılda yaklaşık 40-50 milyar dolarlık dış açıkla (sattığımızdan daha çok mal almamız nedeniyle) iç talebe mal yetiştiremiyoruz. Ayrıca üretici ve yurtdışı mal fiyatları da tüketici fiyatlarının daha çok üzerinde artıyor. Kısaca Türkiye’de hem talepten kaynaklanan (ürettiğimizden daha fazla tüketiyoruz), hem de maliyetlerden kaynaklanan (kur artışı nedeniyle) bir fiyat baskısı yaşanıyor.
Ama biz enflasyonu temel olarak faiz maliyetine bağlıyoruz.
Kahve köşesindeki iktisat teorisyenleri bu teori ile yetinsin diye belki de. Yoksa iktisat literatüründe enflasyon-faiz ilişkisini ülkemizdeki gibi açıklayan bir teori henüz bulunamadı. Zaten bu mantalite ile değil mi ki, yüzde 7,0-8,0’e faiz lobisi diyenlerin ülkeyi getirdiği yer yüzde 13,0-14,0 faiz aralığı oldu. Ve de TL nerede ise bütün az gelişmiş ülke para birimlerine karşı dahi yerlerde sürünür oldu.
DÜŞEN TL SAHİPSİZ
Evet, TL’miz Arnavutluk Lekesine bile dayanamadı. 2016’dan bu yana LEKE karşısında bile yüzde 67,0 değer kaybetti.
Düşenin dostu olmazmış derler ya. Ve öyle oldu.
Şimdi TL’nin yerine “Milli para” geliyor. Milli ve yerli parayla inşallah kur oyununu bozacağız. Milli ve yerli paramızın değerinin belirlenmesinde altın belirleyici olacak.
Yani, Yeni Türkiye olarak altına dayalı para sistemine geçiyoruz.
Keynes ne demişti?
2008-09 krizi nasıl atlatıldı?
Önce Keynes ile başlayalım: 29 buhranında denk bütçe ve altın karşılığı para sistemi vardı. Kriz çıkınca devletin gelirleri azaldı. Devlet, azalan gelirlere karşı bu sefer kemer sıktı ve giderlerini azalttı. Devlette giderlerini azaltınca ekonomi çok daha sert daraldı ve kronikleşti.
Keynes dedi ki;
“Devlet olmayan geliri harcasın. Açıktan harcama yaparak talebi canlandırsın. Böylece talep oluşunca boşta duran fabrikalarda çalışmaya başlar ve ekonomi canlanır”. Nitekim 29 büyük buhranı çok kısa özetini verdiğimiz bu anlayışla aşıldı.
Ya 2008-09 küresel kriz!
Burada da yine talebi canlandırmak için Merkez Bankaları sürekli parasal genişlemeye gitti. ABD MB’sı FED 1 trilyon dolardan 4,5 trilyon dolara giden bir parasal genişleme ile talebi canlandırmaya çalıştı. Avrupa Merkez Bankası da, Japonya Merkez Bankası da...
Altına dayalı Merkantilist anlayışta artık Maliye politikası olmayacak. Hatta para politikası da olmayacak. 16. yüzyılda yerel zenginlere karşı krallıkları güçlendirmek için uygulanan model yeni gözbebeğimiz.
İyi de biz dış ticaret açığı veriyoruz: Mesela 2017 yılında 234 milyar dolar ithalat yaptık. Buna karşılık 157 milyar dolar da ihracat. Altına dayalı sistem olsaydı 2017 yılında 77 milyar dolarlık altın karşılığımız elden gidecekti.
Altınlar azalınca ayarını mı düşüreceğiz, yoksa karşılıksız para mı basacağız? Ya da eldeki altın ne kadarsa o kadarlık bir ekonomi ile mi yetineceğiz?
Ufukta çok feci kara bulutlar var. Umarım tüm milleti perişan etmeden bilime-akıla dayanan önlemler alabiliriz. Aksi halde Venezuela bile cennet görülür.
Tavuk takma adlı okur. Sanırım yorumu yanlış okudunuz aslında aynı şeyden mahsediyor gibiyiz. Üretmeden olmaz diyorum.
Yanıtla (0) (0)Reis sen misin? :)
Yanıtla (0) (0)siz ne diyorsun anlaşılmıyor. eğitim kalitesi işte. pekala halkın anlayacağı şekilde anlatabilirdiniz sen. mesela.
Yanıtla (0) (0)İbrahim Bey kendinize dikkat edin. Yarın sizi de gerçekleri söyledi diye karakola çağırabilirler. Malum ileri demokrasi.
Yanıtla (0) (0)bi ülke bu kadar mı kısa özetlenir tebrik ediyorum
Yanıtla (0) (0)23 00, kusura bakma ama 02 02 haklı. Çünkü Akpli seçmenin krize ayıkabilmesi için AKP son kez iktidar olmalı. Kriz buna neden olan AKP iktidardayken yaşanmalı ki hem siyasal islam uzun süre iktidara gelemez duruma gelsin, hem de krizden çıkış süreci gerçek anlamda başlayabilsin. Olur da bu seçimde iktidar değişir ve kriz yeni iktidar döneminde patlak verirse, krize neden olan AKP yeni iktidarı haksız yere suçlayabilir ve ilk seçimde yeniden iktidara gelebilir.
