Yeni anayasa paketi gündeme geldiğinden beri CHP, meseleyi bir “rejim değişikliği” bağlamında tartışmaya çalışıyor. Buna bir de “Türkiye’yi böldürmeyeceğiz” tuhaflığını eklediler. Tuhaflık diyorum, çünkü bu kaygıyı rejim değişikliği tartışmasıyla ilişkilendirmenin toplumun geniş kesimlerinde bir karşılığı yok. Üstelik toplumun geniş kesimleri bu işin rejim değil, bir yönetim sistemi değişikliği olduğunu da görüyor.
Bu çerçevede bir rejim tartışması yürütmenin siyasi iletişim açısından CHP’ye bir faydası olmaz. Ama CHP bunda ısrar ediyor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da 23 Aralık Cuma günü Uşak’ta yaptığı konuşmada yine rejim vurgusunda bulunup “Bu ülkeye dikta yönetimini getirmeyeceğiz” diyor ve ekliyor: “Efendim çoğunluğumuz var, el kaldırıp indireceğiz, bu ülkeye diktayı getireceğiz. Senin çoğunluğun bizim haklılığımıza yetmez. Senin çoğunluğun bize yetmez.”
Bir yönetsel model değişikliğini “dikta” diye tanımlamanın toplumsal barışa ve anayasa değişikliği konusundaki demokratik mücadeleye hiçbir katkısı olmayacağı bir yana, üst perdeden seslendirilen bu “bizim haklılığımız” tavrı fena halde sorunlu ve antidemokratik bir tutum. Son seçimde toplamda yüzde 60’ın üzerinde oy almış iki partinin desteklediği değişim iradesine, kerameti kendinden menkul bir haklılık iddiasıyla Meclis’te böyle meydan okunabilir elbet. Siyasi tercihtir.
Ama Ak Parti ve MHP Meclis’te 330’u bulabilirse değişiklik halkoylamasına gidecek. Doğrudan millet iradesine. Herhalde CHP’nin halkoylamasının demokrasiye aykırı olduğu yönünde bir görüşü yoktur. Daha başından millete götürülmesi vaat edilmiş bir teklifi bu savla hiçe saymak, toplumu hiçe saymaktır esasen. “Senin aklın bu işe ermez. 2007’de Cumhurbaşkanını halk seçsin meselesinde de yanlış yaptın, yine öyle yapacaksın” demekten öteye geçmez.
CHP’nin yönetsel aklı Platon’da, bir seçkinler iktidarında takılı kalmış anlaşılan. Aynı konuşmada şunu da söylüyor Kılıçdaroğlu: “Anayasaya hüküm koyuyorlar birden fazla ili kapsayan sistem, örgütler, örgütlenme modeli getirilebilir. Yani eyalet sistemi gelebilir diyor.” Pes vallahi. “Sizin kadar Ülkücüyüm” dediği MHP’de kimse görememiş demek bunu.
Paketteki ilgili maddeye baktım. 126. maddenin mevcut hali şöyle: “Türkiye, merkezî idare kuruluşu bakımından, coğrafya durumuna, ekonomik şartlara ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre, illere; iller de diğer kademeli bölümlere ayrılır. İllerin idaresi yetki genişliği esasına dayanır. Kamu hizmetlerinin görülmesinde verim ve uyum sağlamak amacıyla, birden çok ili içine alan merkezî idare teşkilatı kurulabilir. Bu teşkilatın görev ve yetkileri kanunla düzenlenir.”
Maddenin yeni halinde “Bu teşkilatın görev ve yetkileri kanunla düzenlenir” ifadesi kaldırılıp yerine şu ifade geliyor: “Merkezi idare kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşlarının; kuruluş, görev, yetki ve sorumlulukları Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenir.” Yani? Bugün yürürlükte olan “Kamu hizmetlerinin görülmesinde verim ve uyum sağlamak amacıyla, birden çok ili içine alan merkezî idare teşkilatı kurulabilir” hükmü aynen korunuyor. Sadece kanunla düzenleme yerine kararnameyle düzenleme getiriliyor.
Yani? Kılıçdaroğlu haklıysa bugün dahi eyalet sistemi getirilebilir. Hem de Anayasanın devletin üniter yapısını tanımlayan 3. maddesine ve 126. maddedeki “il” tanımına rağmen! Toplum iradesine güvenmeyen üstenci bakışı gözlerden saklamak için çıkarılan “Türkiye’yi böldürmeyeceğiz” icadı “Sizin kadar ülkücüyüm” demekle ve böyle popülist çarpıtmalarla MHP tabanının hassasiyetlerine varır mı? Zor varır bence.
70 yıllık demokrasi birikimiyle, 15 Temmuz’da demokrasiyi korumak için verdiği mücadeleyle, Türkiye’nin içinde bulunduğu şartları okuma gücü ve ferasetiyle, bu toplumun ihtiyaç duyduğu tek şey gerçekleri duymaktır. Toplumda gerçekleri söyleyen karşılık bulur; bir de hayali hedefleri döven değil, gerçekten eleştiren.
