İktidara gelmesinin üzerinden iki yıl geçen Arjantin’in ‘’anarko kapitalist’’ devlet başkanı Javier Milei vadettiği gibi gerçekleştirdiği şok terapi ile şimdilik hedefine ulaşmış gözüküyor. Milei uyguladığı ağır tasarruf tedbirleri ile 2023 sonunda yüzde 211 olan enflasyonu bu yılın Mart ayı itibari ile yüzde 55,9’a düşürmeyi başardı. Bu rakam her ne kadar dünyadaki en yüksek enflasyon oranı olsa da, kısa sürede elde edilen olağanüstü düşüş ile Arjantin’in dünyadaki ekonomik güvenilirliği bir hayli yükseldi.

Ülkede halan süren yoğun protestolara rağmen ağır tasarruf planlarından ödün vermeyen Milei’ye IMF ve Dünya Bankasından toplan 32 milyar dolarlık kredi desteği geldi. IMF Arjantin’e dört yıl içinde 20 milyar dolar ve Dünya Bankası da 12 milyar dolar ödeme yapacak. Öte yandan İnter Amerikan Gelişim Bankası da Arjantin’e gelecek üç yıl içinde 10 milyar dolarlık bir kredi desteği planı açıkladı.

Milei ağır tasarruf tedbirleri, kamuda işlerini kaybeden binlerce kişi ve enflasyonun altında maaş artışı alan emeklilerin yoğun protestolarına rağmen genel hatları ile şimdilik kabul görüyor.

***

IMF, yardımın ilk ayağı olan 12 milyar dolarlık ödemeyi hemen yapacak. IMF Başkanı Kristalina Georgieva X üzerinden yaptığı paylaşımda yardım hakkında ‘‘Reformları devam ettirme kararlığı gösteren hükümete güven bayanı ‘‘ ifadesini kullandı. Georgieva’nın açıklaması hükümet açısından uluslararası güven anlamına geliyor. Bu da Milei’ye muhalefete karşı psikolojik üstünlük sağladı.

Dünya Bankası da yapılan yardımın bir güven beyanı olduğunu açıklarken, yapılan yardımların amacının ülkeye daha fazla yabancı yatırımcı çekmek olduğunu belirtti. Bu yardım ve açıklamalar Arjantin’i Latin Amerika’nın müflis ülkesi konumundan kıtanın parlayan yıldızına dönüştürmeye yetecek mi bunu zaman gösterecek.

Arjantin IMF’ye girdiği 1956 tarihinden bu yana 23 kez kredi aldı ve şu anda IMF’ye 44 milyar dolar borcu bulunuyor. IMF’ye en çok borcu olan ülke konumundaki Arjantin aldığı yeni krediyle hem borçlarını ödeyecek hem de merkez bankasını yeniden yapılandıracak.

***

Yeni yardımlar Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei açısından siyasi zafer anlamına geliyor. Sadece Arjantin kamuoyu değil dünya da bu sıra dışı liderin sıra dışı planlarının ne derece gerçekleşebileceğini merak ediyordu. Yeni yardımlar Milei için hem ülkede ve dünyada onay anlamı taşıyor. Milei yeni krediler hakkında ‘’Ülkenin ekonomi hiç olmadığı kadar büyüyecek.. Arjantin gelecek otuz yılda en fazla büyüyen ülke olacak’’ şeklinde çoşkulu beyanlar veriyor.

Yeni yardımlarla ülkede hakim olan katı döviz kontrol sistemi yumuşatılacak. Bu zamana kadar Arjantin vatandaşları yerli parasını ayda en fazla 200 dolara çevirebiliyordu. Artık bu sınır kalkıyor, isteyen istediği kadar döviz sahibi olabilecek. Ayrıca daha önce devlet tarafından belirlenen döviz kurlarını da artık piyasanın arz ve talebi belirleyecek. Bir dolar, bin ile bin 550 peso arasında devlet müdahalesi olmadan seyredebilecek.

Milei açısından yardımlar kritik sayılabilecek bir aşamada geldi. Arjantin’de geçtiğimiz gün 36 saatlik bir genel grev gerçekleşmişti. Binlerce kişi iş bırakma eylemi yaparken caddeler, istasyonlar ve havaalanları boşaldı. Trenler, metrolar ve taksiler ise çalışmadı. Hatta kısmen bankalar ve postaneler de kapalıydı ve çöp hizmetleri verilmedi.

IMF yardımlarının pahalılığı ve dolayısıyla enflasyonu arttırma riski var. Yardımlarla arzulanan ekonomik rahatlama gerçekleşmezse, protestoların şiddetinin artma tehlikesi var. Milei için kritik yıllar geride kalmadı aslında yeni başlıyor.