Yanıtla (0) (0)02.02! nasıl mantık yürütüyorsun bilmiyorum. ama birkaç hususu tekrar düşünmen gerekir. 1: kriz gelirse, akplilerden çok biz zarar çekeriz. 2: kriz her halükarda gelecek. kim seçilirse seçilsin. ancak akp seçilirse kriz hem daha yoğun ve yaygın yaşanacak hem de krizden çıkışımız daha çok uzayacak.
Yanıtla (0) (0)Hayatımda çok ve çok rezil cevaplar, fikirler vs duydum ve okudum. Itiraf ediyorum, mehmet bey’i hiç kimse geçemedi!!!
Yanıtla (0) (0)Kafa sağlam da kafanın içi koftini. Anladın!
Yanıtla (0) (0)Ne anladın ki bizede anlat da aydınlanalım
Yanıtla (0) (0)Evet doğru söylersinde petrolu bulacak uydu, tahlil edecek kimyasalı, çıkaracak makineyi yaptın da iş onamı kaldı. Boşver petrolude fırından aldığın ekmeğin buğdayı rus malı, yediğin herşeyde bulunan jelatin maddesi bile ithal. Kontağı çalıştıralım da yerli üreticiye fiyat sormayalım, sadece alalım
Yanıtla (0) (0)çok inan az düşünen ha. Bizi kendin mi sandın. Sen yediğin ekmeğin unun neden konya dan değilde rusya dan geldiğini soruyormusun? Yersen ukrayna cevizini yersen rus ununu, yazarsan abd malı telwfon ile yorumunu ne düşüneceksin!! Ben değil sen
Yanıtla (0) (0)İktisadi kurallar güzel anlatmışsınız ama sadece madde madde. Pekala bunları halkın anlayacağı şekilde anlatabilirdin. Mesela aldığın cep telefonu sana 1 baz ouan faiz olarak geri dönüyor bu durumda TL nin değer kaybetmesine neden oluyor diyebilirdin. Yazını okudum güldüm, teknik terimleri bilmeyen anlamadı. Keynes dedinde ne oldu. Eğitim kalitesi yok keynes’in milleti bile ona inanmıyor.
Yanıtla (0) (0)Olsa iyi olur ama seçmezsiniz ki?
Yanıtla (0) (0)bildiğim gördüğüm birşey var, ekonomik yönden geleceğimiz çok büyük tehlike içinde.işte seçimde bu yüzden ivedi.
Yanıtla (0) (0)faizlerin yüzde 20 ler üzerine çıktığı günleri cok yakında göreceğiz. zaten fiili olarak suan bankalar yüzde 17 18 faizler veriyorlar. bununda anlamı inşaat firmalarında iflaslar. mortgage sistemininde yavas yavas anlamını yetirdiğini göreceğiz. sonra ne olacak biliyormusunuz. günah keçisi aranacak :))) buraya yorum yapan sorgulayan insanların varlığını gördüğümde ülkemden umudumu kaybetmiyorum. sorgulayan yurttaşlarımın malesef sayıları okadar azki :( toki mahkemelerin yürütme durdurma emirlerini bile dinlemiyor inşaatlara devam ediyor. hukuk yerlerde
Yanıtla (0) (0)Doğrusu Akkoin daha yakışır
Yanıtla (0) (0)Sn. Yazar "neo-liberal" dönemin saikleri ile hareket ediyor. Biri Sn. Yazar'a o dönemin bittiğini söylemeli.
Yanıtla (0) (0)Sn yazar ve yorumcular dolar /euro önümüzde ki yılda da artacak 10 TL olacak dolar mevduatlarına mecburen TL karşılığı ödenecek ve dövize devlet tarafından el konulacak, yaşar okuyanın yeniden dillendirdiği bir iddaa var. Ne derece gerçekçi bir yorumdur ? Sadece kar bulut lafı tek başına ne olabileceğini anlatmıyor.
Yanıtla (0) (0)Yorumları okuyunca memleketin neden bu halde olduğunu daha iyi anlıyor insan. Yazar gördüklerini bildiklerini tahminlerini yazıyor ki gerekli tedbirkler alınsın, bu tedbirleri almayanlara gerekli uyarılar bu köşe yazılarıyla farkında lık kazanan vatandaş tarafından yapılsın. Adam hızlı gidiyoruz frenler pekte iyi değil kaza yapabiliriz diyor birileri de çıkıyor sen benim arabamı kıskanıyorsun, senin aranan bile yok, sen bizim kaza yapmamızı istiyorsun diyor. Hakkaten tuhaf. Çok inanan ama az düşünen siyasetin en çok istediği seçmen tipi..
Yanıtla (0) (0)Ülkeye yazık oluyor, bir ülke düşünün seçime 8 hafta kala ne adaylar tam olarak belli ne de seçim yasaları hazır, oturmuş bir parlamenter sistemi bırakıp ne olduğu belirsiz bir geleceğe gidiyoruz. Yönetim tam bir karmaşa olacak, halk kapalı kapılar ardında ne tur pazarlıklar olduğunu bilmiyor, denetim sorgulama şeffaflık yok. Ekonomi bu şartlarda neden iyi olsun ki?
Yanıtla (0) (0)Amerikanın zamanında yaptığı üç kağıt değil mi. Bunun üzerine soygunlarını genişletmediler mi? Milli para tek başına çare değil elbette ama insani bir sistem kurulabilirse bu sistemde güzel iş görür. Amerika gibi iş göreceksek biz olmanın değeri ne?
Yanıtla (0) (0)İyi güzel yorumlar ve tespitler de bulunuyorsunuz. Fakat hepimiz aynı gemideyiz. Sıkıntıları hep birlikte çekiyoruz. Önemli olan bu sıkıntıları aşacak ve çözüm için neler yapılması gerektiği. Sizin bu gördüklerinizi , bizim de yaşadıklarımızı ekonomi yönetimi görmüyormu. Sizler de bu çözüm önerilerini devlet kademelerine duyurmuyormusuz. (Bire bir görüşerek)
Yanıtla (0) (0)Arkadaş dilinin altında ki baklayi çıkar da rahat et Cumhurbaşkanı adayımız A. Gül deyiver. Gülle her şey güllük gülistanlik olacak diyerek. Yoksa hala sayın Gül adaylığını aciklamadigi için mi geveleyip duruyorsun. Ama benim adayim yine de sensin tekrar edeyim.
Yanıtla (0) (0)Şimdi bizim bu cendereden çıkmamız için boyle 1 ya da 2 aya altin petrol dogalgaz uclusunden birini cok asiri miktarda anadolu cografyasinda kesfetmemiz lazim. Ha bu kesin cozum olurmu elbetteki hayir yazarin verdigi ornekte venezuella dunyanin petrol istasyonu en cok petrol orda ama onlarda batti. Neden bilime teknolojiye parayi gommeyip petrol paralarini har vurup harman savurduklari icin. Biz bu kesfi yaparsak ne olur en azindan sonraki kusaklar rahat eder.
Yanıtla (0) (0)en iyisi milli bitcoine geçelim adını da mitcoin yapalım(milli coin)
Yanıtla (0) (0)sen yapmazsan ben yapmazsam biz yapmazsak nasıl çıkar ekonomi düzlüüğe abidin ?
Yanıtla (0) (0)Türkiye ,Suriye gibi olsa sevinecekler var. İçten,dıştan yıkamadınız Türkiye Cumhuriyetini...
Yanıtla (0) (0)“Her şey iyiyse niye erken seçime gidiyoruz… Her şey kötüyse niye seni seçiyoruz”
Yanıtla (0) (0)olsun almanya avrupa bizi kıskanıyor
Yanıtla (0) (0)kriz gelecekse bırakın AKP kazansın, hayatlarında bir kez olsun yaptıklarının karşılığını alsınlar.
Yanıtla (0) (0)Hangimizin garantisi var katılmayacağımıza dair? Bir gece ansızın, hatta gece de yapmazlar, gündüz herkesin gözü önünde katarlar havuza.
Yanıtla (0) (0)Bay Baykuş, ekonomi iyi iken ne isek şimdi de oyuz. Ekonominin dışında başka şeyler değişti.
Yanıtla (0) (0)Hukuken öngörülebilir bir ülke olmadıktan sonra alınan hiç bir önlem, hiç bir politika fayda etmeyecektir. Yıllardır hayalini kurduğum işi yapabilecek sermayeye ulaştım ama beklemedeyim. Bu haliyle bu ülkede yatırım yapamam, bana o güveni vermiyor.
Yanıtla (0) (0)Gözünüzü seveyim bi de yeni para çıkarmayın başımıza. Daha sıfırları atılmış liraya bile alışamadık. Annem hala ''50 bin TL'ye almışlar arabayı'' dediğimde 'yani 50 milyar he mi' diye soruyor. Milletin dikkatini dağıtmak istiyorsanız her zamanki gibi dış mihraklar, haçlı oyunu falan diyin, böyle ciddi mevzulara bulaşmayın.
Yanıtla (0) (0)Yazı çok iyi ve ciddi hususları işaret ediyor.
Yanıtla (0) (0)G 20' nin dışında kalacağız yakında, zaten 320 Euro , 400 Dolar asgari ücret acı ama gerçek daha da Tl değer kaybedecek. Betona yapılan yatırımın meyvesi bunlar. Sanayi zaten yabancıların elinde, Tüpraş, Petkim, Telekom, Tekel, Demir çelik endüstrisi satıldı. Kaynaklar çar çur edildi. Kim kazanırsa kazansın kriz gelecek.....
Yanıtla (0) (0)Enflasyon- Faiz iliśkisi umariz bu açiklamayla anlaśilmiśtir! Yada kafayla duvara toslamaya devam. Kafa kirilincaya kadar!
Yanıtla (0) (0)Ibrahim bey biraz daha sert yazarsiniz gazeteniz havuza katilacak secimden sonra, bir okur bunu ongormustu dersiniz, sevgiler saygilar...
Yanıtla (0) (0)